Dişleri çevreleyen dokular, iltihabi hastalıklar ve bunların tedavisi ile ilgilenen ana bilim kısmıdır.Diş eti etkifahastalıkları olarak da isimlendirilen periodontal hastalıklar, diş etlerine ve etraf dokulara saldıran önemli bakteriyel enfeksiyonlardır. Tedavi edilmedikleri durumlarda hastalık ilerlemekte ve dişlerin altındaki kemiğin enfeksiyondan etkilenmesi durumunda kemik artık dişleri yerinde tutamayacak hale gelebilmektedir. Periodontal hastalık ekseriyetle ağrılı değildir, bu yüzden hasta olmasına karşın bunun farkında olmayan çok birey bulunmaktadır.
Periodontal hastalık konusunda uzmanlaşmış bir diş tabibine periodontist denir.
Hangi Hastalıkları Teşhis Eder ve Tedavi Eder?
Ağızda yapılacak her türlü onarımdan evvel periodontal sıhhatin yerinde olmasına azami dikkat ve titizlik gösterilmelidir. Periodontoloji tedavisi yalnızca hastalıkları önlemeye ve gidermeye yönelik uygulamalardan ibaret değildir. Protetik uygulamalardan evvel diş etrafı sert ve yumuşak dokuların hazırlanmasıyla da uğraşır. Bu maksatla plastik cerrahi süreçler uygulanır. Fazla görünen dişetlerinin düzeyleri düzeltilir, renk ahenkleri organize edilir, kron köprü onarımlarının tutuculuğunu arttırmak için kron uzunluğu uzatma süreçleri yapılır, açığa çıkmış kök yüzeyleri türlü plastik cerrahi süreçleriyle kapatılabilir, doğumsal anomaliler düzeltilebilir, estetik diş hekimliği uygulamalarında uyumlu bir yumuşak doku takviyesi ve geçişi sağlanabilir. Bu süreçler son derecede hassas, bazen mercek altında,bazen mikroskopla çalışmayı gerektiren süreçlerdir. Periodontoloji uzmanlarınca gerçekleştirilen bu süreçlere ek olarak implant cerrahisi, implant üstü protezlerin alt yapılarının oluşturulması, plastik cerrahi süreçleri, implantların uzun mühlet sağlıklı kullanımı için gereken esirgeyici tedbirlerin yürütülmesi, implant etrafında oluşan enfeksiyonların giderilmesi için gerekli teşebbüslerin yapılması, kemik greftleri uygulanması, rejeneratif tedavilerin uygulanması da Periodontoloji’ni uygulama alanına girmektedir.
Diş ve dişi destekleyen dokuların (periodontal ligament, sement, alveol kemiği) yıkımıyla karakterize iltihapsal bir hastalıktır. Diş eti iltihabı alveol kemiğine (çene kemiği) kadar ilerlemiştir. Periodontitisin temel nedeni bakteri plağıdır ve mekanik olarak tedavi edilebilir. Lakin genetik, çevresel ve sistematik faktörler de hastalığın oluşmasında etken olabilir. Sistemik faktörler içinde diyabet, kalp damar hastalıkları, epilepsi, down sendromu, AIDS, kan hastalıkları sayılabilir.
Toplumda yaygın olarak rastlanan periodontal hastalıkların birinci belirtisi diş etinde kanamadır. Diş eti kızarık, şiş ve parlak yüzeylidir. Birçok vakit bu belirtilere, ağız kokusu, diş etinde kaşınma, kanama hissi, dişlerde hassasiyet de eşlik eder.
Periodontal hastalıklar toplumda çocukluktan yaşlılığa kadar her yaşta insanı farklı şiddette etkileyebilmektedir. Birden fazla vakit hastanın ağrı üzere bir şikâyeti olmadığı için belirti vermeden ilerleyebilmektedir. Hastanın şikâyeti olduğunda ise sağlam, çürüksüz dişler takviye dokular-daki kayıplardan ötürü sallanarak kaybedilmektedir.
Diş Eti Hastalıkları’nın Belirtileri Nelerdir?
