Depresyon, birey için kıymetli olan bir kayıp olgusuna bağlı olarak gelişen
psikolojik/psikiyatrik bir durumdur. Bu kayıp olgusu, gerçek bir bedelin kaybı ile ortaya
çıkabildiği üzere (örneğin sevilen birinin vefatı, iflas…vs) düşünülen/arzulanan bir değerin
kaybına bağlı olarak da gelişebilir (örneğin birinin ülkülerinin yok olması, gelecek
hayallerinin yıkılması/kaybolması…vs gibi). Kişi kendisi için kıymetli olan bu pahanın kaybı
ile artık hayatının “asla eskisi üzere olamayacağına” inanır ve büyük bir eksiklik yaşar. Bu
kayıpla bir arada nerede yanlış yaptığını, kusurunun ne olduğunu, dahil olan öteki kişilerin
olaydaki paylarını…vs sorgulamakla büyük bir güç harcar. Suçluluk ve yetersizlik
duyguları kişinin hayatını kavrar. Kişi daha evvelce zevk aldığı aktivitelerden artık zevk
alamaz olur, kendi dünyasına çekilir, başkalarıyla bağlantısını neredeyse koparır, uyku düzeni
bozulur, yeme sorunları yaşar (iştahsızlık yahut daha çok yeme), tahammül düzeyi düşük
olur, her şey anlamsız gelmeye başlar…vs. Artık büyük ve ağır bir ümitsizlik, mutsuzluk
ve hüzün hayatını sarar.
Burada bilinmelidir ki depresyon kederden fazlasıdır. Kendi içine çekilme, iç-muhasebe
yapma, beraberinde de yüzleştiklerimizle ilgili keder, suçluluk yahut öfke hissetmek hepimiz
için doğal ve hatta gerekli süreçler olabilir. Ama depresyondaki hüzün de, kendi içine
çekilme de, iç muhasebe yapma da, suçluluk da, öfke de… çok daha farklıdır. En temel
farklar: Depresyondaki hislerin kişiyi tabiri yerindeyse yutacak kadar ağır olması, sık
sık tekrarlanması hatta tahminen kenara bile konamaması ve böylelikle kişiyi her yerde, her ortamda
sürekli olarak uyarması, çok daha uzun müddetli olması ve bariz bir somut gösterge olarak da
kişinin hayatındaki fonksiyonelliğini bozmasıdır. Bu yüzleşme halinin depresyona dönüşmesinde
kişinin kendilik algısında ele alamadığı hassasiyetleri ve öz-değerindeki önemli yaralar kritik
rol oynar. Münasebetiyle tetikleyici güç olaylar karşısında şahısta depresyonun gelişmesi için
olayın zorluğuyla benlik algısı ortasında temas kurulması, kişinin algısında başarısızlığın,
yetersizliğin ve sonuç olarak da değersizliğin ortaya çıktığı bir zincirin aktive olması temeldir.
Bundan sebeptir ki depresyonun sebepleri ortasında yaşanan olayları görmek ve depresyonla
mücadele için yalnızca olaylarla ilgilenmek yüzeysel olacaktır; çünkü herkes hayatının en azından
bir devrinde “depresyon tetikleyicileri” diye isimlendireceğim olayları yaşar, ancak bu illa
ki depresyonla sonuçlanmaz.
