DEVA Partisi Genel Lideri Ali Babacan gazetecilerle sohbet etti. Babacan, Altılı Masa sürecini, yeni kabine ve Anayasa üretim süreci beklentilerini, lokal seçimler ittifak mevzusuyla ilgili açıklamalarda bulundu.
T24’ten Murat Sabuncu, Babacan’la olan sohbeti köşesine taşıdı:
“Babacan, toplantıya seçim öncesi Altılı Masa’nın ürettiği anayasadan, bin 500 unsurluk Türkiye’yi nasıl yönetmek istediklerine kadar bir çalışmayla geldi. Çoktan unutulmuş; partilerin birçoklarının bir başkası için en ağır cümleleri kurduğu bu süreçte değişik bir duruş…
Önce, dün: “Altılı Masa doğruydu” diyor Babacan.
“Geçen cumartesi tüzük kongresi yaptık partide. Orada da söyledim. Altılı masa doğruydu, ittifak doğruydu ancak bunun ruhu tam anlaşılmadı. Bizim içimizde de anlamayanlar oldu bunun ne demek olduğunu. İçeride bu olunca, alışılmış vatandaş da çabucak hissetti.”
“Anlamayanlar kimlerdi?” diye soruldu, “Parmakla işaret etmenin manası yok” dedi.
Ali Babacan’ın anlattıklarından Altılı Masa’nın cumhurbaşkanlığı seçimini kazanmayı neredeyse garanti gördüğünü anlıyoruz:
“Biz, ‘seçimi kaybedersek ne olur?’ hesabını hiç yapmadık. Daima kazanacağımıza oynadık. Hatta hareketlerimiz, seçimi kaybetmenin hazırlığı olarak görülürse bunu vatandaş da anlar ve esasen kaybederiz diye düşündük açıkçası. Yani attığımız her adım kazanacağız adımıydı. ‘Ya kaybederse’nin hesabını hiç yapmadık o dönem.”
DEVA Partisi Genel Lideri Ali Babacan’a, seçimlerin en azından ikinci çeşide kalacağını hesaplamamış olmanın yanlışı da soruldu.
Babacan, “Seçime birkaç hafta kala tam da Cambridge Analytica metotlarıyla çalışıldı. Biliyorsunuz, WhatsApp kümeleri ve Facebook üzerinden yüklü olarak insanlara palavra yanlış şeyler gösterildi, beşerler aldatıldı” dedi.
Okuyucular hatırlar, Trump seçimlerinde ve Brexit’te Facebook üzerinden seçmenler manipüle edilmişti. (‘Great Hack’ belgeseli bu mevzuda epey ayrıntılı.)
Peki insanlara, seçmenlere ne denmiş? Babacan, teşkilattan gelen iki ‘dedikodu’yu aktardı:
“Balıkesir’deki arkadaşlar tam ‘artık seçime gidiyoruz’ dediler ki, burada acayip bir hava oluştu: ‘Eğer Kılıçdaroğlu kazanırsa Çanakkale Köprüsü yıkılacak, İzmir’e Yunan bayrağı dikilecek..’ Ve buna beşerler inandı… Balıkesir’den haberler geliyor, sağdan soldan. Nasıl bu türlü bir şey olur? Afyon’dan haberler geliyor, deniyor ki ‘Eğer Kılıçdaroğlu kazanırsa Sivas’tan ülke bölünecek ve Sivas’tan öte pasaportla geçiş olacak.’”
Ali Babacan, kaybetmeleriyle ilgili de şöyle bir özeleştiri yapıyor: “Güven veremedik. Kırsala gereğince ulaşamadık ve kırsalda Erdoğan’ın oyları merkeze nazaran çok daha fazlaydı. Birinci 10 vilayette kazanan biz olduk aslında, ancak küçük vilayetlere hakikat gitgide ve kırsala gerçek gitgide Erdoğan’ın oyları daha fazlaydı.”
