Heterokromi, göz renklerinde bariz farklılıklar görülen bir durumdur. Bir kişinin her iki gözünde farklı renkler ya da bir gözün içinde birden fazla renk tonu bulunması durumuna heterokromi denir. Bu genetik bir özellik olabileceği üzere, kimi sıhhat problemleri ya da travmalar sonucunda da gelişebilir. Pekala, farklı renklerdeki dikkat çeken gözlerin sebebi olan bu durum nedir, neden olur? Heterokrominin çeşitleri nelerdir? İşte, nadir görülen bir durum olan Heterokromi ve bilinmeyenler…
HETEROKROMİ NEDİR?
Heterokromi, göz irislerinin renklerinin birbirinden farklı olduğu bir durumu tanımlar. Olağanda insanların her iki gözü de birebir renge sahiptir, lakin heterokromi olan bireylerde bir göz büsbütün farklı renkte olabilir yahut her iki beğenilen de farklı renk tonları bulunabilir. Göz rengini belirleyen pigment melanin olduğu için, melanin üretimindeki farklılıklar heterokromiye yol açabilir.
2. HETEROKROMİ NEDEN OLUR?
Heterokromi, çeşitli nedenlerden ötürü meydana gelebilir. Genetik faktörler, birtakım hastalıklar, travmalar ve doğuştan gelen birtakım durumlar heterokromiye yol açabilir.
a. Genetik faktörler:
Bazı beşerler doğuştan heterokromi ile doğarlar. Bu durumda, göz renklerinin farklı olmasının nedeni, genetik faktörlerden kaynaklanır. Heterokromi, genetik mutasyonlarla ortaya çıkabilir ve birçok vakit kalıtsaldır. Örneğin, kimi genetik sendromlar heterokromiye neden olabilir.
b. Sıhhat problemleri:
Heterokromi, birtakım sıhhat meseleleri sonucu da gelişebilir. Bu sıhhat sıkıntıları şunları içerebilir:
Waardenburg Sendromu:
Gözlerde renk farklılıkları oluşturabilen genetik bir hastalıktır.
Horner Sendromu:
Bir gözdeki renk değişikliği ve pupilde küçülme görülebilir.
Sturge-Weber Sendromu:
Beyindeki damar bozuklukları ve ciltte renk değişiklikleri ile birlikte heterokromi gelişebilir.
İris Albinizmi:
Irisde pigment kaybı nedeniyle beğenilen renk farklılıkları oluşabilir.
Glokom yahut Iridocyclitis:
Gözdeki birtakım hastalıklar, iris üzerinde renk değişikliklerine yol açabilir.
c. Travmalar yahut yaralanmalar:
Gözdeki bir travma ya da yaralanma sonucu göz rengi değişebilir. Bu durum, gözdeki iris üzerinde pigment kaybına yol açabilir, bu da heterokromiye neden olabilir. Ayrıyeten, gözün optik yapılarında meydana gelen birtakım hasarlar da göz renginin farklılaşmasına yol açabilir.
d. Yaşlanma:
Yaş ilerledikçe birtakım beşerler gözlerinde renk değişiklikleri gözlemleyebilirler. Bilhassa, gözdeki pigment üretiminin azalması nedeniyle iris rengi solabilir ve heterokromi ortaya çıkabilir. Lakin bu durum epey enderdir.
HETEROKROMİNİN ÇEŞİTLERİ NELERDİR?
Heterokromi, gözdeki renk farklılıklarının haline nazaran iki farklı biçimde sınıflandırılabilir: komplet (tam) heterokromi ve parsiyel (kısmi) heterokromi.
a. Komplet Heterokromi (Tam Heterokromi):
Komplet heterokromi, bir kişinin iki gözünün büsbütün farklı renklerde olması durumudur. Örneğin, bir göz mavi, öbür göz kahverengi olabilir. Bu durum doğuştan yahut genetik faktörler nedeniyle görülebilir ve çoklukla sıhhat açısından önemli bir sorun oluşturmaz.
b. Parsiyel Heterokromi (Kısmi Heterokromi):
Parsiyel heterokromi, bir beğenilen birden fazla renk tonunun bulunması durumudur. Bu durum, göz irisinin etrafındaki kimi bölgelerin farklı renklerde olmasına yol açar. Örneğin, bir gözün etrafı mavi, merkezi kısmı ise kahverengi olabilir. Parsiyel heterokromi, çoklukla estetik bir fark yaratır ve önemli sıhhat sorunlarıyla alakalı değildir.
HETEROKROMİ TEDAVİ EDİLİR Mİ?
Heterokromi ekseriyetle sıhhat açısından bir sorun oluşturmaz ve tedavi edilmesi gerekmez. Lakin, heterokromi sıhhat problemlerinden kaynaklanıyorsa, altta yatan hastalığın tedavi edilmesi kıymetlidir. Örneğin, glokom yahut iritis üzere göz hastalıklarına bağlı gelişen heterokromi tedavi edilebilir, lakin bu durum gözdeki renk farklılıklarını geri getirmez.
Bunun dışında, estetik maksatlarla heterokromiyi düzeltmek isteyen bireyler, iris implantları yahut lensler üzere kozmetik tahliller kullanabilirler. Lakin bu tıp müdahaleler çoklukla riskli olabilir ve uzman bir doktora danışmak kıymetlidir.
