Kadınlarda erkeklere nazaran iki kat daha sık görülen ve ortalama olarak başlangıç yaşı 30’lu yaşlar olan anksiyete yani telaş bozukluğu; genetik faktörler, kalp hastalıkları, uyku bozuklukları, kendini kıymetsiz hissetme, duygusal şiddete maruz kalma, çok kollayıcı bir tavra maruz kalma üzere çeşitli faktörlerin tesiriyle oluşmaktadır. Pekala, anksiyete ne demek? Belirtileri ve tedavisi ile ilgili bilinmesi gerekenleri haberimizde sizler için derledik…
ANKSİYETE (KAYGI) BOZUKLUĞU NE DEMEK?
Anksiyetenin öbür ismi tasa bozukluğudur. Daima olarak gelecek hakkında düşünüp bir şeyler için dert ve tasa duymaya anksiyete denir. Anksiyete bozukluğu olan birey günlük ömründe hiçbir şey yapmak istemez zira başındaki niyetlerden ötürü bir şey yapsa da keyif alamaz. Anksiyete bozukluğu olan birey aile ve iş ortamındaki bireylerle bağlantı kurmada zahmet çekebilir. Bu durum toplumsal hayatın sekteye uğramasına neden olur. İrtibat kuramayan birey bir müddet sonra içine kapanacaktır ve anksiyete bozukluğunun derecesi gitgide artacaktır.
ANKSİYETE BOZUKLUĞU TÜRLERİ
Anksiyete, birkaç farklı bozukluğun değerli bir kesimidir.
Bunlar:
Panik bozukluğu: beklenmedik vakitlerde tekrarlayan panik atak geçirme. Panik bozukluğu olan bir kişi bir sonraki panik atak kaygısıyla yaşayabilir.
Fobi: Belli bir obje, durum yahut faaliyetten çok korku
Sosyal kaygı bozukluğu: Toplumsal durumlarda diğerleri tarafından yargılanma korkusu.
Obsesif kompulsif bozukluk: Makul, tekrarlanan davranışlar gerçekleştirmenize neden olan tekrarlayan irrasyonel düşünceler
Ayrılık korkusu bozukluğu: Meskenden yahut sevdiklerinden uzak olma korkusu.
Hastalık tasa bozukluğu: Sıhhatinizle ilgili korku (eski ismiyle hipokondri).
Travma sonrası gerilim bozukluğu (TSSB): Travmatik bir olayı takiben telaş.
Foto: shutterstock
ANKSİYETE NEDEN OLUR?
Anksiyeteye neden olan birtakım faktörler şunlardır:
– Genetik faktörler
– Kalp hastalıkları
– Doğal afetlerin yaşanması
– Gerilimli bir durumla karşılaşılması
– Büyük çaplı kazalar
– Uyku bozuklukları
– Yeme bozuklukları
– Sevilen birini kaybetmek
– Sevilme hissini hissetmeme
– Kendini kıymetsiz hissetme
– Çok kollayıcı bir tavra maruz kalma
– Baskı altında olma
– Fizikî şiddete maruz kalma
– Duygusal şiddete maruz kalma
– İmtihan kaygısı
– Travma oluşturabilecek bir olay yaşama
ANKSİYETE BELİRTİLERİ
– Özgüvensiz ve kıymetsiz olduğunu düşünmek
– Diğerleri ile konuşmanın güç olduğuna inanmak
– Toplum içinde konuşmaktan ve yemek yemekten çekinmek
– Gergin, telaşlı, sorunlu ve tanımlanamayacak formda tuhaf hissetmek
– İnsanların sözleri ile zihnini meşgul etmek
– Etraftan kopmak, kaçmak istemek
– Kas ağrısı çekmek
– Süratli nefes alıp vermek
– Çabuk gerilmek
– Titremeye, sallanmaya başlamak
– Umutsuz hissetmek
– Devamlı ağlama isteği
– Konsantre olamamak
– Çabuk yorulmak
– Uykusuzluk çekmek
– Hatırlamakta zorlanmak
– Hüzünlü durumlara yoğunlaşmak
ANKSİYETE TEDAVİSİ
Tedaviler psikoterapi, davranış terapisi ve ilaç kombinasyonundan oluşacaktır. Bunun için birinci yapılması gereken ise öncelikle psikiyatri uzmanına başvurmaktır. Tedavi öncesi kapsamlı bir kıymetlendirme sürecinden geçilmektedir. Anksiyete belirtilerinin fizikî hastalıklar yüzünden oluşup oluşmadığını anlamak için çeşitli testler ve incelemeler yapılmalıdır.
İlaç tedavisi: Çeşitli depresyon ilaçları (anti depresanlar), anksiyete tedavisinde semptomları önlemek için kullanılır.
Psikolojik terapi: Bilişsel davranışçı terapi ve konuşma terapisiyle, olumsuz niyetlerin yerine olumlu kanıları koymayı öğrenmek mümkündür. Bilişsel davranışçı terapi, bireylerde anksiyeteye sebep olan niyetlerin köküne inmeyi ve sorunun tahlili için farklı davranış alışkanlıkları edindirmeyi sağlamaktadır.
Anksiyete tedavisi için bu usullerden biri ya da ikisi bir ortada da kullanılabilmektedir. Şahsa uygun hangi tedavinin uygulanacağı ise doktor ve kişinin birlikte karar vereceği bir süreçtir. Anksiyete tedavisi herkes için birebir değildir.
