Döllenmiş bir yumurta büyümenin ikinci kademesinde olduğunda bir blastokist oluşur. Pekala, blastokist nedir, nasıl oluşur? Bilinmesi gerekenler haberimizde…
BLASTOKİST NEDİR?
Blastokist (Yunanca (blastos) “tomurcuk” manasına gelir, (kistis) ise “idrar kesesini” söz eder), canlı gelişiminde blastosöl evresindeki hücre kitlesine verilen isimdir. Blastokist; 5. yahut 6. güne kadar gelişmeye bırakılan ve yaklaşık 200 hücre tarafından oluşturulan karmaşık bir hücresel yapı sunan bir embriyodur. Blastokist fazı da, annenin rahmine embriyonun yerleştirilmesinden evvelki gelişim basamağıdır.
BLASTOKİST NASIL OLUŞUR?
Döllenmeden sonra, zigot ismi verilen tek hücreli bir yapı oluşur. Zigot, blastokist olarak bilinen içi boş bir hücre kütlesinin oluşumuna yol açan bir dizi hücre bölünmesine maruz kalır.
Blastokist oluşum kademeleri şunlardır:
1. Zona pellucida (memelilerde yumurta zarını çevreleyen jelimsi örtü) ile çevrili zigot (tek hücre), tüm sürecin 2 hücreli, 4 hücreli, 8 hücreli ve 16 hücreli basamaklardan geçeceği formda bölünür. Bölünme evresi sırasındaki hücreler blastomerler olarak bilinir. 2 hücreli etaptaki blastomerler birebir anda mitoza ve sitokineze (sitoplazma bölünmesi) maruz kalırlar.
2. 8 hücreli yahut 16 hücreli embriyonun gelişmesinden sonra, blastomerler birbirleriyle sıkı temaslar oluşturur. Bu, yuvarlak formun deformasyonuna ve morula ismi verilen dut formunda bir hücre kümesinin oluşumuna yol açar.
3. Blastomerler ortasındaki temas embriyonun bir dış hücre ve bir iç hücre kütlesini oluşturur.
4. Sıvı, zigotun içinde birikmeye başlar ve blastokistin oluşumuna yol açar. Sıvı birikmeye başladığında, blastokist oluşturmak üzere genişler.
5. Bu formda oluşturulan blastokist, dış trofoblast ve iç hücre kütlesi olmak üzere iki farklı dokudan oluşur.
6. Son olarak, gerilmiş zona pellucida blastokisti kırıp hür bırakır. Buna kuluçka denir. Blastokist daha sonra uterusta implantasyona uğrar. Blastokist uterusun endometriyal duvarına yapışır. Blastosistin uterus duvarına bağlanması süreci, implantasyon olarak bilinir.
