Bipolar (iki Uçlu) Bozukluk -hasta ve yakınlarına yönelik bilgiler
Her insan, hayatı boyunca olaylara karşı küçük iniş çıkışlar gösterir ve bu, insan hayatının doğal bir modülüdür. Doğal olmayan ise, ıstırap, üzüntü yahut sevinç durumlarının çok ve daima olması, kişinin aile, toplumsal ve iş yaşantısını değerli ölçüde bozmasıdır.
Bipolar (iki uçlu) hastalık nedir?
Manik-depresif hastalık olarak da bilinen, temelde mizacı/ duygudurumunu etkileyen bunun yanında niyet, davranış ve yeme-içme ve uykuyu bozan bir hastalıktır. Hastalığın temel bir özelliği, ataklar/ nöbetler yahut periyotlar halinde gelen manik / taşkınlık ve çökkünlük/ depresyon halleridir.
Manik nöbet nasıl tanınır?
Genelde manik nöbeti tanımak, tabipler için kolaydır. Manik hastalarda en önemli şu belirtiler gözlenir:
-Kendisini çok düzgün hisseder, memnun ve keyiflidir, gücünün yetmediği işleri yapmaya yeltenir. Olmadık yerlerde müzik türkü söyleyip, oynayabilir. Bazen büyük güçleri olduğunu ve yeni icatlar yaptığını tez edebilir. Bazen de kendisini evliya, peygamber yahut çok yüksek biri üzere düşünebilir. Bencilliği artar, hafızası güçlenmiştir.
-Aşırı sevinçlidir, etrafını da güldürür, olmadık yerde açık-saçık latifeler yapabilir. Kolay kolay dostluk kurar, ama bunlar yüzeysel dostluklardır.
-Taşkınlık, çok sonluluk, bilhassa karşı çıkılırsa saldırgan davranışlar gösterebilir.
-Çok fazla konuşur. Susturulma gayretlerine karşı susmaz. Yüksek sesle konuşur.
-Dikkati dağınıktır. Konuşması basitçe çelinir.
-Düşünceleri süratlidir, bir husustan alakasız bir başkasına atlar.
-Toplumsal istikametten berbat sonuçlar doğuran işlere girebilir. Bazen tüm parasını dağıtabilir. Olmadık bireyleri, resmi makamları telefonla arayabilir. Ülke sıkıntılarını çözme argümanları olabilir.
-Uygunsuz cinsel davranışlar gösterebilir.
-Uykusu azalmıştır, günlerce bir-iki saatlik uykuyla yönetim edebilir, buna karşın kendisini dinç hisseder. Tüm bu belirtilerin hepsinin bir ortada görülmesi gerekmez. Ancak birkaç adedinin bir ortada görülmesi ve bu belirtilerin bir haftadan uzun sürmesi hastalık teşhisi için kafidir.
Uyarı:
Bu hastalık, kişi hayatını epeyce olumsuz tesirler. Tüm yaşantısını ve ahengini bozar. Bu belirtiler, hastalık öncesi durumla uyumsuzdur. Aile fertleri ve hastanın etrafı bu duruma mana veremez. Hastalık olduğunu düşünmedikleri için hastayla çaba ederler. Halbuki tüm bunlar, daha makus sonuçlar doğurur. Bu durumda, vakit geçirmeden hastayı bir psikiyatri uzmanına götürmek gerekir. Hasta, hastalığını ve ilaç almayı kabul etmeyebilir. Bu durumda hasta nazikçe ikna edilmeye çalışılmalı şayet ikna olmazsa ve etrafına ziyan verme eğilimi varsa ısrarla tabibe götürülmelidir.
Bipolar hastalığın depresyonla nasıl bir alakası vardır?
Hayat uzunluğu geçirilen tek bir manik nöbetle dahi BİPOLAR HASTALIK tanısı konur. Bazen de manik ataklara benzeyen ancak onun kadar ağır olmayan HİPOMANİ durumu görülebilir. Bazen de hastalarda, kendini daima üzgün hissetme, güç azalması, yorgunluk, isteksizlik, sakinlik, uykusuzluk, iştahsızlık, suçluluk üzere belirtilerle seyreden manik periyodun tam karşıtı; DEPRESYON ( ÇÖKÜNTÜ ) devirleri olabilir.
Bipolar hastalık kimlerde/ ne sıklıkta görülür ?
Her 100 bireyden 1 kişi, ömründe en az bir defa manik nöbet geçirir. 20-25 yaşları ortasında en sıktır. Bayan ve erkeklerde tıpkı oranda rastlanır.
