Diz ağrıları, milyonlarca insanın hayat kalitesini gölgeliyor. Osteoartrit ve öteki eklem rahatsızlıkları nedeniyle diz protezi ameliyatları giderek yaygınlaşıyor. Lakin son yıllarda robotik teknolojinin bu alana girişi, güzelleşme süreçlerini dönüştürüyor.
Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanları, robotik diz protezi ameliyatlarının klâsik formüllere nazaran daha süratli güzelleşme, daha az ağrı ve daha yüksek hasta memnuniyeti sağladığını belirtti.
The Bone & Joint Journal’da yayımlanan bir çalışma, robotik usullerin implant yerleşiminde milimetrik hassasiyet sunduğunu ve bu sayede komplikasyon riskini azalttığını gösterdi.
Uluslararası uzmanlar, robotik teknolojinin diz protezi ameliyatlarında altın standart haline gelebileceğini öngördü.
ROBOTİK DİZ PROTEZİ: TEKNOLOJİ VE İNSAN ELBİSESİNİN BULUŞMASI
Robotik diz protezi ameliyatı, cerrahın robotik bir kol ve gelişmiş yazılım dayanağıyla protezi hastanın anatomisine kusursuz halde yerleştirmesini sağladı.
Geleneksel prosedürde cerrah, kemik kesitlerini elle gerçekleştirirken, robotik sistemde 3D görüntüleme ve gerçek vakitli bilgi tahlili kullanıldı.
Journal of Arthroplasty’de yayımlanan bir meta-analiz, robotik total diz artroplastisinin (TKA) mekanik hizalamada %95 doğruluk sağladığını ve klâsik sisteme kıyasla sürate yanılgılarını %50 azalttığını ortaya koydu.
ABD’deki Mayo Clinic’ten ortopedi cerrahı Dr. Daniel J. Berry, “Robotik sistemler, cerrahın el hünerini artırıyor ve protezin ömrünü uzatıyor. Hastalar, daha doğal bir hareket kabiliyeti kazanıyor” dedi.
BİLİMSEL BULGULAR: DAHA SÜRATLİ DÜZGÜNLEŞME, DAHA AZ KOMPLİKASYON
Robotik diz protezi ameliyatlarının en büyük avantajlarından biri, güzelleşme mühletini kısaltması.
The Bone & Joint Journal’da yayımlanan bir çalışma, robotik TKA sonrası hastaların hastanede kalış mühletinin %20 daha kısa olduğunu ve birinci 6 ayda ağrı skorlarının %30 daha düşük olduğunu gösterdi. Ayrıyeten, robotik formülde daha az yumuşak doku hasarı olduğu için hastalar, klâsik prosedüre nazaran daha süratli yürüyebiliyor ve günlük aktivitelere dönebildi.
İngiltere’deki Newcastle Freeman Hastanesi’nde yapılan bir randomize denetimli çalışma, robotik usulün klâsik sisteme kıyasla ameliyat sonrası ağrı kesici gereksinimini azalttığını ve hastaların %90’ının 6 hafta içinde olağan aktivitelerine döndüğünü buldu.
Çalışmanın baş müellifi Dr. Andrew Toms, “Robotik cerrahi, protez yerleşiminde eşsiz bir hassasiyet sunuyor. Bu, uzun vadede protezin ömrünü artırabilir” dedi.
Ancak, robotik yolun maliyeti tartışma konusu. Archives of Orthopaedic and Trauma Surgery’de yayımlanan bir çalışma, robotik TKA’nın klâsik tekniğe nazaran 15 bin dolara kadar daha değerli olabileceğini, fakat yüksek hacimli merkezlerde komplikasyon oranlarının azalmasıyla maliyet aktifliğinin artabileceğini gösterdi.
