Fetal DNA testi, gebelik periyodunda bebeğin genetik durumunu değerlendirmeye yarayan çağdaş ve invaziv olmayan ( bedene rastgele bir teşebbüs yapılmayan ) bir tarama sistemidir. Bu testte, anne adayının kanında dolaşan özgür fetal DNA modülleri incelenir. Bu sayede Down sendromu üzere kromozomal bozukluklara dair bilgiler edinilebilir, ayrıyeten bebeğin cinsiyeti de belirlenebilir. Düşük riskli yapısı sayesinde günümüzde sıklıkla tercih edilen bir gebelik tarama testidir. Anne adayları için şuurlu ve inançlı bir gebelik süreci yürütülmesine katkı sağlar.
Fetal DNA Testine Neden Gerek Duyulur?
Bu teste başvurulmasının temel hedefi, anne karnındaki bebeğin genetik sıhhati hakkında erken periyotta bilgi sahibi olmaktır. Fetal DNA testi; Down sendromu üzere genetik bozuklukların belirlenmesinde yüksek doğruluk sunduğundan, anne-baba adaylarının süreci daha şuurlu yönetmesine yardımcı olur. Bilhassa ileri yaşta gebeliklerde ya da ailede kalıtsal hastalık hikayesi varsa, bu test değerli bir avantaj sunar. Ayrıyeten invaziv olmaması nedeniyle anne ve bebek açısından inançlı bir tercihtir.
Fetal DNA Testi Nasıl Uygulanır?
Fetal DNA testi, hamileliğin ekseriyetle 10. haftasından itibaren uygulanabilir. Test için anne adayının kolundan alınan kan örneği, laboratuvar ortamında tahlil edilir. Bu örnekteki hür fetal DNA modülleri incelenerek, genetik kıymetlendirme yapılır. Down sendromu ve gibisi kromozomal anormallikler ile birlikte bebeğin cinsiyeti üzere bilgiler de elde edilebilir. Süreç sırasında anne ya da bebeğe fizikî bir müdahale yapılmaz, bu tarafıyla hayli inançlıdır.
Fetal DNA Testinin Güvenilirliği Nasıl Sağlanır?
Testin muteber sonuç vermesi için hakikat vakitte yapılması, tecrübeli sıhhat uzmanları tarafından uygulanması ve akredite laboratuvarlarda tahlil edilmesi gerekir. Kan örneğinin gerçek formda alınması ve uygun şartlarda laboratuvara ulaştırılması değerlidir. Ayrıyeten test sonucunun kıymetlendirilmesi sürecinde bir genetik danışmandan bilgi almak, süreci daha sağlıklı yönetmeye yardımcı olur. Unutulmamalıdır ki, olumlu sonuçlar kesin teşhis manasına gelmeyebilir ve bu durumda ileri teşhis metotlarına başvurmak gerekebilir.
Test Sonuçları Başarısız Olduğunda Ne Yapılır?
Testin başarısız olması durumunda, ekseriyetle testin tekrarı önerilir. Bu, birçok vakit yetersiz fetal DNA ölçüsü yahut teknik sebeplerden kaynaklanabilir. Tekrar testin de sonuç vermemesi halinde, alternatif tarama metotları yahut invaziv testler kıymetlendirilebilir. Uzman hekimler, neden başarısız sonuç alındığını açıklar ve bir sonraki adımda ne yapılması gerektiğine dair yönlendirme sağlar. Bu üzere durumlarda bir genetik danışmanla görüşmek yararlı olabilir.
Down Sendromu ile İlgili Risk Oranları Nasıldır?
Down sendromu risk oranı, annenin yaşı üzere kimi faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterir. Örneğin 25 yaşındaki bir hamilede risk yaklaşık 1/1250 iken, bu oran 35 yaşında 1/350’ye ve 40 yaşında ise 1/100’e kadar yükselebilir. Bu bilgiler toplumsal istatistiklere dayalı olup kişisel farklılıklar olabilir. Fetal DNA testleri, bu risklerin değerlendirilmesinde yüksek doğruluk sağlayarak ebeveynlere bilgi verir.
NIFTY Testi ve Fetal DNA Testi Birebir mıdır?
NIFTY testi, fetal DNA tahliline dayanan ve invaziv olmayan bir genetik tarama testidir. Çoklukla Down sendromu (Trizomi 21), Edward sendromu (Trizomi 18) ve Patau sendromu (Trizomi 13) üzere durumların belirlenmesinde kullanılır. Temel olarak fetal DNA testi kapsamındadır ve benzeri doğruluk oranlarına sahiptir.
Fetal DNA Testi ile Otizm Belirlenebilir mi?
Otizm, genetik ve çevresel faktörlerin etkileşimi sonucu ortaya çıkan karmaşık bir nörogelişimsel bozukluktur. Fetal DNA testleri otizm tanısı koymak emeliyle kullanılmaz. Bu testler daha çok belli kromozomal bozukluklara odaklanır. Otizm tanısı, çocukluk periyodunda davranışsal değerlendirmeler ve uzman görüşü ile konulabilir.
Kimler Riskli Gebelik Kümesinde Yer Alır?
Riskli gebelik, hem anne hem de bebek açısından çeşitli sıhhat risklerini barındıran gebeliklerdir. 35 yaş üstü gebelikler, kronik hastalığı olan anne adayları (örneğin diyabet, hipertansiyon), daha evvel düşük yapmış ya da erken doğum yaşamış olanlar bu kümeye girer. Birebir biçimde genetik hastalık hikayesi olan ailelerde de gebelik daha dikkatli takip edilmelidir. Bu cins durumlarda daha sık doktor kontrolü ve özel testlerin yapılması önerilir.
Fetal DNA Testi Hakkında Sık Sorulan Sorular
Fetal DNA testi nedir?
Anne adayının kanında dolaşan özgür fetal DNA’nın tahlil edilmesiyle, bebeğin genetik sıhhati hakkında bilgi edinilen bir testtir.
Ne vakit yapılabilir?
Ekseriyetle gebeliğin 10. haftasından sonra uygulanabilir.
Kimlere önerilir?
İleri yaş gebeliklerde, genetik hastalık hikayesi olanlarda ve riskli gebelik kuşkusu bulunan durumlarda önerilir.
İnvazif bir süreç midir?
Hayır, sırf kan örneği alındığı için invazif değildir.
Sonuçlar ne kadar müddette çıkar?
Sonuçlar çoklukla birkaç gün içinde hazır olur, lakin kimi durumlarda bu müddet uzayabilir.