Ali Babacan’ın anlattıklarına nazaran, DEVA’nın kamuoyunda çokça tartışılan “CHP listelerinden seçime giriş” konusunda bile konuşmalar daima, “Cumhurbaşkanlığını nasıl olsa alıyoruz, Meclis’te de çoğunluğu kazanalım” halinde olmuş. Son haftaya kadar DEVA yalnız girecekken, CHP’den Kemal Kılıçdaroğlu’ndan gelen teklifle iş değişmiş. Babacan şöyle anlatıyor o günleri:
“Biz büsbütün kendimiz girmek üzere hazırlandık seçimlere. Bin 300 tane aday adayı başvurdu. Sekiz komite kurduk. Bunların hepsiyle mülakatlar yapıldı. Üst komite kurduk. Ben bizzat üst komisyon başkanı olarak 8 gün kapandım, bizim genel merkezde farklı bir ofiste… Bin 300 müracaatın tamamına kağıt üzerinden baktım. Komisyon başkanı, alt komisyon başkanı, üst kurul ve listelerimizi yüzde 95 oranında oluşturduk. Hatırlayın, o günlerde şimdiye kadar yaptığımız en büyük reklam kampanyası dönüyordu.
Tam aday listelerinin verilmesine bir hafta kala CHP geldi. Evvel şunu söyleyeyim: Bazen diğer partilerin öyküsü bizim hikâyemizle karıştırılıyor. Baştan beri CHP’yle konuşan, baştan beri CHP’nin listesinden girmeye hazırlanan partiler vardı. Yani maalesef karıştırılıyoruz. Biz o denli değildik. ‘Damga DEVA’ya’ diye reklam yaptık. Sonra CHP geldi dedi ki, ‘Bizim son araştırmalara bakıyoruz, bu araştırmalarda cumhurbaşkanlığı seçimiyle ilgili durum üzücü görünmüyor ancak Meclis’te çoğunluğu sağlayamıyoruz. Zira bizim oylar bölünüyor partilere, partilere bölününce bu sefer toplamda milletvekili sayımız çoğunluğu sağlamıyor. Şayet başka ayrı girersek muhakkak Meclis’te çoğunluğu sağlayamayız.’ Getirdiler bize, araştırmaları önümüze koydular, simülasyonları önümüze koydular. Biz de dedi ki, ‘Bir de biz bakalım!’ Bizim elimizde de aslında vardı, sık araştırma yaptırıyorduk o vakit, hâlâ da yaptırıyoruz. Bizim elimizdeki araştırmalardan biz de simülasyonlar yaptık: CHP’nin yaptığı hesap hakikat. Yani kabaca o gün bize sunduklarında, altı parti tek listeyle girdiğinde yaklaşık 50 ila 60 milletvekili fazla oluyordu. DEVA, Saadet ve Gelecek bunun 32’sini zati oluşturuyor, artı 20 küsur de ÂLÂ Parti’den geliyor. Hasebiyle toplam 50 ile 60 ortası bir sayı… Altı partinin tek listeden gireceği varsayımı… Sonra biz hesap yaptık, aşağı üst tıpkı sayıları bulduk. Mesela onların 32 bulduğunu, biz 30 bulduk. Yalnızca kendi katkımızı 18 bulduk. Ondan sonra toplandık genel merkezde ağır bir istişare yaptık; ‘şimdi ne yapalım, ne edelim?’ Sonra Kemal Bey’le baş başa görüştüm ben. Hatta o periyotta 2-3 sefer falan baş başa görüştük, tam o bir hafta içerisinde.
