Alzheimer Nedir?
Alzheimer, öncelikli olarak 60 yaş ve üzerinde tam bilinmeyen nedenlerle sağlıklı beyin dokusu bozulması bunun sonucunda zihinsel ve toplumsal yeteneklerde günlük fonksiyonları bozmaya yetecek şiddetle bir kayıptır. Yaşlılığın değil olağandışı beyin süreçlerinin bir sonucudur.
Alzheimer Hastalığı Tedavisi Nedir?
Alzheimer hastalığı demans tiplerinden biridir. Lakin demansın en sık görülen sebeplerindendir. Alzheimer hastalığının nedeninin tam olarak çözümlenememesiyle birlikte, beyin hücrelerinin planlanandan yani vaktinden evvel ölmesi ve küçülerek aktivitesini kaybetmesinden kaynaklanan bir hastalıktır.
Alzheimer hastalığı motamot demansta olduğu üzere günlük aktivitelerin bozulmasından, ilerleyen periyotta hastanın kendini söz edememesi, etrafla münasebetlerinin bozulması, hesap muhakeme yeteneğinin, algılamanın bozulmasıyla ilerleyen hatta daha ileri periyotlarda hastanın kişilik değişiklikleri bir ekip ruhsal belirtilerin ortaya çıkmasına neden olan bir hastalıktır. Bunun ilerleyen periyotlarında hasta artık kendisine dahi bakamayacak duruma gelir. Yatağa bağımlı hale gelebilir ve günlük muhtaçlıklarını karşılayamayarak büsbütün bağımlı bir hasta konumuna dönebilir.
Alzheimer Riski ve Tedavisi
Toplumda genelde 60 yaşında alzheimer görülme oranı yüzde 10 civarındadır. 80 yaşında ise yüzde 50’lik bir görülme sıklığı karşımıza çıkmaktadır. Bütün unutkanlıkları alzheimer olarak kıymetlendirmek hakikat değildir. Pek çok kişi günlük hayatında unutkanlıklar yaşamakta lakin alzheimer olmadan yaşamaya devam etmektedir. Hafif bilişsel bozukluk olarak da isimlendirilebilecek bu kesitteki bireylerin ilerleyen devirde alzheimera yakalanma riski çok daha yüksektir.
Alzheimer belirtileri gösteren risk kümesindeki bireylere yönelik uzman takviyesi gereklidir. Bu şahısların nörolojik muayenelerinin yapılması ayrıyeten laboratuvar testleri ve nöropsikolojik testleri ile mevcut durumları açığa çıkartılır. Yüksek risk taşıyan şahıslara yönelik gerektiği takdirde EEG yani kortikal haritalama, MR ve PET taraması da önerilebilir.
Nasıl ortaya çıkıyor?
Beynimizin ve hudut sisteminizi yeterli ayarlanmış bir makine üzere faal bir biçimde çalışması tüm kesimler ortasındaki uyumlu istikrara bağlıdır yaşlılık süreci beyninizde bu dengeyi bozacak değişikliklere sebep olur. Hudut hücreleri her gün ölmektedir ve bunların yerine yenisi konmamaktadır. Bu değişiklikler hafif unutkanlığa ve bilişsel fonksiyonlarda yavaşlamaya neden olabilir. Bağımsızlığınızı ve kendinize bakabilmenizi engelleyecek kadar ağır zihinsel fonksiyon bozuklukları bir nörodejeneratif hastalık sonucu oluşur. Nörodejeneratif terimi nöronların yaşlılıkla olandan çok daha fazla dejenerasyonunu söz eder bu hastalıkların gelişimleri çoklukla beyinde yanılgılı protein birikimi ile karakterlidir. Alzheimer de bu protein malzemeleri birikip kümeler oluşturur ve hudut hücrelerinin olağan fonksiyonlarını yürütmesini engellemeye başlar.
Belirtileri nelerdir?
Erken belirti ve bulguları fark etmek ekseriyetle güçtür. Bunlar genetik yapı özellikleri hayat stili kültürel birikim ve hayattaki deneyimlerine nazaran bireyden şahsa farklılık gösterir sıklıkla gözlenen özellikler şunlardır.
o Ağır bellek kaybı
o Baş karışıklığı
o Soyut niyetleri oluşturma beceriksizliği
o Konsantrasyon güçlüğü
o Gündelik ya da karmaşık işleri yapmada zorluk.
o Kişilik değişiklileri
o Kuşkucu ya da garip davranışlar
Kimler risk altında olabilir:
o Yaş, Alzheimer gelişmesi açısından temel risk faktörüdür. 90 yaşında insıdans 1000 bireyde 65’in üzerinde olabilir. Her 5 yılda bir risk iki katına çıkar.
o Aile hikayesi yaştan sonra ikinci olarak Alzheimer için kıymetli risk faktörüdür. Yapılan (mirage)verileri etkilenmiş olan birinci derece akrabaya sahip şahısların Alzheimer geliştirmek açısından hayat uzunluğu yüzde 40’lık bir kümülatif riske sahip olduğunu göstermektedir. Anne ve babası etkilenmiş olanlarda 80 yaşına geldiklerinde Alzheimer gelişme riski yüzde 54’tür.
o Down sendromu ve trizami 21 Alzheimer’in klinik belirtisi belirlenmiş öteki bir risk faktörüdür
Nasıl teşhis ediliyor?
Eğer bir hafıza sorunu varsa bundan sonra ne olacaktır? Hafıza kaybı yada duyu durum değişiklikleri olduğunda, doktor Alzheimer hastalığını olası bir neden olarak düşünebilir. Ancak Alzheimer tanısı, bir eleme sürecidir. Doktor, bulgu ve belirtilerin tüm muhtemel nedenlerini birer birer araştıracak ve tek mümkünlük Alzheimer hastalığı kalana dek öteki nedenleri birer birer eleyecektir. Yüzde 100 kesin tanıya lakin otopsi ile varılabilir ki bu da beyin dokusunun direkt olarak mikroskop altında incelenmesi ile olur.
Korunmanın Yolları Nelerdir?
Alzheimer Hastalığına karşı beklenen esirgeyici faktörler:
o Ailede bunama hikayesinin olmaması
o Apoprotein E epsilon 2 genotipi
o Eğitim ve sosyo-ekonomik seviyenin yüksek olması
o Kronik antienflamatuar ilaç tedavisi
Belirtilerini azaltmak için neler yapılabilir?
Şu an için hem tedavi hem hastalığın başlamasını önleyici tedavi seçenekleri araştırılmaktadır.
Alzheimer hastalarının beyinlerinde görülen iltihabi olayı azaltmak ve nöronların yapısının daha fazla bozulmasını önlemek umuduyla araştırmacılar bu türlü bir hedefe uygun birtakım antienflamatuar (iltihaba karşı) ilaçları incelemektedir.
Vitamin E bedenimiz tarafından kullanılan ve en uygun bilinen antioksidandır. Ekseriyetle bitkisel yağlar, yumuşak margarinler yumurta balık yeşil yapraklı sebzeler taneli tahıllar ve kuru baklagiller üzere yiyeceklerden alınır.
