Sabah aynanın karşısında saçınıza fön çekmek ya da düzleştiriciyle hal vermek, düşündüğünüzden çok daha tehlikeli olabilir. ABD’de yapılan bir araştırma, saç bakım eserleri ve ısıya dayalı şekillendirme araçlarının, akciğerlere ağır trafikte maruz kalınan ölçüde nanoparçacık doldurduğunu ortaya çıkardı.
SAÇ BAKIMINDA GÖRÜNMEYEN TEHLİKE
Purdue Üniversitesi’nden Prof. Nusrat Jung ve doktora öğrencisi Jianghui Liu’nun yürüttüğü çalışmada, gönüllüler farklı saç eserleri (krem, serum, losyon, sprey) ve düzleştirici, maşa üzere ısı bazlı aygıtlarla günlük saç bakım rutinlerini gerçekleştirdi.
Isı 300 derece Fahrenheit’i (yaklaşık 150 °C) aştığında eserlerdeki uçucu ve yarı uçucu unsurlar buharlaşarak havada ultrafine nanoparçacıklara dönüştü. Ölçümlerde, saç şekillendirme sırasında solunan hava yoğunluğunun santimetreküpte 10 milyar nanoparçacığa ulaştığı tespit edildi. Bu oran, ağır bir otoyolda araçların egzozuna maruz kalmaya muadil.
GİZLİ KİMYASALLAR: D5 SİLOKSAN
Araştırma, bilhassa kozmetiklerde sık kullanılan D5 siloksan hususunu mercek altına aldı. Sprey, krem ve serumlarda bulunan bu bileşik, yüksek ısıda parçalanarak çok daha fazla nanoparçacık üretiyor.
- Avrupa Kimyasallar Ajansı, D5 siloksanı “çok kalıcı ve biyobirikimli” olarak niteliyor.
- Hayvan deneylerinde teneffüs yolları, karaciğer ve hudut sistemi üzerinde olumsuz tesirler gösterdi.
- Avrupa’da birtakım kozmetiklerde kullanımı kısıtlandı.
- Sağlık riskleri ve iç yer kirliliği
Bilim beşerlerine nazaran bu parçacıklar, bilhassa banyolar üzere havalandırması zayıf ortamlarda direkt solunuyor. Akciğerin en derin bölgelerine ulaşan nanoparçacıklar; teneffüs zorlukları, akciğer iltihaplanması ve uzun vadede hudut sistemi üzerinde olumsuz tesirler yaratabilir.
SAÇLAR NASIL KORUNMALI?
Araştırmacıların teklifleri şöyle:
- Isı bazlı saç şekillendirme araçlarını mümkünse kullanmayın.
- Kullanmanız gerekiyorsa, havalandırması yeterli bir alanda uygulayın.
- Sprey ve serum üzere eserleri sonlu kullanın.
- Uygulama sonrası ortamı kesinlikle havalandırın.
