Zümrüt Muştalı
Aylin Balboa, öğrencilik yıllarını Ankara’da geçirdi. Müellif, sinema kahramanı Rock Balboa’yı çok sevdiği için edebiyat ortamında onun soyadını kullanmakta, bu durumu ise, “İzlediğim birinci sinema Rocky IV’tü. Boyum en fazla Rocky’nin kolu kadardı o vakitler. Her seferinde, yediği onca dayağın üstüne kalkıp, az önce başı gözü dağılmamış üzere yumruklar savuran bu adamın direnci beni her vakit çok etkilemiştir. Ben şampiyon değilim, hayata onun üzere seri yumruklar savuramıyorum şimdi. Lakin aldığım tüm darbelere karşın ayakta kalmaya çalışıyorum” diyerek açıklıyor.
Balboa, çeşitli mecmualarda yayımladığı yazılarıyla edebiyat hayatına başladı. Daha sonra internet portallarında ve bloglarda yazı yazmaya yöneldi.
Aylin Balboa ile Bağlantı Yayınları tarafından yayımlanan son kitabı ‘Ateş Sönene Kadar’ı ve hikayelerini konuştuk.
‘Ateş Sönene Kadar’, kitaba ismini veren hikaye ile başlıyor. Bir epey çarpıcı ve sert bir hikaye. İki bayanın, erkek hükümran toplumda var olma ve kendini gerçekleştirme çabasına, dayanışarak zahmetlerin ve acı tecrübelerin üstesinden gelme eforuna tanıklık ediyoruz…
Bu topraklardaki bayanların çoğunluğunun hayatı kendilerinden öbür herkesindir. Bir kız doğduğunda, çoklukla etrafındaki herkes onun sahibiymiş üzere davranır. Onun ismine kararlar verilir, ona uygun görülen hayat yolunun içine hapsedilir, ki genelde bu yollar kendi tercihlerine çıkmaz. Muhakkak yörelere has bir şeyden kelam etmiyorum, aşağı üst her yerde böyledir bu. Her yerde belirlenmiş normaller vardır, onun dışına çıkmaması için erkekler tarafından daima hizaya getirilirler. Sistemin sonucu ve yürütücüsü bayanlar da kulaklarına daima bir şeyler fısıldarlar. Bütün bunlar ortasından sıyrılıp kendini bulmak, hayatını müdafaa etmek hiç kolay bir şey değil. Lakin tüm bu boktanlığın içinde çiçek üzere pırıl pırıl parlayan, dimdik duran, korkmayan, hakkını arayan bayan sayısı her geçen gün daha da artıyor. Hepsiyle gurur duyuyorum. Bu öyküdeki iki bayan zahmetlerin ve acı tecrübelerin üstesinden gelebildiler mi bilmiyoruz lakin çabaladıkları kesin. Kendilerinin ve birbirlerinin hayatına sahip çıkışlarının kıssası olarak yazdım. Umarım gereksinimi olanlara, bir kesim da olsa yürek verir.
Öykülerdeki en güçlü istikametlerden biri, okuyan bireye hislerin ağır biçimde geçmesi bence. Yaşayan, hayatın içinden çıkıp gelen karakterler anlatmışsınız. Yazma sürecinizi merak ediyorum. Birinci çıkış noktanız genelde ne oluyor; his, imge, karakter ya da yaşanan bir olay mı?
Hiçbir vakit muhakkak olmuyor öykünün nereden geldiği. Lakin hisler konusunda şu kadarını söyleyebilirim; kıssa oluştuktan sonra, yani daha doğrusu o birinci Frankenstein halindeyken masaya yatırıp uzun uzun inceliyor ve yaşayıp yaşamadığını denetim ediyorum. Yaşayan kıssalar yazmaya evet, çaba ediyorum. Ölüyse, dirilmeyecek üzereyse esasen Allah rahmet eylesin, onun için yapabileceğimiz hiçbir şey yok, çabucak defnediyorum. Mevti anlatmayı seviyorum fakat meyyit kıssaları sevmiyorum.
‘BENİM İÇİN DÜNYA KOCA BİR BEKLEME SALONU’
“Gelecek Seni Bekliyor” isimli hikayede, “Uzun bir bekleyişten öteki bir şey olmayan hayatımın…” sözü, metnin özüne dair bize çok şey anlatıyor diye düşünüyorum. Siz ne dersiniz?