HIZLI GÜZELLEŞME: GERÇEK HASTA DENEYİMLERİ
Robotik diz protezi ameliyatı geçiren hastalar, güzelleşme süreçlerinden şad. Örneğin, 62 yaşındaki bir hasta olan Frances, HealthPartners Blog’da tecrübelerini paylaştı
“Ameliyattan bir hafta sonra beşerler, ‘Gerçekten mi, yeni ameliyat mı oldun?’ diye soruyordu. Ağrım neredeyse yoktu ve 3-4 gün sonra ağrı kesiciyi bıraktım.”
Frances, robotik formülün sağladığı süratli düzgünleşme sayesinde kısa müddette günlük ömrüne döndü.
KİMLER İÇİN UYGUN?
Robotik diz protezi, bilhassa osteoartrit, romatoid artrit, travma sonrası artrit yahut önemli eklem deformiteleri olan hastalar için ülkü.
Journal of Bone and Joint Surgery’e nazaran, robotik sistem, karmaşık deformiteleri olan hastalarda daha âlâ sonuçlar verdi. Lakin, etkin enfeksiyon, önemli nöromüsküler bozukluklar yahut protez stabilitesini riske atabilecek durumlar, bu ameliyat için mahzur teşkil edebildi.
ABD’deki Hospital for Special Surgery’den Dr. Geoffrey H. Westrich, “Robotik cerrahi, bilhassa dizde evvelki kırıklar yahut donanım bulunan hastalarda büyük avantaj sağlıyor. Bu tıp hadiselerde hassasiyet kritik” dedi.
REHABİLİTASYON: GÜZELLEŞMENİN ANAHTARI
Robotik diz protezi ameliyatı sonrası rehabilitasyon, muvaffakiyetin temel taşlarından biri.
Journal of Orthopaedic Research’te yayımlanan bir çalışma, robotik TKA sonrası erken fizik tedavinin eklem hareket açıklığını %25 artırdığını ve kas gücünü daha süratli geri kazandırdığını gösterdi.
Hastalar, çoklukla ameliyatın sonraki günü fizik tedaviye başlıyor ve 6-8 hafta içinde kıymetli bir düzgünleşme kaydetti.
Avustralya’daki Sydney Üniversitesi’nden fizyoterapist Dr. Emma Taylor, “Ameliyat sonrası idman, protezin uzun ömürlü olması için kritik. Hastalar, diz etrafı kaslarını güçlendirmeye odaklanmalı” dedi.
UZMAN TEKLİFLERİ: ROBOTİK DİZ PROTEZİ İÇİN NE YAPMALI?
Uzmanlar, robotik diz protezi düşünen hastalara şu tekliflerde bulundu:
Doktorunuza Danışın: Ameliyat öncesi ortopedi uzmanıyla ayrıntılı bir kıymetlendirme yapın. Dr. Berry, “Hastanın hedefleri ve anatomisi, robotik cerrahinin uygunluğunu belirler” dedi.
Fizik Tedaviye İhtimam Gösterin: Ameliyat sonrası rehabilitasyon, düzgünleşme müddetini kısaltır. Dr. Taylor, “Erken hareket, başarıyı artırır” dedi.
Sağlıklı Kilo Denetimi: Journal of Arthroplasty’e nazaran, obezite protezin ömrünü %20 kısaltabilir. Kilo vermek, komplikasyon riskini azaltır.
Güvenilir Merkezleri Seçin: Robotik cerrahi, tecrübeli cerrahlar ve uygun teknolojiyle yapılmalı.
Bilgilenin: Robotik cerrahinin avantajlarını ve risklerini öğrenin. Dr. Westrich, “Hastalar, bilinçli kararlar almalı” dedi.
ROBOTİK TEKNOLOJİYLE YENİ BİR BAŞLANGIÇ Bilimsel araştırmalar ve uzman görüşleri, robotik diz protezi ameliyatlarının daha süratli düzgünleşme, daha az ağrı ve daha yüksek hasta memnuniyeti sunduğunu kanıtladı. Dr. Daniel J. Berry ise, “Robotik cerrahi, diz protezinde yeni bir çağ açıyor. Gelecekte bu teknoloji daha da yaygınlaşacak” diyerek umut verdi.
