Depresyon genel haliyle bir his durum bozukluğudur ve kendini temel olarak birkaç aydan uzun süren boşluk hissi, isteksizlik, özgüvende azalma, beklentisizlik ve ümitsizlik üzere olumsuz his ve niyetler ile göstermektedir.
Hayatın kimi vakitlerinde karşı karşıya kalınan üzücü ve umut kırıcı olaylara karşı uzun periyodik mutsuzluk yaşanması çok olağandır. Ama bu mutsuzluk ve ümitsizlik beklenen mühletten daha uzun sürdüğünde her vakit sorulan birinci soru “Depresyonda mıyım?” dır. Depresyonda olabilirsiniz lakin ıstırap durumunu depresyondan ayıran birkaç küçük noktayı bilmek gerekmekte.
İş hayatı, özel toplumsal hayat, küçük yahut büyük değişimler sizi karamsarlığa düşürebilir. Bu karamsarlığı gerçek depresyondan ayırmak için birkaç küçük noktaya dikkat etmek gerekmektedir. En kıymetli belirleyicileri ise mühlet ve soyutlanma derecesidir. Şayet hissettiğiniz hüzne ek olarak, kendinizden yahut hayatınızdan soyutlanmış tıpkı vakitte sorumluluklarınızı yerine getiremeyecek derecede işlevlerinizi yitirmiş hissediyorsanız, majör depresif bozukluğa sahip olabilirsiniz. Mühlet bazından bakacak olursak, çeşitli sebeplere bağlı olarak ortaya çıkan kederler depresif hadisede karşılaşılan kadar uzun bir müddet boyunca devam etmezler.
Depresyonun birden fazla tipi vardır bunlar, majör depresif bozukluk, doğum sonrası depresyonu, mevsimsel his durum bozukluğu, atipik majör depresyon ve distimik bozukluk olarak isimlendirilir. Majör depresif bozukluk depresyon tipleri içinde bireylerin en çok ve en şiddetli deneyimlediği depresyon cinsidir.
Depresyonun belirleyici iki özelliğinden bahsettik, pekala başka belirtileri nelerdir?
Günlük aktivitelere olan ilgi ve isteğin azalması
Odaklanmada zorluk çekme
Çaresizlik hissi ve suçluluk duygusu
Enerji kaybı ve uyku sorunları
Vücutta fizikî sebeplere bağlı olmayan ağrılar
Sürekli yorgunluk hissi
Boşluk hissi
Öfke nöbetleri
Madde kullanımında artış
Depresyon her vakit kendini gözle görülür belirtilerle belirli etmez, kapalı olarak uyku sorunları, çok hassaslık, toplumsal bağlantıda azalma üzere belirtiler de depresyon kaynaklı olabilir. Birden fazla majör depresif bozukluğa sahip olan bireyler yardım almak için çabalamazlar ve bu majör depresif bozukluğu öteki depresyon tiplerinden daha ağır ve değerli yapar zira intihar niyeti fazladır ve yardım almadıkları için hayatlarına son verme ihtimalleri de artar. Bu sebeple, üstteki belirtilerin beşini kesintisiz iki hafta boyunca deneyimlediğini düşündüğünüz biri varsa ona yardım eli uzatmaktan çekinmeyin ve bir psikoloğa başvurun.
Depresyona ne sebep olur?
Depresyonun tek bir sebebi yahut tetikleyicisi yoktur. Depresyonun sebepleri beşerden beşere değişir ve yaygın olmasına karşın farklı kaynaklara dayanır. Biyolojik olarak bakıldığında aile genetiğinin değerli olduğu görünmüştür. Genetik olarak evvelki kuşaklarda depresif bozukluklarla teşhisi koyulmuş bireylere sahip olan bir şahısta depresif bozuklukların görülme ihtimali daha fazladır ancak bu da tam bir belirleyici değildir. Tıpkı vakitte beyindeki kimyasalların düzensizliği, hormonsal sistemlerdeki düzensizlikler, biyolojik ritim, uyku üzere öteki biyolojik sebeplere de dayanmaktadır. Gelişimi bireyden bireye nazaran değişen depresyonun ruhsal etkenleri ise çocuklukta yaşanan travmatik olaylar, bilhassa sevdiklerin kaybı, düşük sosyoekonomik seviye, ailede yahut bireyin kendi omurundaki boşanma, ayrılma durumları, büyük yahut küçük ani değişimler, kayıplar olarak sıralanabilir.
