Dişeti hastalığı nasıl önlenir?
Dişeti hastalığının önlenmesinde en kıymetli misyon kişinin kendisine düşmektedir. Dişleri sağlıklı bir durumda sürdürmek için, günlük ağız bakımı süreçleri ile (diş fırçalama ve diş ipliği kullanma) bakteriyel diş plağının uzaklaştırılması gerekmektedir. Diş eti hastalıkları uzmanına sistemli aralıklarla gidilmesi de birebir derecede kıymetlidir. Günlük ağız bakımı süreçleri diştaşı oluşumunu en az seviyeye indirebilir, fakat büsbütün önleyemeyebilir. Diş fırçası, diş ipliği yahut başka paklık araçları ile ulaşılamayan bölgelerin bir diş eti hastalıkları uzmanı tarafından kıymetlendirilmesi mevcut diş plağı ve/veya diştaşının uzaklaştırılması açısından gereklidir.
Dişeti hastalıklarının tedavisi nedir?
Dişeti hastalığının erken periyodunda tedavi, dişler üzerindeki eklentilerin (plak ve diştaşı) uzaklaştırılması ve düzgün bir kök yüzeyinin sağlanmasını kapsar. Bu süreç dişetinde iltihaba neden olan bakteri ve irritanların uzaklaştırılmasını sağlar. Çoklukla bu tedavi, dişetinin tekrar dişe adaptasyonu yahut dişetinin büzülerek cebin elimine olması için kafidir. Dişeti hastalığının erken devrinde olayların çoğunluğunda, diştaşı paklığı, plağın uzaklaştırılması ve düzgün bir kök yüzeyinin sağlanmasını takiben günlük faal ağız bakımı başarılı bir tedavi için kafidir. Daha ilerlemiş olaylar cerrahi tedaviyi gerektirebilir. Bu tedavinin gayesi dişleri çevreleyen derin periodontal ceplerdeki diştaşlarını temizlemek, cebin büzülerek eliminasyonunu ve düzgün bir kök yüzeyini sağlamak ve daha kolay temizlenebilir bir dişeti formu oluşturmaktır.
Periodontal tedavi sonrası hastaların sistemli olarak dişeti hastalıkları uzmanı tarafından muayene edilmesi, plak denetimi ve yeni diştaşı birikimlerinin ortamdan uzaklaştırılması gereklidir. Ancak unutmamak gerekir ki; periodontal tedavi ile elde edilenlerin sürdürülmesi için hiçbir süreç kişinin günlük ağız bakımı süreçlerini aktif bir formda uygulamasından daha faydalı olamaz.
TEDAVİ SONRASI NELERE DİKKAT EDİLMELİ?
Başlangıç Dişeti Tedavisi Sonrası Teklifler:
Bilindiği üzere, komplike olmayan, kolay gingivitis interdental ve marjinal dişetini etkileyen en yaygın dişeti hastalığıdır. Dişeti kanamasının başta gelen nedenlerinden biridir. Tedavisindeki başarısızlık yıkımın daha derin periodontal dokulara ilerlemesine ve erken diş kayıplarına neden olabilir. Diş plağını ve plak birikimini artıran ve/veya uzaklaştırılmasını engelleyen faktörlerin eliminasyonu başlangıç tedavi teşebbüsünün ana amacı olmalıdır. Kolay gingivitis tedavisinde; dikkatli bir muayene yapılarak diş plağı, diştaşı, besin birikimi (food impaction), taşkın yahut bozuk konturlu onarımlar, irritasyon oluşturan hareketli protezler ve cep derinlikleri değerlendirilmelidir.
Basit gingivitis tedavisi tek seansta bitirilmemeli ve sırasıyla şu basamakları içermelidir.
1.Komplike olmayan gingivitis tedavisi plak denetiminin ehemmiyetinin hastaya anlatılması ve öğretilmesi ile başlamalıdır.
2.Dişler plak, diştaşı, boya üzere tüm eklentilerden arındırılmalı ve âlâ bir polisaj süreci yapılmalıdır. Polisaj, gingivitisin tekrarını önleyici değerli bir faktördür. Gingivitisin başlamasında ve diştaşı oluşumunun başlangıç basamağında en kıymetli faktör olan bakteriyel plak polisaj yapılmamış pürüzlü yüzeylerde cok daha çabuk birikir.
3.Hasta denetime geldiğinde dişeti gözlenir ve plak eliminasyonunun aktifliği kıymetlendirilir. İltihabın hala mevcut olduğu alanlarda diştaşı ve plak eliminasyonu tam olarak başarılamamış olabilir. Tekrar paklık süreci yapılır, hasta plak eliminasyonu konusunda tekrar motive edilir. Tedavinin başarısı yahut aşağıda sıralanan başarısızlık nedenlerinin kıymetlendirilmesi için hasta kesinlikle denetime çağırılmalıdır.
Gingivitis tedavisinde başarısızlık nedenleri:
Özellikle mine-sement birleşiminin apikalinde kalan alanlardaki minik diştaşı partikülleri tam olarak elimine edilmemişse,
Birikimler temizlendikten sonra yeterli bir polisaj yapılmamışsa,
Dişler üzerindeki eklentiler temizlenmiş lakin, irritasyonun primer nedeni elimine edilmemişse,
Hasta aktif bir plak denetimi yapamamışsa.
Tüm bu tedavi sırasında hastaya verilmesi gereken bilgiler ve teklifler:
1. Periodontal hastalıklar dişeti iltihabı ile başlar ve dişeti iltihabının en kıymetli etkeni diş plağıdır. Diş plağının kalsifiye olması ile diştaşı oluşur. Diştaşı pürüzlü bir yüzeye sahiptir ve üzeri sürekli kalsifiye olmamış plak ile örtülüdür. Böylelikle diştaşı, plak için uygun bir yuva oluşturarak iltihabın sürmesine ve şiddetlenmesine neden olur. Bu nedenle oluşmuş diştaşları kesinlikle doktor tarafından temizlenmelidir. Temizlenmiş bir ağızda diştaşının yine oluşumu faal bir ağız bakımı ile engellenebilir.
2. Hasta tedavi sonrası mümkün kanama konusunda uyarılmalıdır ve denetime geldiğinde bu kanama alanları ve tipi değerlendirilmelidir. Kanama marjinal dişetinden geliyorsa, yeni oluşan plak bu kanamanın nedenidir ve plağın eliminasyonu sorunu çözer. Kanama şayet cep tabanından geliyorsa kök yüzeyi tam olarak temizlenememiş ve kalan eklentiler, plak nedeni ile biyolojik olarak uygun nitelik kazandırılamamıştır. Kanamanın tam olarak eliminasyonu için bu eklentiler büsbütün temizlenmelidir.
3. Diştaşı paklığı dişlere ziyan verebilecek yahut tehlikeli bir süreç değildir.
4. Diştaşı paklığı yapıldıktan sonra dişlerde hassasiyet olabilir, bu durum olağandır. Diştaşı paklığı sonrası evvelce diştaşı ile örtülü yüzey açığa çıkar ve açığa çıkan bu yüzeyde soğuk ve sıcağa karşı hassaslık olur. Bu hassaslığın üç-dört günde geçmesi beklenir. Kıymetli olan, hastanın dişlerindeki hassaslık nedeni ile faal fırçalama ve ağız bakım süreçlerini ihmal etmemesidir.
