Son periyotların en fazla rastlanan ruhsal sorunlarından biri olan gerilim kimi vakit sizi baskı altına alır, kimi vakit en güzel halde motive eder, kimi vakit ise en tehlikeli anlarda inançta olmanızı sağlar. Gerilim ezici hale gelmeden gerilim nedir bilmek gerekir. Gerilimi tanımlamak gerekirse; Bireyin kendisini huzursuz yahut baskı altında hissettiğindeverdiği fizikî, zihinsel, duygusal ve davranışsal reaksiyonlar bütünüdür. Gerilim, sanayi toplumuyla bir arada mana kazanmış ve çağımızın hastalığı olarak literatürdeki yerini almıştır. Bilhassa ağır kent hayatı ve iş hayatı karşısında beşerler gerek fizyolojik gerekse ruhsal olarak etkilenmekte, birçok meseleler yaşamaktadırlar
Stressiz insan yoktur denilebilir. İnsanların tamamı etrafında olanlara karşı reaksiyon verir. Beşerde gerilim olmadığında, etrafına karşı reaksiyon vermesi mümkün olmaz. Bunun sebebi gücünün olmamasıdır. Bunun sonucu de, vefat olarak nitelendirilebilir. Bu sebeple gerilimin hayatın bir modülü olduğu kabul edilmelidir. Gerilime reaksiyon düzeyimiz olması gereken ortalama bir düzeyde olmalıdır.
Her gerilim bireye ziyanlı değildir. Gerilimin azı organizmayı uyardığı için birtakım durumlarda yararlıdır. Olumlu gerilim öğrenciyi derse hazırlar, atleti yarışa hazırlar, atlete karşılaşmayı kazandırır, memura işini dikkatli yaptırır. Gerilimin olumlu olması halinde, doyumu hissetmek, hedefe ulaşmak için potansiyelin tamamını kullanmak mümkün olur. Bunun için ağır ve uzun olmayan gerilim, herkesin muhtaçlığını giderir Olumsuz gerilim, çok güç manasına gelir ve bu da kahır vermeye başlar. Zihnimizi ve fizikî gücümüzü çok zorlayacağı için bizi yorar. Hayata negatif bakmaya, karamsar bir ruh haline bürünmeye sebep olur. Bu gerilimin gerekenden fazla yaşanan istenmeyen halidir, olumsuz tarafıdır.
Stresle karşılaştığımızda neler yaşarız?
Üç evrede gerilimle baş etmeye çalışırız. Birinci olarak gerilim başladığında bize alarm verir. Savaşma ya da kaçma periyodudur. Bu periyotta beklenilen davranışların dışında davranmaya başlarız. Yani gerilimin birinci tesiri ortaya çıkar. Daha sonra gerilimli duruma direnmeye çalışırız. Bu devirde gerilime ahenk sağlarsak yani baş edebilirsek, her şey olağana döner. Birtakım olumsuz davranışlarımız olsa da, sonrasında durum olağanlaşır. Şayet direnemezsek tükenme evresi başlar. Kişinin çabası kırılır, çabayı kaybeder. Artık bu duruma neden olan gerilim dışındaki tüm olaylardan da etkilenir duruma gelinir.
Stresin Tesirleri Nelerdir?
Hem ruhsal hem fizikî sıhhatimizi korumak için gerilimden uzak kalmaya çalışmalıyız.Stresin yol açtığı yahut tetiklediği ruhsal ve fizyolojik hastalıklardan kimileri şunlardır;depresyon, anksiyete, kalp krizi, yüksek tansiyon, kısmi/tam felç, kanser, obezite diyabet, cinsel fonksiyon bozuklukları, uyku bozuklukları vs.
Stres alarmı veren ruhsal ve fizyolojik belirtiler ise şunlardır; baş ağrıları, kaslarda gerginlik, tutulmalar, nefes darlığı, kalp atışlarında düzensizlikler, sıcak basması, cinsel istek bozuklukları, kilo değişimleri, yorgunluk, uykuya dalmada zahmet, uyku kalitesinde bozulmalar, ruhsal gerginlik, dikkat dağınıklığı, dalgınlık, kaçış isteği, motivasyon zahmeti, karamsarlık, öfke patlamaları vs.
Genel ruh halinize ve bağlantılarınıza ziyan vermeden yahut bir grup zihinsel ve fizikî sıhhat meselelerine neden olmadan gerilimin belirtilerini anlamak çok değerlidir. Nedeni ne olursa olsun, stresin nedenlerini tanıyarak ziyanlı tesirlerini azaltmak ve ömür kalitenizi arttırmak sizin elinizde olabilir.