Depresyonun tipleri nedir, yaşadığım durumu nasıl anlayacağım?
Depresyondaki ana birkaç cinsten en farklı olan Doğum sonrası depresif bozukluktur. Hamilelik sonrasındaki birkaç haftada karşılaşılan bu bozukluğun sebebi tam olarak bilinmemektedir ve doğum yapan bayanlarda şiddetli ıstırap, çaresizlik, korku bozuklukları, öfke üzere belirtiler görülür.
Mevsimsel his bozukluğu ise mevsime bağlı olarak yaygınlaşır, bilhassa ışık görme mühletinin azaldığı kış devirlerinde kendini gösterir. Bu bozukluğa sahip olan bireyler yaz aylarındansa daha korkulu, üzgün, umutsuz, gerilimli bir ruh haline bürünürler.
Atipik majör depresyon çok gözle görülebilir bir bozukluk değildir bu yüzden tedavisi de kolay değildir. Şahısta daha çok uyarıcılara karşı çok reaksiyon, yorgunluk, kilo ve iştahta artış üzere belirtiler görülür.
Distimik depresif bozukluk daha hafif majör depresyon belirtilerinin kronik halidir. Distimik bozukluğa sahip olan bireyler bu belirtilerden çok daha olumsuz etkilenir zira ruh halleri ortalama iki yıl boyunca devam eder. Hayattan zevk almayan, daima şikâyet eden, yorgun, ilgisiz olarak tanımlayabileceğiniz beşerler tahminen distimik depresif bozukluğa sahip olabilir.
Majör depresif depresyon da üstte tanımladığımız üzere depresyon cinslerinin en şiddetli olanıdır teşhis konulması için iki hafta kafidir ve bireyler çoğunlukla olağan ıstıraptan kendini ayıran belirtiler gösterirler.
Depresyon tedavi edilebilir mi?
Evet, depresyon çok yaygın ve tedavi oranı da çok yüksek bir bozukluktur. En yaygın tedavi usulü ilaçlar ve psikoterapidir. İlaç olarak ekseriyetle anti-depresan ve ruh hali düzenleyici ilaçlar kullanılmaktadır. Psikoterapide de amaçlanan nokta bireyin kendi kalıplarını değiştirmesi ve depresyona sebep olan fikir üslubundan kurtulmaktır. En başarılı tedavi tekniğinin ilaçlarla bir arada sürdürülen psikoterapi olduğu bilinmektedir. Tedavi müddeti ise şahıstan bireye nazaran değişir ama tedavi oranı epeyce yüksektir.
Tedavi oranı yüksek bir bozukluk olan depresyonun tedavi edilmemesi önemli sonuçlara sebep olabilir. Genel olarak yardım almakta zorlanan depresif bireyler şayet tedaviye ulaşamazsa toplumsal hayatta, iş hayatında, aile içinde çok fazla sorunla karşılaşabilir. Tıpkı vakitte uyuşturucu husus, alkol üzere bağımlılıklara da sebep olabilir. Maalesef depresyon süreksiz bir hastalık değildir ve tabiatıyla de yok olamaz. Var olduğu sürece üst üste gelen tetikleyicilerle tartısında artış görülebilir bu sebeple atılacak en yeterli adım bir psikoloğa başvurmaktır.
Çevremde depresyonda olduğunu düşündüğüm biri var ne yapmalıyım?
Birey yardımı reddediyormuş üzere görünse de ona yardım etmelisiniz ve bireyin düzgünlüğü için bir psikoloğa dayanak için başvurmalısınız. Depresyon kendi kendine güzelleşen bir hastalık değildir bilakis çok daha ağır sonuçlara sebep olabilir. Bu yüzden belirti gösteren bireylerin belirtilerini diğer sebeplere yorup depresyonu gözden kaçırmamaya dikkat etmelisiniz.
