Bakan Özhaseki açıkladı; kentsel dönüşüm uyuşmazlıklarında orta buluculuk geliyor
ÇEVRE Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, ‘Deprem Gerçeği ve Kentsel Dönüşüm Şurası’nın sonuç bildirgesini açıklayarak, “Kentsel dönüşümdeki uyuşmazlıkları çözmek için orta buluculuk siteminin devreye girmesi istendi. Bu sisteme geçeceğiz, yasal altyapısını hazırlıyoruz. Kentsel dönüşüm davalarına bakan özerk mahkemelerin olması kararı da alındı” dedi.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, bakanlık tarafından gerçekleştirilen ‘Deprem Gerçeği ve Kentsel Dönüşüm Şurası’nın sonuç bildirgesini açıkladı. Vilayetler Bankası’nın Ankara’daki toplumsal tesislerinde basın toplantısı düzenleyen Özhaseki, 6 Şubat’ta meydana gelen zelzele felaketinde 11 ilin etkilendiğini ve 14 milyon vatandaşın ziyan gördüğünü hatırlatarak, “Ortaya çıkan ziyanda; 680 bin civarında konut, 170 bin civarında iş yeri, depo yahut müştemilat yıkıldı. 100 milyar doların üzerinde bir hasar ile karşı karşıyayız. Türkiye bir sarsıntı ülkesi. Tek dermanı var bu işin, kentsel dönüşüm. Bunun dışında da öbür bir deva icat olmadı. Oturduğumuz konutları, iş yerlerini sağlıklı, inançlı hale getirmekten öteki hiçbir dermanımız yok. Şu anda ülkemizde 30 milyondan fazla konut, 5 milyon civarında ticari alan var. 2012’de çıkan yasa ile bugüne kadar 2 milyon 200 bin civarında bağımsız kısmın dönüşümünü sağladık. Şu anda da 400 bin bağımsız kısmın dönüşümü devam etmekte” dedi.
İstanbul’da da 6 milyon civarında konut, 1,5 milyon civarında ticari alan olduğunu kaydeden Özhaseki, “İstanbul’da da 2012’den bu yana yaklaşık 800 bin bağımsız kısmın dönüşümünü bitirmiş durumdayız. 171 bin civarında bağımsız kısmın dönüşümü devam ediyor. Yalnızca İstanbul için 128 milyar lira para harcamışız. Türkiye genelinde de bu dönüşümler için 480 milyar lira para harcamışız” dedi.
‘İSTANBUL’DA 600-700 BİN KONUTU İNANÇLI HALE GETİRECEĞİZ’
Özhaseki, İstanbul için 4 adımlı bir yol haritası olduğunu belirterek “1’incisi rezerv alanlarda 300 bin civarında konut yapacağız. Planlama çalışmaları devam ediyor. 2’ncisi, ‘Yarısı Bizden’ kampanyası için 200 bin civarında konutu dönüştürmeyi düşünüyoruz. 1 milyon 20 bin vatandaş müracaat etmiş. Yüzde 100 kendi ortalarında mutabakat sağlayan, daha sonra 3’te 2’yi sağlamış olan, yüzde 50 artı 1’i yakalamış olanlardan devam ederek en az 200-300 bin konutu dönüştürmeyi düşünüyoruz. Şu anda 171 bin civarında inşaat devam ediyor. İnşallah önümüzde 2-3 yıl içerisinde en az 600-700 bin konutu hem de en riskli olanları dönüştürmek hızıyla İstanbul’umuzu biraz daha inançlı hale getireceğiz” diye konuştu.
