Milli bayramlar ortasında yer alan Denizcilik ve Kabotaj Bayramı her yıl olduğu üzere 1 Temmuz’da kutlanıyor. Kabotaj, bir devletin kendi limanlarına deniz ticareti konusunda tanıdığı ayrıcalıktır. Peki, Denizcilik ve Kabotaj Bayramı nedir? Kabotaj Bayramı resmi tatil mi?
KABOTAJ BAYRAMI NEDİR?
Ülkemizde, 20 Nisan 1926 Tarihinde kabul edilmiş olan kabotaj Kanunu, 1 Temmuz 1926’da yürürlüğe girmiş ve bu Kanun, “Türkiye Limanları ve kıyıları ortasında yük ve yolcu taşınması ile kılavuzluk ve römorkaj hizmetleri, Türk Vatandaşları ve Türk Bayrağı taşıyan gemilerce yapılır” kararını getirerek daha evvelce yabancılara açık olan bu faaliyetleri bundan bu türlü yalnızca Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının yapabileceğini belirtmiştir. Bu nedenle her yıl 1 Temmuz gününü “Denizcilik ve Kabotaj Bayramı” olarak kutluyoruz.
Osmanlı Devleti’nin kapitülasyonlar çerçevesinde yabancı ülke gemilerine tanıdığı kabotaj ayrıcalığı Lozan Barış Antlaşması’yla 1923 yılında kaldırıldı. 20 Nisan 1926 tarihinde de kabul edildi. Kabotaj Kanunu 1 Temmuz 1926’da yürürlüğe girdi. Bu yasaya nazaran; akarsularda, göllerde, Marmara denizi ile boğazlarda, bütün kara sularında ve bunlar içinde kalan körfez, liman, koy ve gibisi yerlerde, makine, yelken ve kürekle hareket eden araçları bulundurma; bunlarla mal ve yolcu taşıma hakkı Türk yurttaşlarına verildi. Ayrıyeten; dalgıçlık, kılavuzluk, kaptanlık, çarkçılık, tayfalık ve gibisi mesleklerin Türk yurttaşlarınca yerine getirilebileceği belirtildi. Yabancı gemilerin yalnız Türk limanlarıyla yabancı ülkelerin limanları ortasında insan ve yük taşıyabileceği kabul edildi.
KABOTAJ BAYRAMI TATİL Mİ?
Hayır, Kabotaj Bayramı resmi tatil değildir. Her yıl 1 Temmuz tarihinde kutlansalar da, olağan bir iş günü olarak kabul edilir.
Kabotaj Bayramı’nda resmi kurumlar ve özel bölüm olağan çalışma saatlerine devam eder.
Ancak kimi kurumlar ve işletmeler bu günü yarı tatil olarak kabul edip çalışma saatlerini kısaltabilir yahut çeşitli kutlama aktiflikleri düzenleyebilir.
Kabotaj Bayramı’nın resmi tatil olmamasının sebebi, 1935 yılında kabul edilen Kabotaj Kanunu’nda bu hususta bir düzenleme bulunmamasıdır.
Bazı kaynaklarda 1 Temmuz’un “Denizcilik Günü” olarak da kabul edildiğinden bahsedilir. Ama resmi bir kanunda yahut yönetmelikte “Denizcilik Günü” tarifi yer almadığından bu da resmi bir tatil olarak kabul edilmez.
KABOTAJ NE DEMEK?
Kabotaj, bir devletin kendi limanlarına deniz ticareti konusunda tanıdığı ayrıcalıktır. Bu ayrıcalıktan sadece yurttaşlarının yararlanması, ulusal iktisada kıymetli bir katkı sağlayacağından, devletler yabancı bandıralı gemilere kabotaj yasağı koyma yoluna gitmişlerdir. Birtakım memleketler arası kontratlarda de kabotaj yasağı koyma yetkisine ait kararlar yer alır.