Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, Türkiye’nin ikinci yüzyılına başladığı periyotta, darbe anayasasından kurtulmak istediklerini belirterek, “Demokratik, sivil, iştirakçi, kuşatıcı, temel hak ve özgürlükleri öne alan yeni bir anayasa ile inşallah yolumuza devam edersek, Türkiye’ye, gençlerimize çok yakışacak.” dedi.
Tunç, Atatürk Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde Erzurum Hukuk Kulübü tarafından düzenlenen Atatürk Üniversitesi Meclis Simülasyon Programı’nda yaptığı konuşmada, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin kuvvetler ayrılığını getiren bir sistem olduğunu söyledi.
Bu durumu kimi siyasalların farklı halde anlatmaya çalıştığını söz eden Tunç, şöyle konuştu:
“Genç kardeşlerime şunu tabir etmek istiyorum, demokrasilerin ön kaidesi yasama, yürütme ve yargı kuvvetler ayrılığının tam manasıyla uygulanması… İşte bu sistem, kuvvetler ayrılığını getiren bir sistem. Yasama, yürütme ve yargı birbirinde keskin bir çizgiyle ayrılmış oldu. Vatandaşların direkt kendisi belirleyerek, Cumhuriyeti daha güçlendiren, demokrasiye daha uygun idare sistemine milletimiz onay verdi. ‘Yasama ile yürütme ortasında kontrol sistemi yok.’ diyenler olabilir, siz onlara inanmayın. Yasama ile yürütme ortasındaki kontrol sistemleri parlamenter sistemdeki sistemlerden daha fazladır, neden? Evvelki sistemde Cumhurbaşkanlığının hiçbir süreci yargıya getirilmezken artık Cumhurbaşkanı yürütmenin başı olduğu için bütün süreçleri, bütün kararları yargı kontrolüne tabi. Evvelki sistemde yargı kontrolüne tabi değildi. Hangisi daha demokratik, hangisi hukuk devleti unsuruna daha uygun? Yasama daha güçlü, neden daha güçlü, zira artık kanun teklif etme yetkisi yalnızca Meclis’e ilişkin.”
“Kuvvetler ayrılığı prensibinin tam manasıyla uygulandığı bir sisteme geçtik”
Tunç, yeni sistemde kanun yapma yetkisinin milletvekillerine ilişkin olduğuna işaret ederek, şunları kaydetti:
“Bu sistemin eskisinden farkı nedir, güvenoyu. Zira millet kurulacak hükümeti direkt doğruya sandıkta belirliyor. Seçim akşamı kimin hükümet başkanı, Cumhurbaşkanı olacağı belli. Hasebiyle hükümetin millet tarafından belirlendiği bir tertipte tekrar Meclis’e gelip bir de ‘milletin güvendiği bu hükümete siz de itimat oyu veriyor musunuz’ demek, bir sefer mantığa uygun değil. O nedenle güvenoyu yok, gensoru yok. Gensoru neden yok, o da yasamanın, yürütmenin birbirinden ayrıldığı bir sistem. Evvelki sistem, yasama ile yürütme bitişikti. Bakanlar, milletvekilleri içinden çıkardı. Yani kuvvetler ayrılığı unsurunun tam manasıyla uygulandığı bir sisteme geçtik.”
Hükümetin güçlü ve yargının bağımsız olduğu bir sistemle yeni bir anayasa amaçlarının olduğunu anlatan Tunç, “Türkiye Yüzyılı’na başladığımız, Cumhuriyetimizin yüzyılını geride bıraktığımız ve ikinci yüzyıla başladığımız bu manalı devirde, inşallah darbe anayasasından da kurtularak, demokratik, sivil, iştirakçi, kuşatıcı, temel hak ve özgürlükleri öne alan yeni bir anayasa ile yolumuza devam edersek, bu Türkiye’ye, gençlerimize çok yakışacak. İnşallah bunu başarırız. Bu, Meclis’te uzlaşmaya bağlı. Biz Bakanlık olarak bilhassa taslak çalışmalar noktasında evvelki deneyimlerden de yararlanarak TBMM üyelerine gereken katkıyı vermeye çalışacağız.” diye konuştu.
“Artık hakim ve savcılarımız çok daha donanımlı halde kürsüye çıkmış olacak”
Bakan Tunç, fakültelerin sayılarının ve buna bağlı mezun sayısının fazla olduğunu, bu nedenle hukuk eğitimini daha da güçlendireceklerini vurguladı.
Özellikle savunmada misyon alan avukatların sayısının fazla olması nedeniyle savunmanın güçlü olması manasındaki eksiklikleri gelecek süreçte gidermeleri gerektiğini söyleyen Tunç, şöyle devam etti:
“Kontenjanlarla ilgili sınırlama yapılmıştı, şu anda 125 bin. 100 bine düşürülmesi noktasında çalışmalarımız var. Hukuk fakültesinden mezun olanlar, artık avukatlık stajına başlayamayacaklar ya da çabucak hakim, savcı imtihanına giremeyecek. Öncelikle hukuk mesleklerine giriş imtihanını kazanacaklar. Hakim ile savcı adaylıklarını da kaldırdık ve artık hakim, savcı yardımcılığı sistemini getirdik. Adaylık iki yıl sürüyordu, yardımcılık üç yıl sürecek. Bir yıl adalet akademisinde deneyimli profesörlerden, uygulayıcılarımızdan, Yargıtay üyelerinden, istinaftan, birinci dereceden, yargıçlarımızdan kıymetli ve güçlü eğitim alacaklar. Eğitimlerde çeşitli vakitlerde orta imtihanları geçecekler, sonra iki yıl deneyimli hakim ve savcıların yanında savcı yardımcısı olarak çalışacaklar. Çalıştıkları müddette yargısal imza atamayacaklar fakat öteki mevzularda hakim ve savcılarımızın yardımcısı olarak kararların yazılmasında, tüm bunlarda deneyimli hakim ve savcıların yanında usta-çırak ilgisiyle çalışacaklar. Hakim ve savcılarımız onlara puan verecek. O puanlarla akademideki puanların hepsi toplanacak sonrasında mesleğe kabul için hakim savcı şurasının önüne gelecek, mesleğe kabul bu formda olacak. Hasebiyle artık hakim ve savcılarımız çok daha donanımlı, daha güçlü biçimde kürsüye çıkmış olacak.”
(Bitti)
???????