Çok tanıdık bir kısır döngüyle başlayalım. Diyete başladım, birkaç hafta içinde kilo vermeye başladım ve çok memnunum. Daha sonra bir gün işverenimle çok berbat hengame ettim. Konuta giderken kendime bir pizza söyledim ve sonumu çıkarmak için önüme ne gelirse yemeye başladım. Ve evet, diyetimden vazgeçmek için bir mazeret bulmuştum.
Bunu bile beceremediğim için kendimi yenik ve yetersiz hissettim. O anda emin oldum ki ben asla kilo veremeyeceğim, bu yüzden tümüyle diyetimden vazgeçiyorum. Bunun sonunda da verdiğim kiloları teker teker almaya başlıyorum. Hepimizin vakit zaman karşılaştığı büyük bir sıkıntıdır diyete başlamak ve daha da değerlisi diyetimizi uzun müddet, kalıcı bir halde devam ettirebilmek. Zira bizi baltalayan fikirlerle nasıl savaşacağımızı bilmiyoruz.
Beck Diyet Tahlili nedir?
Beck Diyet Tahlili, kilo vermek isteyen ve bunu devam ettirmeyi hedefleyen şahıslar için Dr. Judith Beck tarafından geliştirilmiş ve bilişsel terapi prosedürlerinin uygulandığı bir programdır.
Diğer diyet programlarından en büyük farkı, kişinin diyet ile ilgili geliştirdiği çarpık kanılarını değiştirmek ve davranış biçimini kalıcı bir biçimde devam ettirebilmesini sağlamak için şahsa motive edici teknikler göstermesidir.
Bilişsel terapi sistemleri, niyetlerimizi daha esnek bir hale getirmeyi gayeler ve bunun sonunda daha gerçekçi olan niyetlerimiz daha fonksiyonel davranışlarla sonuçlanır.
Beck Diyet Tahlili, kilo vermek isteyen ve bunu devam ettirmeyi hedefleyen şahısların hem niyet yapısını hem de davranış biçimini değiştirmeye yönelik özgün ve adım adım takip edebilecekleri bir program sunar.
Buradan da anlayacağımız üzere, Beck Diyet Çözümü yiyecek planlaması yapan bir diyet programı değil, ruhsal bir tedavi metodudur. Uygun yiyecekleri seçmek ve sağlıklı yeme alışkanlığını sürdürmek ismine fikir yapınızda büyük ve kalıcı değişimlere yardımcı olmayı hedefleyen bir programdır. Yani, diyetinizi sabote eden fikirlerinize karşı ikna edici bir formda cevap vermeyi öğretir.
Diyetlerin başarısızlığa uğrama nedenleri
Dr. Judith Beck’in yapmış olduğu araştırmalarından ve binlerce kilo vermekte zorlanan danışanıyla çalışmalarından çıkardığı en kıymetli sonuç, kilo vermekte ve bunu sürdürmekte zahmet çeken şahıslar ile hayatları boyunca zayıf kalmayı başarmış insanların ortasında kilo vermek ve diyet yapmak ile ilgili farklı niyetler ve inançların barınmasıdır.
Diyete başlamış ancak sonradan bunu uzun vadeli bir alışkanlığa dönüştürememiş şahısların ortak kanılarını Dr. Judith Beck şöyle sıralıyor:
1. Yeme isteği ile açlığı birbirine karıştırmak
Kilo vermeye çabalayan pek çok kişi tokken bile aç olduğunu düşünür ve gerçek açlık ile duygusal açlığı ayırt edemez. Bu ayrımı hakikat formda yapabilirseniz tetikleyen hisler ile gerçek açlığı ayırt edebilir ve yeme davranışınız hakkında daha düzgün kararlar alabilirsiniz.
Öncelikle bu ayrımı kısaca bir anımsayalım.
Açlık midede boşluk hissi yaratan ve genelde midede guruldamayla birlikte gelen bir histir. Şiddetli dilek ise muhakkak bir yiyecek için karşı konulmaz bir istektir. Bu durum çoklukla duygusal tetikleyicilerden sonra gelen gerginlik üzere, ağzınızda, boğazınızda ve vücudunuzda oluşan sevimsiz bir istekle ortaya çıkar.
Doğal olarak zayıf olan bireyler, gerçek açlık ile duygusal açlık ortasındaki farkı çarçabuk ayırt edebilirler. Kilo sorunlu olmayan bir insan üzere düşünmek için öncelikle bu ayrımı anlamamız ve fark etmemiz gerekir.
Bunu yapmak için midenizin açken ve tokken nasıl hissettiğine dikkat edin ve bu türlü bir deneyi gerçekleştirmek için bilhassa aç kalıp, gerçek açlığın neye benzediğini gözlemleyin.