Diş Eti Hastalıkları’nın En Yaygın Belirtileri Şunlardır:
Kırmızı, şişmiş, hassas diş etleri
Fırçalama sırasında kanama
Diş etlerinin çekilmesi (dişlerden uzaklaşan diş etleri)
Sallanan dişler
Devamlı berbat ağız kokusu
Dişler ve diş etleri ortasında irin
Isırık ve çene hizasında değişiklik
Diş Eti Hastalıklarının nedenleri nelerdir?
Diğer birçok ağız sıhhati hastalığında da olduğu üzere, bakteri ve plak birikimi ekseriyetle ana nedenidir. Diş eti hastalığına sebep olabilecek başka faktörler şunlardır:
Genetik
Yaşam usulü ve alışkanlıklar
Beslenme açısından güçsüz diyet
Sigara kullanımı ve tütün çiğneme
Otoimmün yahut sistemik hastalıklar
Diyabet
Vücutta hormonal değişiklikler
Diş sıkma, gıcırdatma
Bazı ilaçlar
Aşırı alkol tüketimi
Periodontal hastalık çeşitleri nelerdir?
Diş eti hastalıkları ekseriyetle hastalığın evresine nazaran sınıflandırılmaktadır.
Gingivitis. Bu diş eti hastalığının en hafif biçimidir ve diş eti kanaması olarak da isimlendirilir. Diş etlerinin kırmızı, şişkin ve hassas olması olasıdır. Diş etleriniz günlük diş fırçalaması sırasında kolaylıkla kanayabilirler. Bir diş tabibi tarafından gerçekleştirilecek tedavi ve meskende uygun, nizamlı bakım bu problemlerin tahliline yardımcı olacaktır.
Hafif periodontit. Tedavi edilmeyen gingivit hafif periodontite yol açabilmektedir. Dişeti hastalığının bu evresinde periodontal ceplerin oluşumu gözlenir. Bu cepler diş etlerinin çekilmesi sonucunda, diş ve diş etleri ortasındaki oluşmaktadır. Bu durum dişlerin etrafındaki kemiğin kaybına neden olabilir. Kemikteki erimenin ve diş eti hasarının önlenilmesi için acil diş bakımı gerekmektedir.
Orta ve ileri periodontit. Bu evre hastalığın en ileri evresidir, dişleri çevreleyen diş eti çekilmesi sonucunda periodontal cepler derinleşir ve kemik kaybı gerçekleşir. Bu evrede dişler sallanmaya başlar ve çekilmeleri gerekebilir.
Tedavi Prosedürleri Nelerdir?
Tedavi aşağıdakilerden rastgele birini yahut kombinasyonunu içerebilir:
Diş etlerinin altındaki tartar ve plakların temizlenmesi. Hekiminizin gerçekleştireceği diş paklığı hastalığın erken etaplarında diş etleri ve enfekte doku altındaki tartar ve plağın kaldırmasını sağlar. Ayrıyeten dişlerin hasarlı kök yüzeylerini düzeltir.
İlaçlar. Antibakteriyel ilaçlar periodontal ceplere topikal olarak yerleştirilebilir yahut ağızdan ilaçlar alınabilir.
Cerrahi. Hastalığın ilerlediği durumlarda, diş etlerinin altındaki enfekte bölgeler cerrahi yaklaşımlarla temizlenecek, dokular tekrar şekillendirilecek yahut değiştirilecektir.
Periodontal tedavinin ana gayesi umutsuz üzere görünen sıhhatsiz dişleri ağızda tutmaktır. Hastalığın tipi ve şiddetine nazaran değişik tedavi prosedürleri uygulanmaktadır. Bunlar; öncelikle ağız hijyeni eğitimi, diş taşı paklığı, kök yüzeyi düzleştirilmesi, rejeneratif, rekonstrüktif ve mukogingival operasyonlar olarak basitçe özetlenebilir. Birebir vakitte yüksek gülme çizgisi olan bireylerin diş eti estetiğini sağlamak da, periodontal tedavi kapsamındadır.
