Asperger sendromu (AS) gelişimsel bir bozukluktur. Asperger sendromu erkeklerde kızlardan 5 kat daha sık görülür. Asperger sendromunun, otistik bozukluğu olan toplam çocuk sayısına bağlı olarak her 1000 çocuktan iki buçukunu etkilediği kestirim edilmektedir. Pekala, Asperger sendromu nedir? Bilinmesi gerekenler haberimizde…
ASPERGER SENDROMU NEDİR?
Asperger sendromu (Asperger Bozukluğu olarak da bilinir) birinci kere 1940’larda, olağan zeka ve lisan gelişimi olan erkek çocuklarda toplumsal ve irtibat hünerlerinde otizm gibisi davranışlar ve zorluklar gözlemleyen Viyanalı çocuk tabibi Hans Asperger tarafından tanımlandı.
Asperger Bozukluğunu klasik otizmden ayıran şey, daha az şiddetli belirtileri ve lisan gecikmelerinin olmamasıdır. Asperger Bozukluğu olan çocuklar yalnızca yavaşça etkilenebilir ve sıklıkla uygun lisan ve bilişsel marifetlere sahip olurlar.
Otizmi olan çocuklar sıklıkla başkalarına karşı ilgisiz olarak görülür. Asperger Bozukluğunda durum bu türlü değildir. Asperger Bozukluğu olan bireyler, ekseriyetle ahenk sağlamak ve diğerleriyle etkileşime girmek isterler, lakin ekseriyetle bunu nasıl yapacağını bilemezler. Toplumsal açıdan garip olabilirler, klasik toplumsal kuralları anlamazlar yahut empati eksikliği gösterebilirler. Hudutlu göz teması kurabilirler, konuşabilmelerine karşın sohbeti başlatma ve sürdürmede zorluk yaşarlar ve el hareketlerinin yahut konuşmalardaki alaycı kelamların ne manaya geldiğini anlamazlar.
Belirli bir hususta saplantılı takıntıları olabilir. Asperger Bozukluğu olan çocuklar ekseriyetle kaya yahut şişe kapakları üzere şey kategorileri toplamaktan hoşlanırlar. Beyzbol istatistikleri yahut Latince çiçek isimleri üzere bilgi kategorilerinde uzman olabilirler. Güzel bir ezberci hafıza marifetine sahip olabilirler, lakin soyut kavramlarla çaba ederler.
ASPERGER SENDROMU BELİRTİLERİ
Tipik olarak güçlü sözel lisan marifetleri ve entelektüel yetenek, Asperger sendromunu başka otizm tiplerinden ayırt eder. Semptomlar çoklukla aşağıdaki üzeredir:
– Konuşabilmelerine karşın sohbeti başlatma ve sürdürmede zorluk yaşarlar.
– Rutini sever, değişiklikten hoşlanmazlar.
– Çok derecede içine kapanıktırlar.
– Tekrarlayıcı davranışlar stantlar, tekdüze konuşurlar.
– Karşısındaki konuşurken değişen ses tonunu anlamaz, esprileri algılayamazlar.
– Konuşmalar resmi, göz kontağı zayıftır.
– Bir iki mevzuda çok ilgili olup ayrıntıcı olabilirler.
– Sevdiği mevzularda çok konuşur, tek taraflı sohbete dalarlar.
– Motor hünerlerinde yaşıtlarına nazaran öğrenme daha geç gerçekleşir.
OTİZMDEN FARKLARI
Otizm hayatın birinci 3 yılında ortaya çıkmasına rağmen, ekseriyetle Asperger sendromlu çocuklar bebeklik yıllarını başka bebeklerle birebir sıhhatte geçirir. Otizmde konuşma geriliği varken çoklukla Asperger sendromunda konuşmaya başlama ve konuşma olağandır. Bilişsel ve lisan gelişimi olarak otizmden ayrılır. Otizmli çocuğa nazaran Asperger sendromlular nispeten daha konuşkan hatta ilgi duyduğu alanlarda çok konuşkandır. Toplumla uyumlu olmadıklarını bilirler, otizmli çocuk bunun farkında değildir.
ASPERGER SENDROMU TEDAVİSİ
Asperger sendromu tedavisi, çocuğunuzun başkalarıyla etkileşim yeteneğini geliştirmesi ve böylelikle toplumda faal olarak yer alması ve kendine yetmesini sağlamayı emeller. Asperger sendromu ömür uzunluğu sürse de uygun ve tesirli tedaviler ile belirtileri büyük oranda azaltılır. Her bir Asperger sendromlu çocuğun belirti sayısı ve yoğunluğu farklıdır, bu yüzden tedavi çocuğun ferdi muhtaçlıkları ve ailesinin kaynaklarına nazaran düzenlenmelidir. Asperger sendromu için uygulanan tedavi, toplumsal vasıfları ve irtibatı geliştirmek ile davranış idarelerinden oluşmaktadır. Çocuğun gelişimine paralel olarak daima ayarlanan eğitim programı okulda sürdüğü kadar konutta de devam ettirilmelidir.