Ben dedim ki, ‘Bakın bizim açımızdan üç tane önemli ıstırap var ortak listelerle ilgili. Bir; biz bunu açıkladık. Yani, bu açıklamamızdan geri dönmemizin ya da kararımızı değiştirmemizin getireceği çok önemli düşünce var; kamuoyu nezdinde de kendi teşkilatımız nezdinde de… İki; partinin kimliğiyle alakalı çok önemli kasvet yaşayacağız. Kimlik erimesi olacak tek listeyle girdiğimizde. Üçüncüsü de dedim; ‘Normal koşullarda bize oy verecek vatandaşlarımızın tamamının gelip de CHP’nin logosunun altına ‘Evet’ diyeceğini düşünmüyoruz. Orada kayıplar olacak kesin’ dedim. Bizim açımızdan üç tane büyük sorun var ancak onların olağan tavrı şuydu: Bu çok değerli, bu memleket problemi, ülke meselesi… Çok kritik bir dönemeçteyiz; burada her parti kendi açısından bakarsa… Hakikaten Türkiye perspektifiyle bakmak zorundayız; cumhurbaşkanlığını aldık, şayet Meclis’te çoğunluğu sağlayamazsak burada istikrarlı bir idare konusunda dert yaşarız. Üstelik sayılar da ‘kazan kazan kazan’ sonucunu oluşturuyor; yani herkes daha fazla milletvekili çıkarıyor. Sayılar da onu söylüyor. Nitekim de biz de gördük o rakamları…”
‘ANLAŞTIK LAKİN…’
Ali Babacan tartışılan, “CHP listelerindeki DEVA Parti’liler” konusunda yeni bir bilgi verdi. O da CHP’nin kendi istediklerinden, başta anlaştıklarından fazlasını vermesi:
“Milletvekili seçimleri öncesi, biz birinci evvel CHP ile ‘15 + 5’ diye anlaştık. Zira 18’i buluyorduk biz. 15 aday, aşağı üst seçilmesi daha kolay yerlerde; artı beş de önemli bir oy artışı olursa o oy artışının getireceği alandı… Ona nazaran anlaştık ancak daha sonra dediler ki bize, ‘Siirt’te ve Iğdır’da sizin vilayet liderleriniz çok uygun. Biz onları birinci sıradan aday yapabiliriz.’ Birinci muahedenin büsbütün üstünde… Aradık arkadaşları, 15 + 5 + 2 oldu. İkisi de bizim Iğdır ve Siirt, daima aslında CHP listesinden ve liste başı olarak aday oldu. Bir gün sonra dediler ki, ‘Üç vilayet daha var. Bu üç ile de şayet sizin adaylarınız girerse, -ki seçilebileceği garanti yerler, o denli ihtimal falan değil fakat bizim adaylarımıza çok takviye veriliyor- neresi? Erzurum, Elazığ ve Yozgat… Aradık vilayet liderlerimizi, dediler ki, ‘Biz kendimiz artık aday olursak olmaz, teşkilatımızdan halkın da tanıdığı düzgün isimlere bakalım.’ Çabucak birkaç saat içerisinde isimlerini verdik. Artı üç daha girdi aday olarak, CHP’nin talebi üzerine. Etti mi 25? En son CHP’nin Kilis’teki adayı istifa etti. Kaçıncı sıra hatırlamıyorum iki mi, üç mü… Aradılar, ‘Sizin Kilis Vilayet Lideriniz çok âlâ. Onun yerine onu verir misiniz?’ Aradım Yavuz Bey’i. ‘Bir de üç il başkanı kendisi istemedi, kendileri diğer isim verdi. Artık seni istiyorlar ancak kendin de olabilirsin diğer ismi de verebiliriz…’ ‘Ben aday olurum’ dedi. ‘Çok çalışırım da’ dedi. En son artık listeler de verildikten sonra istifa üzerine boşalan, yine bizim Kilis İl Başkanı Yavuz Bey’i koyduk. Toplamda bizim 26 adayımız etti. 15 + 5 diye başladık, 26 aday ile tamamladık. Tamamı bize gelen talep üzerine.”
