Eski Hazine Müsteşarı Dr. Mahfi Eğilmez, kişisel blogunda yayımladığı “Fed Faizi İndirirse Ne Olur?” başlıklı tahlilde, Federal Rezerv’in (Fed) mümkün faiz indiriminin global piyasalara ve Türkiye iktisadına yansımalarını kıymetlendirdi.
Eğilmez, Fed’in faiz kararının doların öteki para üniteleri karşısındaki kıymetini (dolar kuru), dolar cinsinden fiyatlanan altın ve petrol üzere stratejik emtiaların fiyatlarını ve global fon yatırımcılarının yönelimlerini direkt etkileyeceğini belirtti.
ABD Merkez Bankası’nın bugünkü toplantısında alacağı karar, dolar ve emtia fiyatlarının yanı sıra fon yatırımcılarının tercihlerine taraf verecek. Fed Watchers (Fed Gözlemcileri) anketlerine nazaran uzmanların yüzde 97’si toplantıdan 0,25 puanlık faiz indirimi çıkmasını bekliyor. Bu gerçekleşirse faiz üst hududu yüzde 4,50’den yüzde 4,25’e düşmüş olacak.
Eğilmez, faiz indiriminin ABD iktisadında kredi talebini artırarak yatırım iştahını yükselteceğini vurguladı.
FED’İN TÜRKİYE’YE ETKİSİ
Eğilmez yazısında, “Fed’in faiz indiriminin önündeki en değerli mahzur, ulaşmaya çalıştığı yüzde 2’lik enflasyon oranı amacından giderek uzaklaşıyor olması. Nisan ayında enflasyon oranı 12 aylık bazda yüzde 2,3 ile gayeye çok yaklaşmışken izleyen aylarda maksattan uzaklaşılmaya başlandı ve Ağustos ayında enflasyon oranı yüzde 2,9’a yükseldi” tabirlerini kullandı.
Fed, yalnızca fiyat istikrarından sorumlu olsaydı faizi artırması gerekirdi. Fakat büyüme ve istihdamı muhafaza sorumluluğu, ekonomiyi resesyona girmekten korumak için faiz indirimi istikametinde hareket etmesine neden oluyor. Eğilmez, bu çerçevede Fed Gözlemcilerinin varsayımlarının gerçek çıkacağını ve faiz bugün 0,25 puan düşürüleceğini belirtti.
TÜKETİM VE YATIRIM HARCAMALARI ARTABİLİR
Eğilmez’e nazaran faiz indirimi ile bankaların borçlanma maliyetleri düşecek, kredilere uygulanan faizler azalacak. Bunun sonucunda tüketim ve yatırım harcamaları artacak, büyüme desteklenecek. Doların kıymeti düşebilir, Amerikan varlıkları ucuzlayacak, ihracat artarken ithalat azalabilir. Tahvil ve mevduat üzere araçlardan borsaya yönelim artacak ve konut talebi canlanacak. Tüm bunlar enflasyonda yükselişin altyapısını oluşturabilir.
TÜRKİYE PİYASALARINA MUHTEMEL ETKİLER
Eğilmez’e nazaran, Fed’in 0,25 puanlık indirimi Türkiye’de kısa vadede hudutlu tesir yaratabilir. Fakat faiz indirimlerinin devam etmesi halinde Türk Lirası paha kazanabilir, carry trade yoluyla sıcak para girişi artabilir ve kur gerileyebilir. Dış borç maliyetleri düşebilir, TCMB’nin faiz indirimi hızlanabilir, borsa ve yatırımlar olumlu etkilenebilir. Büyüme iddialarının de üstüne çıkma ihtimali bulunuyor.
Eğilmez, “Fed, faizi düşürerek enflasyon maksadını büyüme ve istihdamı koruyabilmek uğruna feda etmektedir (trade off.) Başka ekonomiler böyle bir seçimi yapmasa bile ABD’nin dünya ekonomisindeki tartısı tüm piyasaları etkileyecektir” değerlendirmesinde bulundu.