Açlığa ve belli bir yiyeceği şiddetle arzulamaya karşı direnme gücünüzü arttırmak için, açlık ile yeme isteği ortasındaki farkı öğrenmeniz Beck Diyet tahlili metodunun en temel emellerinden biridir. Böylelikle çabucak yemeniz gerektiğini söyleyen ve beyninizde sizi ikna etmeye çalışan sese karşı daha faal cevap vermeyi öğreneceksiniz.
2. Kendini yemek yiyerek yatıştırma
Zayıf şahıslar üzgün oldukları vakit kendileri teselli etmek ismine yahut dikkatlerini öteki tarafa çekmek için yemeği bir araç olarak kullanmazlar. Bu genelde onların aklından bile geçmez.
Öte yandan kilo verme ve sürdürme konusunda zorlanan bireyler moralleri bozuk olduğunda ya da sıkıldıkları vakit gerilimle baş etmek ismine yemeği kullanırlar zira yemeğin onları olumsuz hislerden uzaklaştırdığını ve sakinleştirdiğini düşünürler. Buradaki sorun, bu hazzın ve âlâ hissetme halinin çok kısa periyodik olmasıdır.
Yapılan araştırmalara nazaran, yemek bittiği an şahıslar diyetlerini bozduğu için kendilerini makus hissetmeye, çaresiz hissetmeye başlarlar, özgüvenleri düşer ve sonuç olarak kendilerini başlangıçta olduğundan daha da makûs hissederler.
Beck Diyet tahlilinin bu manadaki en temel maksatlarından biri de bireylerin yiyerek kendilerini yatıştırmalarından çok onlara öbür yollar öğretmesidir. Baltalayan kanılara karşı koyma sistemlerine ve en başında olumsuz hislere kapılmanıza yol açan meseleye tahlil bulmanıza yardımcı olur.
3. Yemek yemenin otomatik bir davranış olduğunu düşünüp kendini rahatlatma
Birçok kişinin düşündüğünün bilakis yemek yemek otomatik bir hareket değildir. Yemek yemeden evvel onunla ilgili evvelden oluşturduğunuz fikirleri fark etmeye başlarsanız, tetikleyicilere sağlıklı yansılar vermeye başlayacaksınız ve diyetiniz tetikleyicilerin değil sizin denetiminiz altında ilerlemeye devam edecek.
Unutmayın, her yememeniz gereken bir yiyeceği yediğiniz vakit, daha sonraki periyotlar için karşı koyma eğiliminizi zayıflatırsınız. Tıpkı formda, her seferinde iradenize yenik düştüğünüzde bir sonraki sefer için yenik düşme eğiliminizi güçlendirmiş olursunuz. İşe hangi kası güçlendirmek istediğinize karar vererek başlayın.
Her sevdiğiniz bir yiyeceği yemekten vazgeçtiğinizde kendinizi olumlu tarafta yüreklendirin. Kahretsin, keşke şu çöreklerden yiyebilseydim demek yerine çöreklerden yemeyerek çok mükemmel bir şey yaptım diyerek kendinizle gurur duymanın tadını çıkarın. Böylelikle karşı koyma kasını güçlendirirken, yenik düşme kasının da zayıflamasını sağlamış oldunuz.
Başarılı bir halde diyet yapmak için öncelikle yapılması gereken şey, baltalayıcı fikirlerinizi tetikleyip sizi sıhhatsiz bir halde yemeye iten nedenleri saptayabilmek ve niyet biçiminizi değiştirmek. Bunu farkındalıkla yapmaya başladıktan sonra, kilo vermenin ve bunu kalıcı bir hale getirmenin o kadar da sıkıntı olmadığını göreceksiniz.
Beck Diyet Tahlili kilo vermeyi sürdüremeden, bir diyetten başkasına geçen ve bunu kalıcı bir halde hayatında gerçekleştirmek isteyen beşerler için oluşturulmuştur bir programdır.
Şunu söylemekte büyük bir kıymet var ki yeme bozukluğu olan bireyler için hazırlanmış bir program değildir. Yeme bozukluğu olan bireylerin profesyonel yardım alması koşuldur.
Örneğin, ülkü kilonuzun çok altındaysanız, sık sık yiyecek kısıtlamalarında bulunuyorsanız, sıklıkla kendinizi kaybedercesine yiyip daha sonra çıkarmak için kendinizi zorluyorsanız, kilonuzu denetim etmek ismine çok ve takıntı haline gelmiş bir formda spor yapıyorsanız, hayatınızda diyet yapma, manzaranız ve kilo verme konusu öteki her şeyden daha değerli bir noktaya geldiyse uzmanlardan yardım almanızı öneriyorum.
Bu programı Judith Beck’in hem kendisinden dinleme fırsatı bulmuş hem de kitabından faydalanarak hayatına katmış biri olarak Beck Diyet Tahlili kitabını referans alarak işe başlamanızı öneriyorum. Unutmayalım ki olayların kendisi değil onlara bakış açımız ve olanları yorumlayışımız bizi farklı kılar. Diyetle olan bağlantımız de bunlardan biri.
