Alışkanlık kazandırma sürecinde atılan adımlar nasıl olmalı?
Çocuklarda alışkanlık kazanma taklide dayanır. Çocuk için en değerli taklit figürleri, anne-babadır. Bu sebeple anne-babaların davranışları çocuk tarafından en çok taklit edilen davranışlardır. Anne-babanın sık yaptığı davranışların çocuklar tarafından alışkanlık haline gelmesi olağandır.
Alışkanlıklar kazandırmak için en kıymetli yol, bu alışkanlıkların anne-baba tarafından yapılması ve devamlı olmasıdır. Bir öteki kıymetli bir konu da çocuğun bu alışkanlıkları yapabilme marifetine sahip olmasıdır. Ayrıyeten bu alışkanlıkların çocuğa sağlayacağı yararları ve hayatına katacağı hoşluklar de çocuğun anlayacağı biçimde anlatılmalıdır. Ayrıyeten bu alışkanlıklar o toplumda ve kültürde de yer edinmiş olmalıdır. Aksi halde bir mühlet sonra çocuklar bu alışkanlıkları sorgulamaya ve alternatifler üretmeye başlayabilir.
Kitap okumayan bir çocuğa ne yapmalı?
Kitap okuma alışkanlığı anne-babanın çocuğa daha küçük yaşlardan itibaren öykü okumasıyla başlar, daha sonra çocukların fotoğraflı kıssa kitaplarından obje ve kavramları öğrenmesiyle devam eder ve çocukların okumayı öğrendikten sonra bilgi kaynağı olarak kitabı kullanmalarıyla sonlanır. Kitap okuma konusunda katiyen zorlama olmamalı. Nizamlı ve çocuğun sevebileceği mevzularda kitap okunması sağlanmalıdır. Anne-babaların çocuklarıyla bir arada kitap okumak için bir vakit ayarlamaları yararlı olabilir. Yeniden konutta kütüphane yahut kitap dolabının olması çocukları kitap okuma konusunda heveslendirebilir. Kitap okunduktan sonra çocukların kitaptan öğrendikleri ve bunu hayatlarına nasıl yansıtabilecekleri sorgulanır. Ayrıyeten kitap okuduğu için çocuklar sevdiği şeylerle ödüllendirilir. Buna karşın kimi çocuklar okumayı sevmiyorlarsa ve zorlanıyorsa bu çocuklarda okuma zahmeti (disleksi) olabilir. Okuma zahmetleri çoklukla çocuğun okuma eğitimi tamamlamasına karşın okuma suratının yavaş olması, harfleri karıştırması ve sözleri bir kısmını uydurma yahut yutmasıyla seyreden bozukluktur. Bu çocukların zekasında sorun olmamakla bir arada öğrenme halleri ve hafıza hünerlerinde sorun bulunmaktadır. Bu çocukların beyinleri görsel ve işitsel dataları farklı kodladığı için öğrenme de farklı olmaktadır. Tekrar dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocuklarda çabuk sıkıldıkları ve odaklanma sorunları yaşadıkları için sıklıkla okuma alışkanlığı kazanmakta zorlanırlar. Kitap okumanın ders çalışmaktan farklı tutulması gerekiyor. Zira ders çalışmak bir sorumluluk, misyon ise kitap okuma bir hobi yahut faaliyet olarak kıymetlendirilir. Ayrıyeten ders çalışmak hayatın aşikâr devirlerinde gerekli iken kitap hayat uzunluğu yararlı ve gereklidir.
