Depresyon, ileri derecede hüzünlü, bazen de hem hüzünlü hem bunaltılı bir duygudurumla bir arada niyet, konuşma, devinim ve fizyolojik fonksiyonlarda yavaşlama, dinginleşme ve bunun yanı sıra değersizlik, güçsüzlük, isteksizlik, karamsarlık ve küçüklük hisleri ile tanımlanan bir ruhsal bozukluktur.
Depresif hastalarda genel olarak yüz çizgileri bariz, omuzlar çökük, yüz çizgileri derinleşmiş ve kişinin genel durumunda hüzünlü ve karamsar bir söz vardır. Hastaların büyük bir kısmında özbakımları bozulmuştur. Hastaların bir kısmında konuşmazlık, sakinlik ve yavaşlama (retardasyon) görülürken, bir kısmında bir türlü dinginleşemeyen, yerinde duramayan, ileri geri yürüyen ve huzursuz bir durum (ajite) vardır.
Hafif ve orta şiddetli bir depresyonda hasta ile konuşmak, münasebet kurmak güç olmaz. Şiddetli depresyonlarda hasta alçak sesli ve yavaş konuşur. Bu yüzden bu hastalarla bağlantı kurmak hayli zordur.
Şiddetli depresyonlarda acı ve ıstırap hislerinin yoğunluğunun baskın olmasından ötürü diğer hislerin yaşanması engellenebilir. Mesela, ağır depresif hastaların büyük bir çoğunluğunun ıstırap ve acı dışında diğer bir his hissedemediği, öfkelenemediği, sevdiği şahsa sevgisini gösteremediği söylenebilir.
Depresif hastaların genelinin şuuru açıktır. Ağır depresyonlarda bazen şuur bulanıklığı olabilir ve buna bağlı olarak hasta vakit zaman unutkan olabilir. Lakin bu unutkanlık bellek bozukluğu olduğunu göstermez. Zira çok hüzün, acı ve acı insan beynini çok yıprattığı için süreksiz unutkanlığa sebep olabilir.
Hastaların büyük bir kısmında niyet suratı yavaşlamıştır. Hasta kendini sıkıntı ve yavaş bir biçimde tabir eder. Depresif hastalarda ekseriyetle algı bozukluğuna rastlanılmaz. Az olarak bu periyotlarında kimi hastalar suçlayıcı ve aşağılayıcı tipten varsanılar tanımlayabilirler. Lakin bu çoklukla süreksiz bir durumdur ve hastanın psikoza döndüğünü göstermez. Bunun dışında çağrışım seviyesinde diğer bir bozukluk görülmez.
Hastaların bu ruhsal süreçlerdeki bozulmalarına ek olarak hastalarda psikomotor yavaşlamada görülmektedir. Bu hastaların yürümesi, konuşması ve yemesi üzere hareketleri zorlukla olur. Hastaların genelinde iştah kaybı olup, kişi birden zayıflarken, daha seyrek olarak bir kısım hasta da iştah artışı gözlenebilir ve kişi kilo alabilir. Büyük bir kısım hasta da uyku sistemi bozulmuştur. Uykuya bir türlü dalamama ve sık sık kâbus görme durumu çok sık rastlanılan bir durumdur.
Depresif hastalar affekt küntleşmesi sebebiyle çok hüzünlü ve kederli oldukları için cinsellikten kaçarlar. Bu devirdeki hastaların cinsel isteksizliğine, cinsel güçsüzlük denilemez. Zira bu dönemsel bir durumdur. Ayrıyeten antidepresan ilaçlardan ötürü orgazm ve ereksiyon (sertleşme) problemleri çok sık görülebilir.
