Ebeveynlik, çocuğun gelişimi üzerinde derin tesirler bırakan değerli bir süreçtir. Lakin, her ebeveynlik yaklaşımı çocuğun sağlıklı bir birey olarak yetişmesine katkıda bulunmaz. Toksik ebeveynlik, çocukların hem ruhsal hem de fizikî sıhhatlerini olumsuz etkileyen bir davranış biçimidir. Pekala, çocuğun fizikî ve ruhsal sıhhati üzerinde önemli olumsuz tesirlere sebep olan toksik ebeveynlik nedir, çocukları nasıl etkiliyor? Toksik ebeveynlik nasıl önlenir? İşte, detaylar…
TOKSİK EBEVEYNLİK NEDİR?
Toksik ebeveynlik, çocuğun gelişimini desteklemek yerine ziyan veren, denetim edici ve sıhhatsiz davranışları içerir. Bu çeşit ebeveynler çoklukla aşırı eleştirici, suçlayıcı, baskıcı ya da ilgisiz bir tavır stantlar.
Aşırı denetim:
Çocuğun her hareketine müdahale ederek kendi kararlarını almasına müsaade vermemek.
Duygusal manipülasyon:
Çocuğu suçluluk duygusu ya da kaygı ile denetim etmek.
İlgisizlik:
Çocuğun duygusal ve fizikî gereksinimlerine karşı kayıtsız kalmak.
Sürekli tenkit:
Çocuğun yaptığı her şeyde eksik ya da kusur bulmak.
TOKSİK EBEVEYNLİK ÇOCUKLARI NASIL ETKİLİYOR?
1. Ruhsal sorunlar
Düşük Özgüven: Daima tenkit, çocuğun kendine inancını azaltır.
Kaygı ve depresyon:
Aşırı baskı ve sevgi eksikliği, çocuklarda korku ve depresyona yol açabilir.
İlişki sıkıntıları:
Çocuklar, ileriki hayatlarında sağlıklı münasebetler kurmakta zorlanabilir.
2. Fizikî sıhhat problemleri
Sürekli gerilim altında büyüyen çocuklar, bağışıklık sistemlerinde zayıflık, uyku meseleleri ve hatta kalp rahatsızlıkları üzere uzun vadeli sıhhat sorunları yaşayabilir.
3. Eğitim ve toplumsal hayatta başarısızlık
Toksik ebeveynlik altında büyüyen çocuklar, okulda ve toplumsal etraflarında özgüven eksikliği ve motivasyon kaybı yaşayabilir.
TOKSİK EBEVEYNLİK NASIL ÖNLENİR?
1. Ebeveynlik usulünü gözden geçirin:
Kendi davranışlarınızı değerlendirin ve toksik eğilimlerinizin farkında olun. Kendinizi geliştirmek için dayanak almaktan çekinmeyin.
2. Çocuğunuzun hislerini dinleyin:
Çocuğunuzu anlamaya çalışarak duygusal gereksinimlerine karşılık verin. Empati kurarak sağlıklı bir bağlantı geliştirin.
3. Destekleyici olun:
Çocuğunuzu cesaretlendirin ve başarısızlıklarında bile yanında olun. Ona itimat verdiğinizde, özgüveni artacaktır.
4. Sağlıklı hudutlar koyun:
Kontrolcü olmadan, rehberlik yaparak sağlıklı sonlar oluşturun. Çocuğunuzun bağımsız birey olmasına imkan tanıyın.
5. Müspet disiplin uygulayın:
Ceza vermek yerine, davranışlarının sonuçlarını anlayabileceği halde konuşun. Sevgi ve açıklık ile disiplin sağlamak, çocuk üzerinde olumlu tesirler bırakır.
