Çocuğun gerekli toplumsal maharetleri kazanabilmesi ve kâfi ahenk sağlayabilmesi için arkadaşlık münasebetleri çocuğun gelişiminde aile içi bağlantının fonksiyonunun yanında büyük bir rol oynamaktadır.
Arkadaşlık Bağlarının Gelişimi
Çocuk okula başlamadan önce aileler çocuk yetiştirme noktasında etraftan etkilenir. Hasebiyle çocuk üzerinde toplumsal etrafın tesiri hayatının daha birinci anlarından itibaren de görülebilmektedir. Çocuğun birinci toplumsal etrafı ailesidir. Birinci bağlantıya geçtiği kişi de annesidir ve annesinin göğsünden dünyaya açılan toplumsal çevreyi daha orada algılamaya başlar. Kendisinin dışında birinin varlığını kabul etmiş olur. Böylelikle çocuk birinci aylardan itibaren gelişim gösterirken itimadı öğrenmeye başlar. Ve varlığını devam ettirebilmek için bir oburunun varlığına muhtaçlığını fark eder.
6.aydan sonra dokunarak, bakarak, birbirlerinin saçını çekerek, hareketleri taklit ederek münasebet kurarlar.
9. ve 13.aylar ortasında dış uyaranlara reaksiyonlar başlar. Rastgele bir sesten ürkebilir, söylediklerinize ya da mimiklerinize gülebilir hatta lisanının döndüğünce kendi lisanıyla karşılık verebilir size yahut etraftaki rastgele bir uyarana.
2-4 yaşları ortasında ise çocukların etkileşimi artar ve münasebetiyle toplumsal hünerleri de artmaya başlar.
Okula başlayan çocuk (kreş/anaokulu/ilkokul birinci hangisine giderse gitsin) için ön hazırlık kıymetlidir. Çocuk okulun nasıl bir yer olduğunu birinci duyduğu andan itibaren hayaller kurar. Korku duyabilir. “Şimdiye dek her şey hoştu arkadaşlarım vardı bana yetiyordu bu nerden çıktı artık?!” üzere kanılara sahip olabilir.
Okulla birlikte toplumsal alanlar ve toplumsal etrafın çocuk üzerindeki tesiri elbette artış gösterir. Ve yaş arttıkça toplumsal etrafın tesiri değişim gösterir.
7 yaş: sebatkar; kusur yaptığında utanan; içe çekilme, sakinlik, iç dünyanın keşfi; hiç başına gelmemiş olsa dahi birtakım şeylerden korkabilen(okula geç kalmak, karanlık korkusu, birinin ölmesi..vb) yaş dönemi
8 yaş: hızlı, dışa dönük; ailesi ve arkadaşlarıyla olan bağlantılarına değer veren; herkesi(özellikle kendisini) daima yargılayan; çarçabuk incinen; oburlarının tenkitlerine karşı hassas; sözel mahareti gelişmiş olan yaş dönemi
9 yaş: tedirgin ve huzursuz; annesinin kendisine seslenmesini duymayan yahut duymazdan gelen; otoriteye karşı yüzüne boş boş bakan veya yüksek sesle şikayette bulunan; dürüstlük konusunda hassas; kişisel farklılıkların en fazla ortaya çıktığı dönem
10 yaş; ailesine daha bağlı; birlikte yapılan her şeye ekseriyetle katılmaya hazır; direkt meselesiz, dürüst ve itimat dolu bağ kuran; elde edilen bilgileri özümseyebilen; ilgileri çeşitli; hoşgörülü, uyumlu; benmerkezci olmayan; huzurlu ve tertipli bir evre; gelişimin dengelendiği altın çağ niteliğinde olan bir dönem
Ergenlik periyodu: vücudun süratle geliştiği ve ruhun ahenk sağlamakta zahmet çektiği bir periyottur. İtaat duygusu ve çekingenlik azalırken girişken, atak ve hareketli adımlar bu devirde artar.
Ergen: hisleriyle hareket eden; sağlıklı bir muhakeme yapamayan; kısa vadeli düşünen; uçta ve süratle değişen hislere sahip; hırçın; kendi kelamını geçirmeyi isteyen; kendi ayakları üzerinde durma isteği; etraftan hürmet görme isteği; kendini kanıtlama isteği olan; bağımsızlık dürtüsüne sahip; haz, heyecan, coşku artışı olan dönem
Yaşların Arkadaş Etrafıyla İlişkisi Yaş özellikleri bilindiği vakit çocuğun yaşadığı süreç daha düzgün mana kazanırken, en başta ebeveynler olmak üzere çocuğa yardım edecek bireylerin nasıl bir yol izlemesi gerektiği konusuna ışık tutulur. İlkokul çağındaki çocuklar hemcinsleriyle daha çok arkadaşlık kurmayı tercih ederken ergenlik periyodunda daha heterojen seçimler görürüz. Ergenlik periyodu özelliklerine baktığımızda ergenin ilgi ve kabul gördüğü ortamlarda var olmaktan zevk duyacağını anlayabiliriz. Hatta bu yüzdendir ki bir ergenin zevk aldığı bir ortama aile tarafından olumsuz bir tenkit geldiğinde ergenin öfkesi pik yapar. Sonucunda da aile içi çatışmaya neden olur. İlgi görmeyi, anlaşılmayı önemseyen ergen ailede anlaşılmadığını hissettiğinde anlaşıldığı ortam her neresi olursa olsun oraya yanlışsız daha fazla yönelim gösterecektir. Her yaşa uygun sorumluluğu vaktinde vermemek Hataya kocaman yansılar vermek Kıyaslamak Sorunu çocuk yerine çözmek Çocuk yerine konuşmak Yersiz yasaklar koymak Çocuğu fanus içindeymiş üzere büyütmek(tehlikelerle baş etmeyi öğretmek yerine tehlikelerle karşılaşmasın diye ziyadesiyle kısıtlamak) Hataların tam aksi davranışlar burada yer almalıdır. Unsurlar halinde ele alalım. Kendiyle müsabakasını öğretmek Başkalarının başarılarıyla onur duyabilmek (bunun için aile bireyleri de birbirlerini gerektiğinde takdir edebilmeli, birbirleriyle gurur duyduğunu gerektiğinde uygun bir lisanla tabir etmeli) Kişiliğini ezmeden yönlendirmek Gözlemlemek Sorunla karşılaştığında uygun yönlendirmeler yapmak Önce dinlemek, sonra fikir vermek «Hayır» deme alanı oluşturmak Muhakkak sonlar çizmek Çocuklarla daha fazla verimli vakit geçirmek Evi yeterli ve hoş şeylerin takdir edildiği bir yer haline getirmek UNUTMAYIN! Klasik bir kelam de olsa sahiden kişi ektiğini biçer. Hoş ekersek yarınlara sağlıklı ilgiler kuran bireyler bırakmış oluruz.AİLELERİN HATASI
AİLELERİN YAPMASI GEREKENLER
