Hayatı zindan edebilen migren ağrılarından, yanlışsız teşhis ve şahsa özel tedavilerle kurtulabilineceği belirtilirken, baş ağrısının bazen de öbür bir hastalığın habercisi olabileceği söyleniyor. Medicana Ataşehir Hastanesi Nöroloji Uzmanı Dr. Behice Şebnem Usta, husus hakkında açıklamalarda bulundu. Dr. Usta, baş ağrılarının primer ve sekonder olarak iki kümede sınıflandırıldığını; primer baş ağrılarında altta yatan, saptanabilir öbür bir neden olmadığını, sekonder baş ağrısında ise baş ağrısının bir öbür hastalığa bağlı olduğunu vurguladı. Dr. Usta, primer baş ağrılarının çoğunlukla çocukluk ve orta yaş devrinde başladığını ve primer baş ağrıları içinde en sık karşılaşılanların migren ve tansiyon tipi baş ağrıları olduğunun altını çizdi.
”MİGRENİNİZ KRONİK OLABİLİR”
Migrenin; yaygın, yineleyen, tek taraflı, şiddetli, zonklayıcı ve süreksiz özürlülük oluşturan bir baş ağrısı hastalığı olduğunu ve atakların 4-72 saat sürdüğüne değinen Dr. Usta, yetişkin popülasyonda bayan egemenliğinin yüksek olduğunu ve yüksek sosyo-ekonomik yüke sahip olduğunu vurguladı. Auralı ve aurasız olmak üzere 2 tip migren atağı olduğunu, 5 dakika içinde başlayıp 60 dakika içinde sonlanan ve beynin belirli bölgelerinde işaretlenen belirtilerin aura olarak isimlendirildiğini belirtti. Bilinen migren atakları olan bir hastada ataklar giderek sıklaşmış ve en azından 3 aydır ayın 15 gününden fazlasında baş ağrısı ve bu baş ağrılarının en az 8’i migren atağı ise, bu hastalarda kronik migrenin düşünüldüğünü aktardı.
Dr. Usta, hiç tetikçi etmen olmadan baş ağrısı olabileceği üzere, çok uyku yahut uykusuzluk, açlık, alkol, hormonal değişiklikler (menstürasyon, doğum denetim hapı kullanımı, gebelik), keskin kokular, titrek-parlak ışıklar, seyahat, gerilim, hava değişikliği, çok yorgunluğun tetikleyici olabileceğine değindi. Dr. Usta ayrıca; çikolata, narenciye, kafein, yapay tatlandırıcılar, çin tuzu, limon, asitli meyveler, tiramin ve nitrit içeren besinlerin de migren tetikleyicileri olarak sayıldığını vurguladı.
Dr. Usta, hastaya uygun tedavi seçimi ile muvaffakiyetin yüksek olduğunu vurgularken, hastayı, hastalığı ile ilgili bilgilendirmek, beklentileri öğrenmek ve beklentilere ne ölçüde karşılık verileceğini anlatmanın tedavinin esas temeli olduğunu belirtti. Yaş ilerledikçe atak sıklığı azalsa da atakların ömür uzunluğu sürebileceğini fakat tedavi ile ağrı sıklığında düşme, ağrının müddeti ve şiddetinde azalma sağlanabileceğine değindi.
Dr. Usta, atak tedavisinde ağrı kesiciler ve spesifik migren ilaçlarının kullanılabileceğini ve yeni geliştirilmekte olan migren tedavileri ile tedavi seçeneğinin çok yakında artacağının altını çizdi. Esirgeyici tedavide kullanılacak ilaçları seçerken hastaya özel ‘giydirilmiş’ tedavi uygulandığını ve hastanın eşlik eden özellikleri, hastalıklarının, ilaç seçimini belirlemede rol oynadığını aktardı.
”ALIŞKANLIKLARINIZI DEĞİŞTİRİN”
Gerilim baş ağrısının, geniş sosyoekonomik tesirleri olan, en sık görülen baş ağrısı tipi olduğuna değinen Dr. Usta, ”Genelde ‘basıya benzer’ yahut ‘mengene gibi’ bir his halinde açıklanır. Sıklıkla iki taraflı (başın ön, art kısmında yahut yaygın) olur. Birçoklarında uzunluğunda ağrı eşlik eder ve ağrı günlerce sürebilir. Günlük aktiviteyi durdurmayacak halde orta şiddette ağrı olur ve fizikî aktivite sırasında sıklıkla kötüleşmez ve ağrı sırasında bulantı, kusma, ses-ışık hassasiyeti olmaz yahut az olur. Sebebinin ise multifaktöriyel olduğu düşünüyor. Emosyonel faktörler; genetik faktörler, periferal (musküler) faktörler gelişiminde değerli rol oynar. Akut atak tedavisinde analjezikler kullanılırken, esirgeyici tedavide antidepresanlar, antiepileptik ilaçlar kullanılabilir. Hastalara, kâfi uyku almaları, istikrarlı beslenmeleri, tertipli antrenman yapmaları ve sigara, alkol üzere alışkanlıkları bırakması önerilir. Ruhsal faktörlerin üzerinde durulmalı ve gerekiyorsa dayanak alınması gerekir. Ayırıcı teşhiste hipertansiyona bağlı baş ağrısı düşünülerek tansiyon takibi kesinlikle yapılması gerekir. uyku apnesi, beyin tümörleri ve göz bulgularının da incelenmesi gerekir.” şeklinde konuştu.
MİGRENDE BOTOKS TEDAVİSİ
Dr. Usta, baş ağrısında alarm veren belirti ve bulgular şöyle açıkladı: ”İlk yahut hayatının en şiddetli baş ağrısı. Yeni başlayan, şiddetli yahut sıklığı ve şiddeti giderek artan baş ağrısı. 55 yaşından sonra yeni başlayan baş ağrısı. İdman ile ortaya çıkan baş ağrısı (öksürük, efor, cinsel aktivite ile belirmesi). Belli bir biçime uymayan baş ağrısı. Tedaviye karşılık vermeyen baş ağrısı. Alışılmadık, uzun süren aura. Eski baş ağrısının özelliklerinde açıklanamayan değişiklik. Nörolojik öteki yakınmaların yahut bulguların eşlik ettiği baş ağrısı olması durumunda çabucak birtakım tetkiklere başvurulmalıdır.”
Dr. Usta, migrende botox tedavisi ile ilgili şöyle konuştu: ”Koruyucu tedavilere karşılık vermeyen, ağrı sıklığı ve şiddeti nedeniyle hayat kalitesi olumsuz etkilenen kronik migrenli olgularda, botox enjeksiyonu inançlı ve tesirli bir tedavi seçeneğidir. Baş, yüz ve uzunluğunda özel kimi kaslara, değişik noktalardan uygun dozlarla toksin enjeksiyonu yapılarak uygulanır. Bu uygulama kesinlikle tecrübeli tabipler tarafından yapılmalıdır.”