YEREL SEÇİME TEK BAŞINA GİRECEKLER
DEVA Partisi önümüzdeki seçimlere tek başına girecek. Ali Babacan, şöyle anlatıyor:
“Bizim niyetimiz İstanbul ve Ankara’yı erken açıklamak ancak birtakım yerlerde daha gecikebilir. ‘DEVA belediyeciliği, pak belediyecilik’ diye bir manifesto hazırlıyoruz ve aday olacak bireyler ona imza atıp aday olacaklar. Biz niçin yanlış düzlem üzerinde diğerleriyle paydaşlık yapalım ki? ‘Ortak olalım, biz de nemalanalım’ diye düşünülen bir işin içinde olmayız biz. CHP’nin içinde iştiraki kaldıracak bir psikoloji yok aslında. CHP’nin içindeki popülizm, ‘İttifak yanlıştı, niçin bu partileri kattınız?’ halinde. Zati ortak bir bakış, ortak bir anlayış olmadan ittifak mümkün değil. Alışılmış çok istisnai ve münferit yerlerde açıklayacağımız, manifestoya uymayı kabul eden partilerle iş birliği yapılabilir fakat büyük kentlerde olmaz.”
Peki ya Ekrem İmamoğlu’nun “İstanbul’da muhalefeti bir ortada tutmak için cinse çıkma” konusu?
Babacan, “Böyle bir şey çok mümkün gözükmüyor fakat olsa bile biz çoktan adayımızı açıklamış oluruz” diyor.
Ali Babacan, iktidarın Meclis’e getirme planı yaptığını belirttiği anayasa çalışması için şöyle diyor: “Biz hükümetin bu türlü bir periyotta yeni anayasadan bahsetmesinin bir samimiyet testinden geçmesi gerektiğini söylüyoruz. Samimiyet testinden nasıl geçecek? Bir; mevcut anayasaya uyduklarını, uyacaklarını gösteren bir şeyler yapmaları lazım, ki yeni anayasayı biz ciddiye alalım. İkincisi; sahiden yeni anayasa istiyorlar mı, yoksa gündem değiştirmek için mi bunu yapıyorlar bu konuşulsun. Mesela, şu anda ülkede vatandaşa sorsak en değerli sorunu hayat pahalılığı, geçim düşüncesi falan ancak biz anayasa konuşuyoruz, lokal seçim konuşuyoruz. Tam da istedikleri bu. Hasebiyle buna dikkat etmemiz gerekiyor. Toplumsal uzlaşma kıymetlidir. Toplumsal uzlaşı arayışı en azından kıymetlidir. Münasebetiyle bunun değerli bir sembolü de Meclis’te oluşacak bir uzlaşma kuruludur ve Meclis’te temsil edilen partilerde bir uzlaşma kurulu oluşturalım, herkes elindekini koysun masaya çalışalım. Yoksa bu türlü mi yapacak mesela? Bunların hiçbirini bilemiyoruz… Yani şayet hazır bir şey getirirlerse o hazırın içeriğine bakmak gerekecek. Yok, ‘Uzlaşma kurulu kuralım’ derse uzlaşma kurulunun temsil gücü gereğince geniş olacak mı, olmayacak mı; bunları bilmiyoruz…”
Babacan seçim öncesi gündeme gelen “başörtüsü” ve “aile” kavramlarıyla ilgili değişiklik teklifleri için şunları söylüyor:
“Bu mevzu seçimden evvel gelseydi bile blok karar alma imkânımız yoktu. Zira Altılı Masa’nın birkaç toplantısında konuştuk ve gelseydi bu Altılı Masa’da ayrışma sebebi bile olabilirdi.
Biz bu kadar ayrıntılı bir mevzuyu anayasa unsuru yapınca, gün gelir 20-30 sene sonra biri bu maddeyi iptal edebilir, şayet o denli olursa başörtüsü yasağı geri mi gelecek yani? Münasebetiyle bu formül yanlış lakin niçin geliyor? Muhalefet bloku da kalmadı ancak muhalefeti çatlatmak için… Macaristan ve Polonya’da da örnekleri var, Türkiye’ye taşınabilir bu.
