Tartışmalar sebebiyet veren woke sözü ve “woke kültürü”nün ne olduğu merak ediliyor. ABD’de ortaya çıkarak dünyaya yayılan bu sözün ne manada kullanıldığı yurttaşlar tarafından araştırılıyor. Pekala, woke ne demek? Woke kültürü nedir?
WOKE NE DEMEK?
Woke, ABD’de ortaya çıkmış toplumsal adalet ve ırksal eşitliğe vurgu yapan hareketler için kullanılan bir şemsiye terim.
Woke sözünün Türkçe manası “uyandı” yahut “uyanık” olarak kullanılıyor.
Terim birinci defa 1940’lı yıllarda toplumsal sıkıntılar hakkında yaratılan farkındalığın bir tabiri olarak kullanıldı. 2010’lu yılların sonunda ise muhafazakârlar tarafından sol görüşlü cenaha gönderimde bulunmak için kullanılmaya başladı.
Irkçılık zıtlığı, LGBT hakları, feminizm ve çevrecilik “Woke” temalardan bazılardır.
WOKE KÜLTÜRÜ NE MANAYA GELİR?
Woke kültürü, toplumsal adaletsizliklere ve eşitsizliklere karşı hassaslığı tabir eden bir terim olarak kullanıldı. Bu terim, ırkçılık, cinsiyet ayrımcılığı ve ekonomik eşitsizlik üzere toplumsal sıkıntılara karşı farkındalık oluşturmayı amaçladı. Başlangıçta ABD’de kullanılan “woke” kavramı, vakitle tüm dünyada birçok toplumsal adalet hareketine ilham verdi.
Günümüzde woke kültürü, kapsayıcılık, çeşitlilik ve hak savunuculuğu üzere hususlarda hassas bir yaklaşımla tanımlanıyor. Lakin birtakım bölümler, woke kültürünün, tabir özgürlüğünü kısıtlayan bir “aşırı hassasiyet” yarattığını ileri sürerek tenkitte bulundu.