Ne yapabilirsiniz?
1. Olağan gerilim ile sizi çok gergin hale getiren gerilim ortasında ayrım yapın.
2. Kronik gerilimin farkında olmayı öğrenin.
3. Gerilim toleransınızı etkileyebilecek faktörleri keşfedin.
4. Bedeninizin gerilime bağlı zihinsel ve fizikî reaksiyonlarını gözleyin.
5. Gerilimi azaltan ömür şekli etkinliklerini öğrenin.
Stresle Başa Çıkma Kabiliyetinizi Geliştirin
Stres ve belirtilerine karşı baş etmeye çalışırsanız, yalnızca düşünüp durmaktan daha fazla yarar edinirsiniz. Ne yazık ki çoğumuz sorunu gerilimden ayırmaya çalışıyoruz. Gerilimli bir günün sonunda gevşemek hedefiyle, rahatlamak için yemek yemek, televizyonun önünde saatlerce oturmak, dinlenmek için haplar kullanmak üzere davranışlara yöneliriz. Bunların dışında, gerilim ve belirtileri ile baş etmek için daha sağlıklı ve tesirli yollar vardır.
Hareket edin: Kendinizi daha düzgün hissetmeye başlamanıza yardımcı olmak için şu anda yapabileceğiniz bir şeydir: idman yapın. Hem kollarınızı hem bacaklarınızı hareket ettirmeyi gerektiren aktiviteler stres yönetimi konusunda bilhassa tesirlidir. Yürüyüş, koşu, yüzme, dans ve aerobik hareketler üzere ritmik idmanlar, bilhassa dikkatle uyguladığınızda (hareket ettikçe yaşadığınız fizikî duyumlara odaklanmanız) düzgün seçeneklerdir. Travma geçirmişseniz yahut immobilizasyon gerilim yansısı yaşadıysanız, bu biçimde dikkatli bir halde idman yapmanız, takılıp kalmamanıza ve devam etmenize yardımcı olabilir.
Başkalarıyla bağlantı kurun: Rahatsız edici, huzursuz yahut inançsız hissettiğinizde biriyle yüz yüze sohbet etmek, gerilim yaratan hormonları olumlu tarafta etkileyebilir. Küçük bir beğenilen sohbet ve bir beşerle samimi bir konuşma, hudut sisteminizi yatıştırmaya yardımcı olabilir. Diğerlerine yardımcı olmak ve arkadaşça olmak, gerilim azaltma zevkini sunmanın yanı sıra toplumsal ağınızı genişletmek için de kusursuz fırsatlar sunar.
Duyularınızı harekete geçirin: Streste rahatlamanın bir başka süratli yolu, görme, ses, zevk, koku, dokunma yahut hareket üzere duyularınızı bir sefer yahut daha fazla etkilemektir. Anahtar, sizin için tesirli olan duyusal organı bulmaktır. Bir şarkıyı yüksek sesle dinlemek sizi sakinleştiriyor mu? Yoksa mis üzere kokan Türk kahvesi mi sizi rahatlatan? Yahut bir hayvanı sevmek sizi süratli bir halde relax pozisyona getiriyor mu? Bu duyu hallerinden hangisi sizin için uygunsa o yolu tercih edebilirsiniz. Örneğin bayanların çikolata yediklerinde verdikleri reaksiyona hatırlayın!
Kendinize gevşeme vakti ayırın: Yoga, meditasyon ve derin nefes alma üzere rahatlama teknikleri, bedenin gevşeme reaksiyonunu harekete geçirir; savaş ya da kaç gerilim reaksiyonunun tam aksisi bir dinlenme halidir. Kendi kültürümüz için ise manevi istikameti gelişmiş beşerler namaz kılarak rahatladıklarını söylemektedirler.
Dinlenin: Yorgun hissetmek, mantıksız düşünmenizi sağlayarak gerilim yaratabilir. Birebir vakitte, kronik gerilim, uykunuzu bozabilir. Uykuya dalarken yahut geceleri uyurken sorun yaşıyorsanız, uykunuzu güzelleştirmenin birçok yolu vardır.
Tüm bu gerilimle başa çıkma metotlarıyla kâfi sonucu alamadığınızı düşünürseniz, kesinlikle bir uzmandan takviye almanızda yarar bulunmaktadır. Gerilimden uzak birçok günlere…
Sevgilerimle…
