Editör: Beyza Damgacıoğlu
Bel ağrısı şiddetli olduğu ve uzun sürdüğü vakit hem günlük hayatı hem de iş randımanını tesirler, ömür kalitesini düşürür. Pekala neler yapmamız gerek? Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Dr. Rıza Azeri bel ağrılarından kurtulmanın yollarını anlattı. İşte ayrıntıları…
NASIL UYUMALIYIZ
Eğer sırt üstü rahat ediyorsanız sırt üstü, yüz üstü rahat ediyorsanız yüz üstü yatın. Rahat ettiğiniz durum sizin için en yeterli konumdur. Bel çukuru fazla olanlar genelde sırt üstü yatamazlar, bu nedenle yan yahut yüz üstü yatarlar. Sırt üstü yattığında bel sabaha kadar köprü kurmuş olur, münasebetiyle kişi bel ağrısıyla uyanır.
YATAKTAN NASIL KALKMALI
Bel ağrısı olanlar yataktan kalkmadan evvel bel kaslarını ısıtmak için makul antrenmanlar yapabilirler. Yataktan kalkarken yan dönüp evvel bacaklar sarkıtılmalı sonra kalkılmalıdır. Anlık hareketlerden kaçınmak gerekir. Gece yattığı vakit insanın kasları soğur. Bu yüzden üzerine bir şey örtme gereksinimi hisseder. Hasebiyle sabah kalkıldığında kaslar soğuk olduğu için bir anlık kalkmayla kas spazmı yaşanabilir. Bu nedenle evvel kolay hareketlerle kasları ısıttıktan sonra yan dönüp evvel bacakları sarkıtmak sonra da bedeni kaldırarak yataktan kalkmak gerekir.
BİR ŞEY KALDIRIRKEN NE YAPMALI
Yerden bir şey kaldırırken dizlerinizi bükerek kaldırın. Kaldırdığınız eşyayı kendi bedeninize yakın tutun. Uzak tuttukça bele binen yük artar. Öne eğildiğiniz vakit beden yükü artacağından bele binen yük de artar. Hasebiyle yerden bir şey alırken öne ya da yana eğilmeden dizlerden yardım almak gerekir. Bel ağrısı olanlar zati ağır eşyalar kaldırmaktan kaçınmalıdır. Mecbur kalırlarsa kendilerine yakın tutmalıdır. Bavul taşıyacaksınız tekerlekli olanları tercih etmelisiniz. Sırt çantası kullanıyorsanız çift askılı olsun ki yük bir tarafa binmesin.
DÜZ YOLDA YÜRÜYÜŞ YAPIN
Yürüyüşün kondisyonu artırma, kilo verme üzere birçok faydası olduğu üzere omurgada diskin beslenmesi üzerine de yararları vardır. Yürüyüş yaptığınız vakit daima bir ayak yerdedir, bu nedenle diskte etraf dokularla unsur alışverişi olur. Diskin beslenmesine katkıda bulunur. Koşarken iki bacak da havada olabildiği için ayaklar düştüğü anda diskler üzerine bir basınç olur. Omurlar birbirine basınç uyguladığı için bel fıtığı da artar.
SUYUN KALDIRMA GÜCÜ
100 kiloluk insan suya girdiğinde kas yağ durumuna nazaran 3 ile 5 kilo ortasında tartısı olur. Hasebiyle yüzmek kasları güçlendirir, bele rastgele bir yük gelmez. Böylelikle bele yük vermeden kaslar güçlenmiş olur.
SİGARA İÇMEYİN
Aşırı kilo almayın, varsa verin. Bilhassa göbek bölgesinden alınan kilolar bele binen yük ölçüsünü artırıyor. Ayrıyeten büyük göğüsler de bel ağrısı yapıyor. Çok büyük göğüsleri küçülttürmek bel ağrısını hafifletecektir. Sigara omurgadaki disklerin etrafındaki ince damarları tıkadığı için diskin beslenmesini zorlaştırır. Bu nedenle sigara içenlerde bel fıtığı daha çok görülür, varsa artar.
DURUŞ EGZERSİZLERİ
Omurga bir bütündür, rastgele bir yerinde form bozukluğu varsa ister istemez bel kısmını da etkileyecektir. Örneğin çok kamburluk beldede çukur yapar ve bel ağrısına sebep olur. Bu nedenle duruş idmanları yapmak değerlidir.
HER 20 DAKİKADA BİR AYAĞA KALKIN
Otururken omurgadaki disklerin ortasındaki basınç oturma formuna bağlı olarak artar. Öne yanlışsız eğilmekle yahut yana yanlışsız eğilip oturmakla disk ortalarındaki basınç daha da yükselir. Bu yüzden her 20 dakikada bir ayağa kalkıp disk ortalarındaki basıncı azaltmak gerekir. Diskin içinde damar olmadığı için etraftaki dokulardan beslenir. Oturduğumuz vakit diskin içinde sıvı alışverişi olmaz. Lakin hareket ettiğimiz vakit disk beslenir. Bu nedenle uzun periyodik oturanlarda dejeneratif fıtıklar oluşur.
BELİNİZİ DESTEKLEYİN
Dik oturduğumuz ve bele takviye verdiğimiz vakit disklere binen yük ölçüsü azalır. Yana yahut öne eğildiğimizde disk ortalarındaki basınç artar ve bel ağrısına sebep olur. Destekleyiciler bireye nazaran değişir, bel çukurunu dolduracak formda olmalıdır ve elastik olanlar tercih edilmelidir.
BELİNİZDEN EĞİLMEYİN
Öne yanlışsız eğilmekle bele binen yük ölçüsü kilo ve uzunlukla ilgili olarak artar. Bedenin yükünün yüzde 60’ı belden üstü, yüzde 40’ı belden aşağısıdır. Öne yanlışsız eğildiğimiz vakit fizik kurallarına nazaran eğilmenin artmasıyla belin yükü de artar. Örneğin 70 kiloluk birinin 42 kilo belden üstü, 28 kilo belden aşağısıdır. Öne yanlışsız eğilmekle bele binen yük ölçüsü 4-5 katına çıkar. Bu da bele çok yük bindirir.