Yani anayasa tekniği açısından da sıkıntılar görüyoruz ancak sonuncu bir karar noktasında özgürlük alanını genişletecek, özgürlük alanını geliştirici bir şey önümüze geldiğinde buna ‘Hayır’ demekte de zorlanabiliriz. Lakin büyük resme bakıp, ‘Bu büsbütün bir oyun kardeşim, sizin oyununuza gelmeyeceğiz’ de denenebilir o gün itibariyle. Onun için bir bakalım, izleyelim. Yani kendi istişarelerimizi bir yapalım. Zira siyasi iklim değişiyor. Bu gündeme geleli neredeyse bir yıl oldu. Bir yıldır gündemde. Bir de topluma bakmak lazım. Toplum bunu nasıl kıymetlendiriyor, ne düşünüyor? Yani oraların bir nabzını tutup ondan sonra sonuncu kararları vermek gerekiyor.”
Ali Babacan, kabinedeki yeni değişimi de şöyle kıymetlendiriyor: “Kadrolarda değişiklik var, tekrar rasyonaliteye dönüş olabilir mi?’ diye bir algı var lakin hukuk, özgürlükler konusunda en ufak bir değişiklik yok. İçişleri Bakanı değişti diye bir ülkede hatalı hatasız, hatasız hatalı olursa o ülke hukuk devleti olmuyor. Şunu da unutmayalım, en üstte bunu yapan da tıpkı kişi, lakin öncesini yapan da tıpkı kişi. Mesela, bir küme yer değiştirip öteki kümenin önü mü açılıyor, bilmiyoruz. Yeni İçişleri Bakanı’nın adımlarını biz de destekliyoruz ancak bunun sürdürülebilirliğini göreceğiz. Fakat hukuk ve adalet konusunda hiçbir değişiklik yok, görüyorsunuz. Dışişleri ve dış güvenlik takımının güzel olduğunu ve daha az sorun olabileceğini daha evvel de söylemiştim. Cumhurbaşkanı üzerinde tesirlerinin olması da ayrıyeten kıymetli. Dışişleri’ndeki arkadaşların ikna tesiri daha çok lakin başka taraf için birebirini göremiyorum.
Ekonomiye gelelim, birden fazla bizim eski çalışma arkadaşlarımız. Erdoğan aşikâr mevzularda göz yumuyor lakin koskoca bir belirsizlik var. Merkez Bankası tam bağımsız ve tam şeffaf olmadan düzelme mümkün değil. Seçimden sonra tam 40 milyar dolar art kapıdan satıldı. 128 milyar dolar diyoruz ya, üstüne 226 milyar daha satıldı, toplam sayı 354 milyar dolar… Merkez Bankası’nın ne kadar sattığını açıklaması lazım. 2002-2015 ortasındaki 13 yılın toplam satışındaki 8 milyar dolar büsbütün şeffaftı. Bugünkü 27,5 liralık kur sanki piyasa istikrarıyla mi oluşuyor, yoksa Merkez Bankası bankalara 3 milyar dolar verip mi bu düzeyde tutuyor? Bunlar bilinmiyor… Bu türlü giderse bu arkadaşlar git gide bataklığa batar. Şeffaf olmamak, yanlışı hakikat üzere göstermek, hele hele kendilerinden evvelkilerin yanlışlarının üstünü örtmeye çalışmak… O bataklık onları yavaş yavaş içine çeker. Hasebiyle kendi prestijleri da kalmaz. Problem üç beş kişinin prestiji değil lakin memlekete yazık.”
Ali Babacan buluşmasından notlar böyle… Özet, lokal seçimlerde muhalefetin tamamı, tahminen birkaç yer hariç kendi başına seçime girecek. Başta büyük kentler, 1994 yılına misal bir tablo yaşanma ihtimâli her geçen gün artıyor.” (HABER MERKEZİ)
