Feminist sanatın ve iştirakçi, toplum odaklı performans sanatının öncülerinden kabul edilen Suzanne Lacy’nin Türkiye’deki birinci standı, iştiraki, dayanışmayı ve birlikte öğrenmeyi bir sanat biçimine dönüştüren bu öncü sanatkarın uzun soluklu üretiminden bir seçki sunuyor.
Dünyanın çeşitli ülkelerinde başta bayanlar ve gençler olmak üzere toplumun farklı kısımlarından çok sayıda gönüllüyü buluşturduğu, beşerlerle birer “canlı tablo” oluşturduğu performanslarında kimlik, özgürlük, şiddetin türlü biçimleri, ekonomik zorluklar, yaş alma üzere olguları gündeme getiren sanatçı, Birlikte/Togæther standıyla izleyiciyi sanatın ve hayatın, sanatın ve siyasetin, estetiğin ve etiğin kesişimindeki sorular üzerine düşünmeye çağırıyor.
FEMİNİST SANATIN ERKEN ÖRNEKLERİ
Lacy’nin geniş vakte yayılan ve toplumun her kısmından insanı bir ortaya getiren performansları müze üzere kurumsal çatıların altına girdiğinde farklı sergileme biçimleriyle yeni bir sanatsal nitelik kazanıyor. Sanatkarın SSM’deki standı de görüntü enstalasyonları aracılığıyla her biri kamusal alanlarda, yüzlerde istekli iştirakçi, binlerce izleyici ile gerçekleştirilen bu performansların duygusal hafızasını müzeye taşıyor.
Suzanne Lacy’nin mesleğinin farklı periyotlarından yapıtları bir ortaya getiren stantta Fısıltı, Dalgalar, Rüzgâr (1983-1984), Kristal Örtü (1985–1987) yaşlanma ve yaş alan bayanların ferdî ve toplumsal tecrübelerine odaklanırken; Kapıyla Sokak Ortasında (2013) farklı jenerasyonlardan bayanları eğitim, istihdam, aile, göç üzere olgular etrafında sohbetlerine; Kendi Elinle (2014-2015) ise Ekvador’da on bini aşkın bayanın şiddetle ilgili mektuplarını okumak üzere bir boğa güreşi arenasında toplanan erkekler aracılığıyla, dünyanın dört bir yanında yaşanan bayana yönelik şiddet olgusunu gündeme getiriyor. Stantta ayrıyeten Lacy’nin 1970’lerin Amerikan sanat ortamında bir hal olarak ön plana çıkan feminist sanatın erken örnekleri de yer alıyor. SSM’deki seçki, bu tarafıyla, sanatkarın yarım yüzyılı aşan üretimini kapsamlı bir biçimde görünür kılıyor.
‘SANAT BİZİ DAİMA DÜŞÜNMEYE AÇMALI’
Serginin basın toplantısında konuşan sanatçı, “Yıllar boyunca farklı topluluklarla çalışırken şunu anladım: Sanat sadece imgelerde değil, kamusal alanda kurulan ilgilerde ve bu alakaların harekete geçirdiği sonuçlarda yaşar. Her projeye sorularla başlarım; insanların kendi şartlarını nasıl kavradıklarını merak eder ve paylaşmayı seçtikleri şeylere sahiden paha veririm. Sakıp Sabancı Müzesi’ndeki stant, farklı bağlamlarda şekillenmiş bu tecrübeleri İstanbul’a taşıyor. Burada geçmiş projelerimden kimilerini paylaşıyor, izleyicinin bunları kendi hayatıyla manalı biçimde ilişkilendirmesini umuyorum. Sanat bizi daima düşünmeye açmalı; bu nedenle yapıtlarımın Sakıp Sabancı Müzesi’nde apayrı kitlelerle buluşacak olmasından heyecan duyuyorum.” tabirleri kullandı.
Sergi kapsamındaki birinci aktiflik 13 Eylül Cumartesi, saat 14.00’te düzenlenecek sanatçı konuşması olacak; Suzanne Lacy, Sakıp Sabancı Müzesi Müdürü Ahu Antmen ile bir ortaya gelerek gönüllülüğe dayanan iştirakçi sanat pratiğini anlatacak.
Sergiyle birlikte Lacy’nin pratiğini ele alan metinlerin yanı sıra sanatkarın farklı periyotlarına ilişkin evrakları ve görsel arşivini bir ortaya getiren kapsamlı bir katalog da yayımlanacak.
Ayrıca toplumsal cinsiyet alanında eğitim ve farkındalık çalışmaları yürüten Sabancı Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Bayan Çalışmaları Mükemmeliyet Merkezi SU Gender ve Sabancı Vakfı ile birlikte çok katmanlı etkinlikler de gerçekleştirilecek.
Suzanne Lacy: Birlikte/Togæther standı, 14 Aralık Pazar gününe kadar Sakıp Sabancı Müzesi Galeri – 2’de ziyarete açık olacak.
