1. Haberler
  2. Bilgi
  3. Alev topu

Alev topu

featured
Paylaş

Bu Yazıyı Paylaş

veya linki kopyala

Bahar Göçer*

Geçtiğimiz haftalarda hayli sıcak günler yaşadık. Bilhassa 26 Temmuz, en sıcak gün olarak ilan edildi ve ben hayatımda bu kadar sıcak bir gün görmemiştim. O gün saat 18:00 civarında kaldırımda yürüyorken, ayaklarıma bir alev topu değiyormuş üzere hissettim ve süratli hareket etmekte zorlandım. Bu sıcaklıkta yürümek, adeta sırtımda kilolarca yük taşımak üzere geldi. Meskende gece saat 24:00’a kadar klima çalıştırmadan oturmak neredeyse imkansızdı. Tuhaf olan şu ki bütün iş yerleri o gün çalıştı.

Meteoroloji, 26 Temmuz’dan evvel o günün çok sıcak olacağını duyurmuştu. Mecbur kalmadıkça sokağa çıkmamayı ve güneşe maruz kalmamayı tavsiye etmişlerdi. 30 yıldır İzmir’de yaşayan biri olarak, böylesine ağır bir sıcaklığı birinci defa deneyimlemiş ve çok rahatsız olmuştum. Maalesef Temmuz ayında diğer günlerde de yüksek sıcaklıklara maruz kaldık ve yaz aylarında çok sıcaklar kaçınılmaz hale gelmeye başladı.

Bu durum sahiden zorlayıcı, insanın bütün hayatını etkiliyor ve yönlendiriyor. Sıcaklığın 38 yahut 40 dereceyi aştığı vakitlerde çalışmak, hareket etmek yahut rastgele bir şey için gayret harcamak tam bir azap halini alıyor. Beden kendini yormak istemiyor, bilakis mümkün olduğunca az efor harcayarak yaşamak moduna geçiyor. Adeta bir çeşit makine üzere “off” sistemine geçiyoruz. Ruhsal olarak da daima gergin ve sonlu olunuyor.

BİR ÇALIŞAN BEYİN KANAMASI GEÇİRDİ

Sürekli sıkıntı şartlarla savaşmak ülkenin yazgısı oldu. Üst üste bir sürü olumsuz olay yaşanıyor. Maalesef ki bütün makûs durumların temel sebebi insan. Sarsıntılar nedeniyle göçükler meydana geliyor, beşerler sağlam binalar yapmamakta ısrar ediyor, ekonomik krizler yaşanıyor, kapitalistlerin daima para kazanma hırsı topluma ziyan veriyor, çok sıcaklar nedeniyle tabiata verdiğimiz ziyanlar artıyor, hepsi insan eliyle yaratılmış felaketler. Yaptıklarımızın sonuçları bir bir ortaya çıkıyor.

Geçtiğimiz günlerde bir PTT çalışanı olan Berran Kırmızıgül sokakta evrak dağıtırken beyin kanaması geçirdi. Beyin kanamasının sebebinin sıcak hava dalgası olduğu belirtildi. Bu cins acı olaylar, yüksek sıcaklıklarda çalışmanın ne kadar tehlikeli olabileceğini bir defa daha gösterdi. 38 yahut 40 derece sıcaklığın olduğu günlerde çalışma alanlarına baktığımızda, bütün çalışmaların olağanmış üzere devam ettiğini görüyoruz. Güya sıcak hava ziyanlı yahut tehlikeli değilmiş, yüksek sıcaklık hayatı tehdit etmiyormuş üzere her türlü çalışma olağan formda devam ediyor.

İş yerlerinde, iş güvenliği nedeniyle termal konfor sağlanması gerekir. Bu termal konfor dediğimiz sıcaklık, nem ve hava suratını içerir. İnsanın rahat ve huzurlu hissedeceği bedeller vardır. Mühendislik hesapları, bu bedellere nazaran yapılır ve havalandırma, ısıtma, soğutma özellikleri belirlenir. Böylelikle klima, fan üzere uygun aygıtlar seçilir.

AŞIRI SICAKLIK HASTA EDİYOR

İş yerlerinde sıcaklık, nem ve hava suratı ölçümü yaptırmak mecburidir. Ölçülme sebebi çalışanın yaptığı işe uygun sıcaklı, nem ve hava esintisi pahalarını iş yerinde oluşturmaktır. Lakin ölçülen bu kıymetler bir türlü çalışma hayatında gereğince dikkate alınmaz. Çalışanlar, yüksek derecede efor harcayarak, nefes almakta zorlandıkları sıcaklıklarda tıpkı performansla çalıştırılır.