Bana “Dünyadaki en büyük ıstırap nedir?” diye sorsalar, hiç kuşkusuz “Beklemektir,” derim. Bu kadar kısıtlı bir ömre sahipken bir de daima “bekleyişlerle” sınanmak tipimize büyük bir hakaret bana kalırsa. Benim için dünya çok uzun vakittir koca bir bekleme salonu. Bu türlü olduğunu unutmak için sarf ettiğim uğraşa hayatım diyorum. Beklemek benim mecburen, tafsilatıyla düşünmek zorunda kaldığım bir bahis yani. Bu kitap için bir atmosfer yaratmaya çalışırken odağımda olan birkaç temadan biri de buydu. Kitabın büyük kısmına sirayet etmiş olduğunu ben de düşünüyorum, haklısınız yani.
Kitapta, ön plana çıkan temalardan biri de “ölüm”. Ancak vefatı bile işlerken mizahı elden bırakmıyorsunuz. Öbür deyişle, kendinize has, içinde mizahı da barındıran dolaylı bir anlatımla bunu yapıyorsunuz. Bu bana biraz da direniş stratejisi üzere geliyor. Mizah, her şeye karşın, enseyi karartmayıp yola devam etme gücü veriyor güya…
Mizahın direniş stratejisi olduğu kesin. Fakat ben uzun vakittir hayatımda da yazdıklarımda da bundan ne kadar yorulduğumu lisana getiriyorum. Herkes çok yoruldu bence. Bu ülkede yaşıyorsanız özel olarak başınıza makûs bir şey gelmesine gerek yok, esasen her şey tepetaklak gidiyor. Öteki yere kaçayım desen dünya tam bozuldu, süratle tamir edilmesi lazım, kimsenin umurunda değil. Bir de iktisat, yoksulluk… Her şey çok değerli, kafayı yiyeceğim. Özgürlükleri falan geçtim artık, açız aç. Ne hale geldik, inanılmaz bir şey. Olan biteni komikleştirerek baş etmeye çalışmaktan delireceğiz artık. Delirmemek için deliren birinci halk olarak tarihe geçeceğiz. Ben artık o kadar çok gülmüyorum açıkçası. Eskisi kadar komik biri de değilim, keşke olsam. Gerçekten başım cozurdamaya başladı yavaştan, yanık kokuları geliyor. Ense karardı kararacak anlayacağınız. Mizah üstün bir şey, mizahın olmadığı bir yaşamak düşünemiyorum. Lakin bence artık bize kopkoyu bir öfke lazım.
Öykülerden birine ismini veren kargaları da sormak isterim. Sizin imgeleminizdeki yeri nedir, nereden geliyor bu karga motifi?
Karga motifi, bir gün bir sebeple hayatıma giren ve iki ay benimle takılan gerçek bir kargadan geliyor. Yakından daha da süper yaratıklar lakin enikonu yabaniler, kollarımda hala Zühtü’nün anısı olan pençe izleri vardır. Onun sayesinde, bir karganın asla evcilleştirilemeyeceğini güzelce anladım. Öbür şeyler de öğrendim Zühtü’den. Sonra uçtu gitti olağan ne yapsın. Benim de kanatlarım olsa onları kıymetlendirmek isterdim.
‘HİKÂYELER KENDİLERİ BELİRLİYOR NE KADAR ANLATILACAKLARINI’
İlk kitabınız ‘Belki Bir Gün Uçarız’ da hikayelerden oluşuyordu. Kendinizi hikayeler aracılığıyla söz etmeyi daha çok tercih ediyor üzeresiniz. Gelecekte, bir roman yazma niyetiniz var mı?
Bana sorsanız ben belirliyormuşum üzere geliyor lakin aslında öyküler kendileri belirliyor ne kadar anlatılacaklarını. Bu kitapta birinci kitaptan farklı olarak daha uzun öyküler var, anlatılması gereken daha fazla şey olduğu için bu türlü oldu bunlar. Kısa anlatmak gerektiğinde tekrar kısa anlatıyorum. Lakin evet, ‘Ateş Sönene Kadar’ beni bu sefer roman yazmaya iştahlandırdı. Çalışıyorum ufak ufak bakalım.
