KANSIZLIK( ANEMİ ), kırmızı kan hücrelerinin ( eritrosit) çocuğun yaşı,cinsiyeti ve fizikî gelişme duruma göre yaşıtlarıyla olağan kabul edilen pahanın altında olmasıdır.
KANSIZLIK,vücudun her yerine kan hücreleri tarafından oksijen taşınmasının yetersiz olduğu ve ülkemizde çocuk hekimliğinde çok sık karşılaşılan bir durumdur. Tek başına bir hastalık değil, bir gösterge ve önemli bir ikazdır. Bu nedenle, çocukta altta yatan hastalığın, eksikliğin bulunarak tedavi edilmesi çok önemlidir.
ÇOCUKLUK ÇAĞININtüm yaş kümelerinde ,özellikle 6-36 aylar arasındaki bebek ve çocuklarda kansızlığın en yaygın nedeni, DEMİR eksikliğidir. Büyümenin en sağlıklı ve harika olması amaçlanan BİRİNCİ 3 YAŞ içinde tedavi edilmemiş kansızlık bulunması ,bazı çocuklarda geri dönüşü olmayan zeka gelişimi geriliği, uzunluk kısalığı ve büyüme-gelişme kusurlarına sebep olmaktadır.
KANSIZLIK OLAN ÇOCUKLARDA HANGİ BELİRTİLER GÖRÜLÜR? EN SIK görülen bulguları; halsizlik, devamlı yorgunluk hali , iştahsızlık ve soluk ciltli manzaradır.KANSIZ BEBEKLERDE
ise huzursuzluk, iştahsızlık, uyku sorunları , dışkılama sorunları, yutma güçlüğü, ağlarken morarıp kalma (KATILMA NÖBETİ), kilo alımı ve uzunluk uzamasında duraklama veya gerileme görülür .
OKUL ÇOCUKLARINDA ,özellikle dikkat dağınıklığı, halsizlik ,ilgisizlik ,uyuklama hali ,dersleri manaya ve derse odaklanma zahmeti , sorun çözme yeteneğinde ve imtihan performansında azalma görülmektedir.
AİLELERİN ÇOCUKLARI İLE İLGİLİ SIKÇA şikayetleri NELERDİR? – kemik ve eklem ağrıları, – çarpıntı hissi, baş ağrısı, – sık enfeksiyon geçirme ve bu sebeple sıkça ilaç kullanmak zorunda kalma – yenmemesi gereken, toprak, duvar sıvası, buz, demir üzere unsurları yeme yalama isteği, iştahsızlık, yemek seçme – tad alma duyusunda kayıp, lisanda ağrı ve ağız kenarlarında çatlak ve yaralar, tırnaklarda hal bozukluğu ve soyulma şeklindedir.NADİR
kansızlık sebeplerinden olup kan hücrelerinin yıkımı ile sonuçlanan birtakım hastalıklarda ise çocuklarda ;sarılık ,karaciğer ve/veya dalak büyüklüğü görülebilir, LÖSEMİ hastalığı ,kansızlık belirtileriyle sinsice kendini aşikâr edebilir .
KANSIZLIK OLAN HASTADA BİRİNCİ OLARAK HANGİ LABORATUAR TESTLERİ YAPILMALIDIR ? Tam kan sayımı ( HEMOGRAM), depo demir seviyesi ve B12 bakılması birden fazla kere kafidir. Hasta ve ailesinden alınan bilgi , hastanın fizik muayenesi ve bu kolay testler ile anemi( kansızlık) nedeni hakkında ön fikir elde edilir. Kâfi bilgi edinilemezse üst seviye testlere muhtaçlık duyulur ve yapılır. –Erkek ve bayan cinsiyette farklı görülen kan hastalıklar (G6PD eksikliği, âdet kanaması, sünnet yahut diş çekimi sonrası kanama öyküsü), –Memleket ,yaşanılan bölgeye bağlı sık görülen ırsi kan hastalıkları (Akdeniz, Trakya, talasemi ( akdeniz anemisi taşıyıcılığı ) –Yanlış beslenme şekli (tahıldan yoksul beslenme ,fazla ölçüde inek-keçi sütü tüketimi , yetersiz kırmızı et tüketimi , taş -toprak-buz-sıva yeme isteği ) –İlaç kullanımı olup olmaması (bazı kanser , havale ilaçları ve antibiyotikler ) -Yakın vakitte hastanın geçirdiği enfeksiyonlar -Sistemik hastalık bulunması (böbrek , karaciğer, mide ,barsak hastalıkları ) –Aile üyelerinde kansızlık, sarılık, safra taşı / safra taşı ameliyat geçmişi olması üzere bilgiler, hastanın tanısını ve vakit kaybetmeden doğru formda tedavisini kolaylaştıracaktır. ÖZETLEYECEK OLURSAK … Demir eksikliğine bağlı kansızlık, çocukluk çağında en sık saptanan kansızlık tipi olup en çok 6 ay-5 yaş ortası çocuklarda gözlenir. Bu yaş kümesi çocuklarda zeka gelişimi ,fiziksel büyüme ve gelişme BESLENME ile çok yakın ilişkidedir. Beslenme bozukluğu yahut yetersizliği olan çocuklarda ;iştahsızlık ve bunun sonucu olarak kansızlık -vitamin-mineral eksiklikleri ,enfeksiyonlara karşı direnç azalması, sık enfeksiyon geçirme sonucu gerekli yahut gereksiz birçok ilaç kullanımı olduğunu görmekteyim. Kansızlık istikametinden riskli çocuklar erken tanınmalı, tedavi edilerek kalıcı olabilecek büyüme- gelişme kusurlarından , gereksiz ilaç tüketiminden korunmalıdır.KANSIZLIK OLAN ÇOCUKTA AİLEDEN ALINACAK BİLGİ DEĞERLİDİR, ÇÜNKÜ…
