Akıllı telefonlar hayatımıza girdiği andan itibaren hayatımızın kimi alanlarını kolaylaştırdı. Günlük yaşantımızın ve iş yaşantımızın vazgeçilmez ögelerinden biri haline geldi. Farklı yollarla (SMS, internet, arama) bağlantı kurabiliyor, fotoğraf/video çekebiliyor, muhtaçlığımız olan bilgiye ulaşabiliyor, çeşitli oyunlar oynayabiliyor velhasıl birçok gereksinimimizi elimizdeki bu küçük makine ile karşılayabiliyoruz.
Ancak bu kadar hayatımızın içinde olan ve yararları yadsınamaz telefonlar son devirlerde çok kullanım nedeniyle iş, okul, aile ve toplumsal hayatı son derece olumsuz etkilemektedir. Patronlardan çalışanların telefonlarla fazla ilgilenip işe dikkatlerini vermediği, öğretmenlerden öğrencilerin telefonlarla ilgilenmekten derslerine yeteri kadar ehemmiyet vermediği, eşlerden aile içi paylaşımların, birlikte vakit geçirmenin epey azaldığı istikametinde gelen şikayetler gün geçtikçe artmaktadır.
Görülüyor ki bu telefonlar maalesef kullanım emeli dışında kullanılarak gerek ferdî gerek toplumsal manada ziyan verir hale gelmiştir. Teknolojiyle bağlı bağımlılıklar psikoloji literatüründe yerini almıştır. Yurt dışında kliniklerde bu husus üzerine tedaviler uygulanmaktadır. Uygulanan tedaviler öteki bağımlılıklar için uygulan tedavilerle (alkol, husus vb.) benzerlik göstermektedir. Ayrıyeten başka bağımlıklarda olduğu üzere, teknolojiye ilişkin bağımlılıklarda da birçok kişi bağımlı olduğunu kabul etmemektedir.
Gelin artık kendimize soracağımız birkaç soru ile telefonu yalnızca bir araç olarak mı kullanıyoruz yoksa bağımlı mıyız görelim.
Akıllı cep telefonunuzu her vakit yanınızda taşıyor musunuz? Yanınıza almadığınızda ya da unuttuğunuzda ağır gerginlik ve panik yaşıyor musunuz?
Uyanır uyanmaz ve yatmadan çabucak evvel telefonunuzu denetim ediyor musunuz?
Cep telefonunuzu denetim etmek için çıkarttığınızda artık aileniz, arkadaşlarınız sonlanıyor mu?
Saatlerce telefonun ekranına bakmaktan gözlerinizde yanma, başınızı eğri tutarak konuşmanız nedeniyle boynunuzda ağrı, tutulma üzere bedensel yakınmalar var mı?
Telefonla ilgilenmekten kıymetli görüşmeleri, işleri ertelediğiniz oluyor mu? Her boş anınızda telefona mı yöneliyorsunuz?
Araba kullanırken dayanamayıp telefonunuza bakıyor musunuz?
Gündelik problemlerden yahut istenmeyen his durumdan kaçmak için telefonu mu kullanıyorsunuz?
Telefondan gelen ses ve ikazlara bir an evvel bakmak için ağır bir istek duyuyor musunuz?
Yukarıdaki sorulara verdiğimiz karşılıkların birçok evet ise telefon kullanımı, kullanım olmaktan çıkıp bağımlılık düzeyine ulaşmış demektir. Telefon bağımlılığı, hem hayatın olağan akışını hem de kişinin psikolojisini olumsuz istikamette etkileyecektir. Bu durum ciddiye alınmazsa, ileride çok önemli sonuçlar doğuracaktır. Örneğin işten çıkarılmalara, evliliklerin bitmesine, arkadaşlık bağlantılarının bozulmasına neden olmaktadır. Bağımlıların karşılaşacağı bir başka sorun de, kendi zihnimiz yerine daima telefonun özelliklerini kullanmamız (hatırlatıcılar, hesap makinesi vb.) sonucunda oluşan hafızanın zayıflaması, unutkanlık, zihinsel tembellik üzere özellikleri içeren dijital demanstır. Bu şahıslarda ileride Alzheimer hastalığının görülme riski artmaktadır.
Peki telefon bağımlılığından kurtulmak için neler yapılmalıdır?
Bildirimleri kapatın.
Sizi çok meşgul eden uygulamaları kaldırın.
Önemli bir işle ilgileniyorken uçuş modunu açın ya da telefonunuzu kapatın.
Bırakma uygulamaları kullanın.
Telefonunuzu saklayın.
Akıllı olmayan bir telefon edinin.
Fotoğraf çekmek için fotoğraf makinesi kullanın ve her şeyin fotoğrafını çekmeyin.
Mesajlara çabucak yanıt beklemeyin, çabucak karşılık da vermeyin
Haftada bir gün cep telefonunuzu yanınıza almayın ya da kapatın.
Sabah uyandığınızda giyinmeden, kahvaltı etmeden cep telefonunuzu elinize almayın.
Yatağınıza gitmeden en geç 30 dakika evvel telefonunuzu denetim edin ve telefonu yatak odasına sokmayın.
Yemek yerken, arkadaşlarınızla gezerken, sinema seyrederken, rahatlamaya çalışırken akıllı telefonlarınızı kullanmayın. En azından günün birkaç saatini telefonsuz geçirin.
Eğer bunları yapamıyorsanız kesinlikle uzman yardımı almalısınız.
Unutmayın beşerler binlerce yıl cep telefonsuz yaşadı. Kendinizi bağımlı hale getirmeyin…
