Türk Kalp ve Damar Cerrahisi Derneği (TKDCD) Lideri Prof. Dr. Mehmet Ali Özatik, aort yırtılmasının ani gelişen göğüs, sırt ve karın ağrısına neden olan, az görülen lakin ölümcül bir durum olduğunu söyledi.
Aortun, kanı kalpten bedenin tüm bölgelerine taşıyan en büyük damar olduğunu anımsatan Özatik, oksijen bakımından varlıklı kanın, kalp aort kapağından çıktıktan sonra, beyne, kaslara, öbür tüm organ ve hücrelere aort damarı vasıtasıyla iletildiğini anlattı.
Aortta bir sorun olduğunda kalp ve öteki organlar ile bedenin kan akımının tehlikeye girdiğine dikkati çeken Özatik, “Aort damarı genişlemesi ve yırtılması acil müdahale gerektirmektedir. Mevt riskinin azaltılabilmesi için erken teşhis ve müdahale yaşamsal değere sahip” sözünü kullandı.
Prof. Dr. Özatik, aorttaki en değerli sorunların balonlaşma (genişleme) olarak isimlendirilen “anevrizma” ve yırtılmaya bağlı gelişen “diseksiyon” olduğunu belirterek, “Aort damarında genişleme ya da yırtılma süratle önemli bir tıbbi acil duruma dönüşebilir” ihtarında bulundu.
Aort anevrizmasının, göğüs kafesinde yahut karnın alt kısmında aort damarı boyunca rastgele bir yerde oluşabildiğini tabir eden Özatik, genişleyen damarın bir noktada ansızın yırtılarak hayati tehlike doğurduğuna işaret etti.
Özatik, aort diseksiyonunun (yırtılması) ise damarın katmanlarına ayrılması yoluyla yırtılarak, kanın aort damarı içinde seyri yerine bu katmanlar ortasında seyretmesi olduğunu, bunun da hayatı tehlikeye soktuğunu aktardı.
Bu durumda, aort boyunca kuvvetli biçimde pompalanan kanın, damarın katmanlarındaki yırtılmayı daha ileri düzeylere götürebildiğine değinen Özatik, tüm aort boyunca organların beslenmesinin bozulduğunu ve kanın iç kanama olarak damar dışına sızabildiğini lisana getirdi.
Prof. Dr. Özatik, sırtta ve karın bölgesinde ani gelen, yırtılma hissi yaratan ve yayılma karakteri gösteren ağrı, bayılma, güç nefes alma, bazen bir tarafta batma hissi ve tansiyon düşmesinin aort damarının genişlemesine bağlı patlama ve yırtılma durumunda ortaya çıkan belirtiler olduğunun altını çizdi.
“ÖLÜM RİSKİ SAATTE YÜZDE 1-3 ORTASINDA ARTMAKTADIR”
TKDCD Aort Cerrahisi ve Endovasküler Tedaviler Çalışma Kümesi Lider Yardımcısı Doç. Dr. Ertekin Utku Ünal da aort ile ilgili sıhhat sorunlarında ileri yaş, genetik durum ve aile hikayesinin değerli risk faktörleri olduğunu vurguladı.
“Artan kan gücünün damar duvarlarını zayıflatmasına neden olan yüksek tansiyon, sigara kullanımı, obezite, kronik akciğer hastalığı, yüksek kolesterol seviyeleri risk faktörleri arasındadır” diyen Ünal, bilhassa 60-65 yaş üstü erkeklerin, aile hikayesi ya da öteki risk faktörlerinden rastgele birinin varlığı durumunda kesinlikle kalp ve damar cerrahisi uzmanına başvurması tavsiyesinde bulundu.
“Hastaların yaklaşık 5’te biri daha hastaneye gelemeden kaybedilmektedir” bilgisini paylaşan Ünal, şunları kaydetti:
“Tanı konamayan ve tedavisi başlamamış hastaların yarısından fazlası birinci 48 saat içerisinde kaybedilmektedir. Hastalık önemli halde hayatı tehdit eden bir seyir göstermektedir. Geliştiği andan itibaren vefat riski saatte yüzde 1-3 ortasında artmaktadır”
