Kendini makûs ve mutsuz eden beşerler depresyona girdiğini hissederken, ani duydu değişiklikleri yaşayanlar bipolar bozukluktan şüphelenir. Pekala Bipolar bozukluk nedir, nasıl anlaşılır, tedavisi var mıdır?
Bipolar bozukluk ya da eski ismiyle manik depresif hastalık, tüm dünyada her 50 şahıstan birini etkileyen, yaklaşık toplumda %2 yaygınlıkta, bu sebeple de sık görülebilen bir hastalıktır.
Bipolar bozukluktan muzdarip olan hasta, sıklıkla his durumunda çok yükselmelerden, çöküşlere ve yeniden yükselmelere evrilen ve çoklukla ortalarda olağan his durum periyotları bulunan büyük dalgalanmalar yaşarlar.
BİPOLAR NASIL ANLAŞILIR?
Bipoların en bariz özelliği kişinin ruh halinin uçlarda olmasıdır. Bipolar bozukluk en yüksek düzeydeyken kişi hiperaktif bir ruh haline bürünür ve kendini çok memnun hisseder.
Fakat depresyon haline büründüğünde ise dış dünyaya kendini kapatabilir ve hatta intihar eğilimi gösterebilir.
Ümitsizlik, keyif alamama, içe kapanma, huzursuzluk hissi, çok heyecan ve dehşet, ani his durum değişimleri, birdenbire sonlanma, kuşku hali, günlük işleri yeirne getirememe, halsizlik ve buna emsal belirtiler ortaya çıkmaktadır.
Çoğu insan his durum bozukluklarını fark edebilirken, ileri düzey bipolar bozukluğu yaşayanların bu durumu kendi kendine fark etmesi zordur.
BİPOLAR BAŞLANGICINA DAİR İPUÇLARI
Az uyuma
Etrafı rahatsız edecek davranışlar ve konuşmalar yapmak
Sürekli fikir uçuşması
Aşırı konuşma
Aşırı heyacanlı yahut huzursuz olma
Aşırı para harcama, gereksiz şeyler alma
İştahta değikilikler
BİPOLAR BOZUKLUK GENETİK OLABİLİR Mİ?
Bipolar bozukluk ailelerde jenerasyonlar uzunluğu görülme eğilimi gösteren bir problemdir. Bipolar bozukluğun birçok hastada kalıtım yoluyla geçtiği konusunda görüşler bulunur.
Bipolar bozukluğu olan hastaların üçte ikiden fazlasının bu bozukluğu ya da depresyonu olan en az bir yakın akrabası mevcuttur; alkol ve unsur kullanım bozukluğu da teşhis konmamış bir duygudurum bozukluğunun belirtisi olarak görülebilir.
Bu da genetik etkenlerin kıymetli olduğunu ortaya koymaktadır. Lakin yeniden de, bu hastalığa sahip şahısların çocuklarında hangi oranda ortaya çıkacağı kesin değildir.
MANİ VE DEPRESYON DÖNEMLERİ
Bipolar bozukluğa sahip olan bir kişi, mani evrede olduğunun farkına varamayabilir. Mani devir geçtikten sonra davranışlarını sorgulama kademesi ortaya çıkmaktadır. Birçok bipolar hastası etrafındaki bireylerin ikazları ile hastalığı fark edebilirler.
İleri bipolar bozukluğu teşhisi alan birtakım bireyler, öteki hastalara nazaran daha sık ve şiddetli devirler geçirebilirler. Bu durum kişinin iş hayatını, arkadaşlık, aile ve özel münasebetlerini etkileyebilir.
Bipolar bozukluğu olan bireyler mani ve depresyon periyotlarında orada olmayan şeyleri görme, duyma yahut koklama üzere garip hisler yani halüsinasyonlar yaşayabilirler. Ayrıyeten öteki insanlara mantıksız görünen şeylere inanabilirler.
BİPOLAR BOZUKLUK TEDAVİ EDİLİR Mİ?
Bipolar bozukluk şahıstan bireye nazaran evreleri değiştiği için farklı tedavi süreçleri mevcuttur. Bipolar bozuklukta akut alevlenme periyotlarının tedavisi ve muhafaza tedavisi olmak üzere ikiye ayrılır.
Atak tedavisi (akut alevlenme), çağdaş tıbbın muvaffakiyetle tedavi edebildiği,hastanın vakit zaman geçirdiği manik yahut depresif atakların tedavisidir.
Atakların tekrarlama riskine karşı planlanan gözetici tedaviyle de, atak sıklığının azalması, hasta tekrar mani yahut depresyon geçirse bile bunların hafif olması ve kısa sürmesi sağlanmaktadır.
İkinci olarak ise uzun periyotta esirgeyici tedavinin sürdürülmesi gerekmektedir.
Bipolar tedavisinde doktor tarafından planlanan his durumunu dengeleyen ilaçlar ile birlikte destekleyici psikoterapilerin uygulanması hastalığın denetimi açısından önemlidir