Sıcak havada çalışmak sıradan değil, hakikaten hayatı tehlikeye sokan problemler yaratmaktadır. Çok sıcaklığa maruz kalındığında, bedende bir dizi belirti ortaya çıkabilir. Yüksek beden ısısı, terleme, yorgunluk, halsizlik, baş dönmesi, şuur bulanıklığı ve kaybı, mide bulantısı, kas krampları ve ağrıları, astım ve spazm üzere durumlar yaşanabilir. Üstte Berran Kırmızıgül’de olduğu üzere beyin kanaması dahi olabilir.

Ayrıca, su kaybına bağlı olarak tansiyon meseleleri, böbrek hastalıkları, şeker hastalığı yahut inme üzere kronik rahatsızlıkları olan bireylerde beden direnci azalır. Kalp ve teneffüs sistemi hastaları da sıcak hava dalgalarından daha fazla etkilenebilmektedir. Bu nedenle, bilhassa bu üzere kronik rahatsızlıkları bulunan bireylerin ve olağan herkesin çok sıcaklardan korunmaları büyük ehemmiyet taşır.

İnsanların çalışabileceği uygun sıcaklık aralığı, insan bedeninin işleyişine uygun makuldür. Bu sıcaklık aralığının altında yahut üstünde çalışmak, hem beden için zorlayıcıdır hem de performansı olumsuz tesirler. Fakat çok sıcaklarda birçok iş yeri çalışmaya orta vermemiş ve çalışma saatlerini değiştirmemiştir. Örneğin, 28 Temmuz üzere çok sıcak bir günde bile çalışma şartları değiştirilmemiştir. Meğer bu türlü durumlarda harikulâde hâl ilan edilip önlemler alınması gerekmektedir. Meteorolojinin uyarmasına karşın hiçbir yasal önlem öngörülmemiştir.

İŞÇİLER UYGUN ŞARTLARDA ÇALIŞTIRILMALIDIR

İnşaat personelliği, bedensel olarak en kuvvetli çalışma şartlarından birine sahiptir. Çok sıcaklar altında çok kuvvetli çalışma şartlarıyla karşı karşıyadırlar. İnşaat alanlarında üstlerinde gözetici katman yahut gölgelik olmaksızın direkt güneşle temas halindedirler. Güneş ışınları direkt başlarına gelir ve daima olarak ağır işlerle uğraşmalarına karşın çok sıcaklarda güneş altında çalışmaya devam ederler. Bu durum, natürel ki tehlikelidir. Onca yüksek sıcaklıkta, olağan insanın yürümekte zorlandığı vakitlerde onlar ağır personellik yapıyorlar. Sıcak havalarda inşaatları gözlemlerseniz ne demek istediğimi anlarsınız.

Tarlada hasatlar çoğunlukla yaz aylarında gerçekleşir. Ülkemiz teknik olarak hâlâ ileri noktalarda olmadığı için tarladan mahsul kaldırma işinin bir kısmını emekçiler üstlenir. Geçtiğimiz hafta tarım alanlarından geçerken tarlalara baktım ve birçok personelin tarlada çalıştığını gördüm. Hava sıcaklıklarının yeniden çok yüksek olduğu vakitlerdi. Domates tarlasında emekçiler vardı. Başlarında şapka yahut tülbentler, 20 kg tartısındaki sepetlerle domates toplayıp, sepetleri römorklara boşaltıyorlardı. Bildiğimiz açık arazi. Güneş dorukta var gücüyle parlıyordu. Aklımdan umarım yanlarında soğuk suları vardır diye geçirdim. Bu personeller muhtemelen bir de teminatsız günübirlik çalışan emekçilerdir. Yeniden peyzaj işi yapan çalışanlar, gün uzunluğu güneş altında çalışıyor ve onların daima güneşe maruz kalması ile ilgili bir sınırlama olmadı ve yok.

Dışarıda sıcaklık 40 derece civarında iken fabrika içindeki sıcaklık çok daha yüksektir. İçerde çalışan birçok motor ve gibisi ekipman, iç ortama ekstra sıcaklık yayar ve dışarıdaki sıcak hava ile birleşince çalışma ortamı dayanılmaz hale gelir. Şayet içeride kâfi hava akımı ve havalandırma sistemi yoksa, çalışmak tam bir azap olur. Bu yüzden fabrikalarda havalandırma ve yaz aylarında soğutma sistemleri bulunmalıdır. Nasıl ki alışveriş merkezlerinde insanların rahat etmeleri için merkezi soğutma sistemleri kullanılıyorsa, fabrikalarda da olmalıdır.

