Apple, yaptığı son iOS güncellemesiyle çok konuşulacak ‘Dijital Miras’ özelliğini getirdi. Böylelikle kullanıcılar, vefat etmeleri durumunda iCloud hesaplarına ve şahsî bilgilerine erişebilmeleri için ‘varis’ atayabilecek. Mevzuya ait değerlendirmede bulunan Apple’ın Türkiye avukatı Görkem Gökçe, dijital varlıkların mirasçılara geçmesinin hukuka karşıt olacağını konusunda ikazda bulundu. ‘Dijital miras’a ait bir düzenleme getirilmesi gerektiğini savunan Gökçe, Antalya Bölge Adliye Mahkemesi’nden çıkan karara da işaret etti.
Apple tarafından duyurulan iOS sürümü 15.2 güncellemesi ile dijital miras alanında da yeni bir düzenleme yaptı. Bu güncelleme ile Apple kullanıcıları vefat etmeleri halinde kendilerine dijital mirasçı atayabiliyor. Bu teknikle telefondaki şahsî datalar kullanıcının belirleyeceği beş bireye kalıyor ve kullanıcı vefat ettikten sonra ferdî dataları bu beş kişi tarafından görülebiliyor. Yapılan düzenlemeye nazaran dijital mirasçı olarak bu bilgilere erişmek isteyen bireylerin bir güvenlik duvarını aşması gerekecek. Bunun için şahıslar örneğin bir vefat evrakının kopyasını ve erişim anahtarını Apple’a sunacak. Süreçler olumlu sonuç verirse Apple tarafından şahsî bilgilere erişim müsaadesi verilecek.
DİJİTAL MAL VARLIĞI MİRASÇILARA NASIL GEÇER?
Kanunlarımıza nazaran miras yoluyla geçecek mal varlığının sonlu olarak sayıldığını belirten bilişim ve teknoloji hukuku uzmanı Av. Görkem Gökçe, “Dijital miras kanunumuzla düzenlenmemiş olsa dahi toplumsal medya ve e-posta hesapları üzere dijital varlıkların sahip olan kişinin vefatından sonra öteki bireylere nasıl geçeceği değerli bir husus. Bu yüzden bir sınıflandırma yapmak gerek” diye konuştu.
Dijital mirasa ait bir düzenleme getirilmesi gerektiğini savunan Gökçe, “Anayasamız ve Türk Ceza Kanunu’nda özel hayatın kapalılığı ile haberleşmenin kapalılığı unsurları korunuyor. Bu sebeple ölen kişinin kullandığı toplumsal medya hesaplarının şifrelerinin mirasçılara otomatik olarak geçeceğini kabul etmek hukukumuza alışılmamış olacaktır. Maddi çıkar temin edilen toplumsal medya hesapları içinse durum farklı. Reklam alan, çok yüksek takipçili ve ekonomik bir kıymet sahibi toplumsal medya hesapları mirasçılara geçebilir. Kimi hesaplar her ne kadar bu niteliğe sahip olmasa da sahip oldukları bilgiler, hesap içerisinde tutulan birtakım ekonomik bedeli olan yazışmalar, epostalar üzere hallerin bulunması halinde de kanunumuzda belirtilen mirasçıların hakları bahis konusu olacaktır. Bu halde de mirasçılar bahsi geçen toplumsal medya hesaplarının kendilerine verilmesini talep edebilir” tabirlerini kullandı.
“DÜZENLEME GEREKİYOR”
Dijital miras uygulaması kanunumuzda şimdi düzenlenmemiş çok yeni bir uygulama olsa da yargı kararlarında da yer almaya başladı. Av. Görkem Gökçe bu mevzuda Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 6’ncı Hukuk Dairesi tarafından verilen bir kararı örnek göstererek şu değerlendirmede bulundu:
“Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 6’ıncı Hukuk Dairesi ortaya çıkan bir ihtilaf ile ilgili verdiği kararda “Sosyal medya hesaplarının ve dijital para cüzdanlarının bağlı olduğu e-posta hesaplarının da artık şahsî kullanımı aşıp ticari bedeli olan dijital mal varlığı kapsamına girmeye başladığı anlaşılmaktadır” diyerek dijital mal varlığını kabul etti. Bu sebeple dijital miras konusunda yasal bir boşluğun olduğu kıymetlendirerek, murisin e-posta hesabının, toplumsal medya hesaplarının, dijital cüzdanlarının mirasçılarına intikal etmesi zorunlu olan bir mal varlığı olarak terekesine dahil olduğu istikametinde kanaat getirdi ve birinci derece mahkemesinin kararını bozdu. Bir birinci niteliği taşıyan bu karar çok kıymetli. Lakin temel olarak yapılması gereken dijital miras ve malvarlığı kavramlarının ele alınarak kanun koyucu tarafından bir düzenleme yapılması. 21’inci yüzyıl birçok yenilikle geliyor. Yeni çıkan kavramlar ve durumlara karşı şimdiden gereken adımları atmazsak çok kıymetli vakti ve imkanları kaybedebiliriz.”
