Othello Sendromu, bir diğer ismiyle “Patolojik kıskançlık”, ismi üstünde kıskançlıkla ilgili olan bir ruhsal rahatsızlık. Üstelik o denli pek hafife alınır tarafı yok, hakikaten sonuçları epey önemli olabiliyor.
Gelin bu hastalığı yakından inceleyelim:
Kaynak: http://apt.rcpsych.org/content/10/3/207
Konumuzun ayrıntılarına tam girmeden evvel değerli bir hatırlatma yapmakta yarar var.
Hepimiz birilerine aşık olur, onu diğeriyle paylaşmak istememe üzere bir hissi yaşayabiliriz. Bu durumun sonucunda ortaya çıkıyor esasen kıskançlık. Şunu belirtelim, çok küçük ölçülerdeki zararsız kıskançlıklar çok doğal olabilir. Küçük olmayan, çok dozda kıskançlıklarsa muhakkak lakin mutlaka olağan değil.
Günümüzde kıskançlık kolaylıkla basitleştirilebilen, hatta mizah ögesi bile olabilen bir kavram; bilimsel açıdansa ağır kıskançlık olağan bir davranış olarak görülmüyor. Hasebiyle kıskançlık sıkıntınız varsa durumu ciddiye almanız gerektiğini hatırlatalım ve mevzumuza girelim.
Öncelikle bir genel kültür bilgisi olması ismine Othello Sendromu'na ismini veren Shakespeare'in ünlü oyunundan bahsedelim.
Shakespeare’in ünlü yapıtlarından olan Othello’da, oyunun kahramanlarından biri olan soylu, akıllı, güçlü ve dürüst kişilikli Othello ile karısı Desdemona birbirlerini büyük bir aşkla sevmektedir. Fakat Desdemona, Othello’nun ona verdiği birinci armağan olan mendili kaybetmiştir. Bu noktada Othello, karısının mendili kaybetmesinden kuşkulanmaya başlar. Mendili ele geçiren Iago, Othello’nun Desdemona’ya itimadını sarsacak bir plan kurar ve planı muvaffakiyetle uygular.
Iago’nun planı yüzünden Othello, Desdemona’nın Cassio’yla kendisini aldattığından kuşkulanır.
Kıskançlığın ateşiyle yanıp tutuşan Othello, evvel Cassio’yu, sonra karısını öldürür. Bu ortada her şeyin Iago’nun işi olduğu ortaya çıkar. Bunun üzerine Othello kendini öldürür ve İago idama mahkûm olur.
Bu etkileyici öyküden çıkarılması gereken ana sonuç ise kıskançlığın kimseye yararı dokunmayacağı, bilakis ziyanı dokunacağıdır.
Gelelim sendromun kendisine.
Othello Sendromu, en kolay tarifiyle, kişinin aşık olduğu birini hastalık derecesinde kıskanması durumu olarak tabir ediliyor. Kişi, sevdiği insanı ve kendisini yıpratacak biçimde münasebetini sahipleniyor ve herkesten muhafazaya çalışıyor. Kıskançlık duygusu görülmemiş bir düzeye çıkıyor, hatta kişi bu kıskançlığın o kadar tesirinde kalıyor ki, daima aldatıldığına dair senaryolar üretiyor ve kuşku duyuyor.
Othello sendromu, hayli ciddiye alınması gereken bir hastalık, aksi takdirde iki tarafa da ziyan verebilir.
Sendroma sahip kişi genelde gerçek dışı kanılara kapılır. Sevdiği kişinin sadakatsiz olduğunu düşünüp bunun için tehlikeli olabilecek derecede tedbirler alma yoluna girer. Örneğin; sevgilisini yahut eşini, meskene kapatma, kimseyle görüştürmeme üzere garip kararlar alabilir. En ufak şeylerden kuşkuya kapılır ve bu kuşku sanrıları öylesine kuvvetli olur ki, kişi bütün vaktini bunu düşünerek geçirebilir. Bunun sonucunda de doğal olarak günlük ömrü son derece olumsuz etkilenir.
Kişiyi bu paranoyak kanılara itense aslında “Seven insan kıskanır” inanışı değil, bilinçaltında yatan kaybetme kaygısıdır. Ayrıyeten bu cins şahısların narsisistik yapıları olduğu ve benlik hürmetlerini kaybetme korkusu yaşadıkları da biliniyor.
Bu sendroma sahip şahıslar için neredeyse her olay aldatıldığına dair bir ispat niteliğindedir.
Basit bir gülücüklü iletiden tutun, “Benim birazcık daha işim çıktı” cümlesine kadar her şey onlara sevdikleri kişinin öteki birini sevdiğini yahut kendilerini artık eskisi kadar sevmediğini düşündürtür. Bu noktada da rahatsızlık tehlikeli bir hal almaya başlar. Hakikaten bu sendroma sahip bireyler saldırganlığa ve şiddete yatkındırlar.
Sendroma sahip bireylerin şiddet yatkınlıkları kıskançlıkla birleşince ortaya felaket sonuçlar çıkabilir.
Nitekim yıllardır bu sendrom yüzünden işlenen yüzlerce cinayet ve akın rapor edilmiştir. Örneğin 2013 yılında Robert Mercati isimli 63 yaşındaki bir adam, kendisiyle tıpkı yaştaki eşinin bir münasebeti olduğunu düşünmüş ve sonucunda evvel karısını boğmuş, sonrasında da kendini asarak intihar etmiştir.
Bu sendromun sebeplerini ve belirtilerini genel olarak söz edecek olursak şöyle bir liste çıkartabiliriz.
Sevilen kişiyi herkesten ve her şeyden kıskanarak kısıtlama isteği
Aşırı derecede aldatılma korkusu
Kişideki çok özgüven eksikliği ve düşük benlik değeri
Sevilen şahıstan ayrılmanın bir fobi haline gelmesi
Hakaret ederek partnerine kendini kıymetsiz hissettirmek
Aşırı denetimsiz reaksiyon ortaya koymak
Saldırganlık ve şiddet eğilimi
Sevilen kişiyi daima tehdit etmek
Eğer sevdiğiniz bireyde yahut kendinizde bu türlü bir durum olduğunu düşünüyorsanız, Othello sendromunun tedavi edilebilir olduğunu belirtelim.
Yani uzman bir doktor gözetiminde kıskançlık krizlerinizden kurtulabilirsiniz. Gerçekten kıskançlığın kimseye yararı olmadığını, hem kendiniz için hem de karşınızdaki için hayatı zehir ettiğini anlamanız gerekiyor. Sevgi ve aşk denilen kavramlar aslında karşılıklı itimat ve sadakat üzerine kurulu, siz bu temeli şüphenizle daima sarstığınız takdirde memnun olmanız mümkün değil. Ayrıyeten, kıskançlık çok tehlikeli olan bir durum. Gerek ülkemizde, gerek farklı ülkelerde kıskançlık, hatta genelde direkt olarak Othello Sendromu nedeniyle birçok cinayet bile işleniyor.
Özetle, kıskançlığı abartmayın. İnsanlara güvenmiyorsanız bile sevdiğiniz beşere güvenmeyi öğrenin; hayat da, sevmek de o halde çok daha hoş.