Döküm fabrikalarında yahut maden ergitme ocaklarında sıcaklık 1500 derece üzere çok yüksek değerlerdedir. Bu çeşit iş yerlerinde, dışarısı serin olsa bile içerisi her vakit sıcak olur. Birtakım iş yerlerinde çalışanların çok sıcaklık nedeniyle tansiyonları düşebilir diye tuzlu hıyar dağıtıyorlarmış. Buldukları formül nitekim üst seviye. Asıl yapılması gereken ergitme ocaklarını daha teknolojik yapıp, içeriye ısı geçişini engelleyerek iç ortamı soğutma sistemleri ile serinletmek olmalıdır. Bu biçimde çalışanların etkilenmesi önlenmiş olur.

GÜNEŞ DİK VURURKEN ÇALIŞMA DURDURULMALI

Sıcak bölgelerde, örneğin Dubai üzere yerlerde, çok sıcaklarda çalışma saatleri düzenlenmiştir. Çalışanların 15 Haziran ve 15 Eylül de güneşin en dik olduğu saatler olan 12 ile 15 ortasında, dışarıda çalışması yasaktır. Dubai’de belirlenen saatler ortasında dışarda personel çalıştırmak karşılığında para cezaları uygulanmakta ve patron çalışanların dinlenmesi ve uyuması için uygun, serinletilmiş çadır, konteyner vb. ayarlamak zorunda. Yeniden Dubai’den örnek verirsek, kapalı alanlarda her yerde soğutma ve havalandırma sistemleri bulunmaktadır. Dubai’de yaşayan biri tuvaletlerin bile klimalı olduğunu söylemişti. Bundan sonra görünen o ki Türkiye’de yaz aylarında kimi bölgelerde sıcaklıklar çok artacak ve bizde husus ile ilgili hiçbir tedbir yok.

Yukarıda dediğim üzere öncelikle kapalı çalışma alanlarında, AVM’lerde olduğu üzere uygun soğutma ve havalandırma sistemleri konmalıdır. Çalışanların rahat hareket edecekleri, efor harcarken zorlanmayacakları uygun çalışma şartları yaratılmalıdır. Fabrika vb. kurarken, AVM kurarken olduğu üzere ihtimam gösterilmeli, merkezi soğutma ve havalandırma sistemi kurularak içerideki motor vb. vereceği sıcaklık hesaplanarak uygun termal konfor şartları yaratılmalıdır. Hasebiyle çalışanlar hasta olmadan ve rahatsızlık hissetmeden çalışabilmelidir.

Çalışma alanlarında pak suya erişmek de güç olabiliyor. Sıcak günlerde ve aslında her gün için, hava şartlarına uygun içme suyu çalışanın her daim erişebileceği yerlerde olmalıdır. O denli ki birtakım şantiyelerde çalışanın içeceği su bulunamıyor yahut su pis olduğu için içilemiyor.

Çalışana sıcak yaz aylarına uygun iş kıyafetleri verilmelidir. Çok dar olmayan, çok geniş de olmayan, bedenin nefes almasını sağlayan pamuklu doğal kumaşlar giyilmelidir. Dışarıda çalışanlar için güneş gözlüğü verilmelidir.

Dışarıda çalışma için sıcaklığın yüksek olduğu vakitlerde yasal uygulamalar başlatılmalıdır. Belirli saatler ortasında çalışanın dışarda çalışması yasaklanmalıdır. Bunu yapan bir inşaat şirketi var. Çok varlıklı falan da değil. Kendince tedbir almış. Yaz aylarında çalışma sabah 6’da başlıyor ve saat 13:00’te bitiyor. Böylelikle ağır güneşin olduğu vakitlerde çalışılmıyor. Bu stil uygun düzenlemelerle yasal bir mevzuat oluşturularak çok sıcağa maruz kalma durumu engellenmelidir.

Sonuç olarak, çalışanlar için çalışma sıcaklıkları net olarak belirlenmeli ve o sıcaklık aralığı aşıldığında uygun tedbirler alınarak yahut çalışma saatleri değiştirilerek düzenlenmelidir. Aksi durumda görmezden gelinirse yeni vefatlar yahut rahatsızlıklar gerçekleşecek. Türkiye’nin bu tedbirlere gereksinimi var.

*A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı

KAYNAKLAR

https://www.meslekhastaligi.net/sicakta-calisma-kaynakli-saglik-sorunlari/

https://www.egedesonsoz.com/haber/ptt-calisani-sicak-hava-kurbani/1152243

https://t24.com.tr/haber/sicak-havalarda-calisma-olmali-mi-hangi-cercevede-olmali,1121239

Alev topu
Yorum Yap

Tamamen Ücretsiz Olarak Bültenimize Abone Olabilirsin

Yeni haberlerden haberdar olmak için fırsatı kaçırma ve ücretsiz e-posta aboneliğini hemen başlat.

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Giriş Yap

Cumhuriyet Haber ayrıcalıklarından yararlanmak için hemen giriş yapın veya hesap oluşturun, üstelik tamamen ücretsiz!

Bizi Takip Edin