‘ÖZERK MAHKEMELER OLACAK’
Bilim insanlarının katıldığı sarsıntı şurasında ortaya çıkan başlıkları sıralayan Özhaseki, şunları söyledi:
“Artık bundan sonra kentsel dönüşüm için işe başlanacağı vakit ve devamında; ‘3’te 2 çoğunluktan vazgeçelim, yüzde 50 artı 1 ile yol alalım’ derler. ‘Sadece binanın yıkılma safhası değil, ruhsat etabında yahut işlev değişikliğinde yüzde 50 artı 1 kâfi olsun’ derler. Kentsel dönüşümlerde karşımıza çıkan tıkanıklık, işin uzaması tebligat kanununa bağlı. Tebligatın artık e-devlet üzerinden yapılması, binanın üzerine asılması ve muhtarlıklarda ilan edilmesi konusunda arkadaşlarımız hemfikir oldu. ‘Yarısı Bizden Kampanyası’nın mali yardım kararının bir an evvel açıklanması ve bu bahiste yasal düzenleme yapılması konusunda bilim insanlarımız karar aldı. Önümüzdeki 1 ay içerisinde bu kampanyanın nasıl çalışacağını, bizim nasıl yardım edeceğimizi, sürecin nasıl işleyeceğini daha da netleştirmiş olacağız. İnşallah yasal mevzuat bu mevzuda çıkmış olacak. Son olarak da yıkılan riskli yapıların arsa haline gelmesinden sonra iştirakin giderilmesi için de dava açılabilmesini ön koşul olarak söylüyorlar. Kentsel dönüşümdeki uyuşmazlıkları çözmek için orta buluculuk siteminin devreye girmesi istendi. Bu sisteme geçeceğiz, yasal altyapısını hazırlıyoruz. Kentsel dönüşüm davalarına bakan özerk mahkemelerin olması kararı da alındı.”
’41 BİN KONUT SENE SONUNDA TESLİM EDİLECEK’
Köy konutları konusunda çelik sisteme geçilmesi kararı aldıklarını belirten Özhaseki, “Bundan sonra yapacağımız 100 bin kadar köy konutunu çelik karkas ve modüler bir sistemle yapılacağını tespit ettik. Bundan sonra köy konutlarının tamamını bu biçimde yapmayı düşünüyoruz. Bilhassa birinci etapta 4 ana sarsıntı kentinde ve öteki kentlerimizde de bu çelik konutları yapıp vatandaşa göstermek istiyoruz. Yerinde dönüşüm için bize şu ana kadar 215 bin vatandaşımız müracaat etti. Bu mevzuda kredi ve hibe olarak vereceğimiz sayısı belirledik. Şu ana kadar yıkıntı ve harfiyatların yüzde 50’den fazlasının kaldırılması bitirildi. Şu ana kadar yaptığımız 200 bin ihalede 41 bin konut bu yılın sonuna kadar teslim edilecek” ifadelerini kullandı.
‘HALKA ARZ KONUT MALİYETLERİNİ DÜŞÜRECEK’
Özhaseki, açıklamalarının ardından soruları yanıtladı. Kentsel dönüşüm konusunda finansmanın bir sorun olduğunu; lakin Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in orta vadeli program açıklanırken hiçbir kısıt koymadığını belirterek, “Kaynak Geliştirme Genel Müdürlüğü kurmak istiyoruz. Bu mevzuda oluşturacağımız bu genel müdürlükle, büyün hazine topraklarının taranmasıyla birlikte özel olarak planlanması, bu planlamadan sonra da halka arzı kelam konusu. Çok açık ilanla, rekabetçi bir ortamda, binlerce araziyi kullanmak isteyen vatandaşların buyruğuna sunacağız, satacağız. Buradan elde ettiğimiz geliri gerek zelzele bölgesinde gerekse başta İstanbul olmak üzere kentsel dönüşümde kaynak olarak kullanacağız. Bu halka arzın ikinci yararı da yükselen konut maliyetlerini düşürecek olması” dedi.
‘ELİNİZDEN TUTAN MI VAR’
Belediye liderlerinin kimilerinin kentsel dönüşüm konusunda ihmalkar davrandığını söz eden Özhaseki, “Belki de bu seçimlerde vatandaş belediye liderlerine ‘sen kentsel dönüşüm için ne yaptın?’ diyecek. Cesaretli bir belediye başkanı ortaya çıkar, semtleri belirler, plan yapar, bizimle irtibat kurar ve kentsel dönüşümü yapar. Siz rantsal dönüşüm yapmayın, kentsel dönüşüm yapın. Elinizden tutan mı var? Yok o denli bir rantsal dönüşüm lafı. Bunu söyleyerek kaçamazsınız bir yere. Hangi parti olursa olsun sonuna kadar kapımız açık ve desteklemeye devam edeceğiz” diye konuştu.
Özhaseki, İstanbul’da 200 bin konutun inşaatına birkaç ay sonra başlayabileceklerini tabir ederek, kentsel dönüşüm ile bölümde çok sayıda iş kolunun ekonomik olarak hareketleneceğini düşündüklerini kelamlarına ekledi.
