Editör: Murat Öztürk
Psikolog Selinay Akman, hastalık hastalığının bilimsel isminin hipokondriyazis olduğunu belirterek, “İnternette tıklamalar arttıkça hastanın da tasası, düzeyi artıyor” dedi.
Modern çağın yaygın durumlarından olan bilimsel ismi hipokondriyazis olan hastalık hastalığı bulunan şahıslar, doktor doktor gezerek kendilerine teşhis koydurmaya çalışıyor. İnternet üzerinden yapılan aramalar ise hastalığın düzeyini arttırıyor. Hipokondriyazis ile ilgili bilgi veren Psikolog Selinay Akman, “Halk ortasında hastalık hastalığı olarak bilinen durum. Kişinin vücudunda rahatsızlık olduğu kanısı ve ağır hastalık korkusu yaşaması, bununla birlikte bedensel yakınmaları olması durumudur. Kaynağı ekseriyetle kişinin günlük hayatta yaşadığı zorluklar, ilişkisel sorunlarıdır. Bu sorunları vücuduna aktarır ve vücuduyla uğraşmaya başlar. Çoklukla yetişkinlikte ortaya çıkan bir durumdur. Tıbbi tanılamada, laboratuvar tekniklerinde rastgele bir bulguya rastlanmaz. Kişi kendisinin hasta olduğuna ağır bir halde inanmaktadır ve etrafını de ikna etmeye çalışmaktadır. Nasıl davranış gösterirler? Bu bireyler ağır tasa yaşarlar, yüzde 80’ine depresyon, anksiyete eşlik etmektedir. Bunların dışında ağır internet araştırmaları yaparlar, doktor doktor gezerler. Önce kendileri inanmak isterler, sonra da etrafındakileri bu duruma inandırmaya çalışırlar” diye konuştu.
Tanı sürecine de değinen Akman, “Tanılamada en kıymetli noktamız, bizim öteki bulgularla, laboratuvar tekniklerinde, muayenelerde organik bir sebep olmaması. Şayet bu organik sebep var ise hastanın ağır bir biçimde telaş yaşayıp yaşayamamasıdır. Organik sebepler olabilir mide ülseri yahut migren üzere. Burada bizim için değerli olan hastanın korkusu, tasası ve bunları çok ileri seviyede yaşıyor olmasıdır. Birebir formda DSM–5 teşhis kitabında da bu biçimde yer alıyor. Bu biçim kaygıların en az 6 ay içerisinde var oluyor olması bizim için önemli” biçiminde konuştu.
İŞTE NEDENLERİ
Hastalık hastalığının sebeplerini anlatan Selinay Akman, şu tabirleri kullandı:
“Kişinin günlük hayatta yaşadığı öfke sorunları, hayal kırıklıkları, travmaları. Bunlar sebep olarak görülebiliyor. Birçok sebebi var doğal ki. Bunun yanında ikincil karlar sebepler olabiliyor. İkincil kar dediğimiz şey şu; bir hastalık durumunda, sizin etraftan gördüğünüz ilgi yahut bir istirahat durumu. Bu biçim durumlar geliştiğinde kişi bunları müspet olarak algılıyor ve bu sefer hastalık hastalığı durumu ortaya çıkabiliyor. Tedavi sürecine bakacak olursak şayet bu hastalar tedaviye karşı dirençliler. Doğal bir de iç görülerinin eksik olması. Doktor doktor geziyorlar dediğimiz üzere. Psikiyatrik ilaç kullanmaları gerektiğinde birtakım yan tesirleri olabiliyor bu ilaçların. Öncelikle tabibin bu yan tesirleri çok net bir halde hastaya anlatması gerekiyor. Tıpkı biçimde ilacın nasıl işlediği hakkında bilgi vermesi gerekiyor. Bu yan etkiyi hasta yaşadığında tekrardan bir araştırma süreci başlayabilir ve kısır döngüye girebilir. Bazen yalnızca ilaç tedavisi kâfi olmayabiliyor. Bu biçim durumlarda da uzun soluklu psikoterapiler yani psiko dinamik yaklaşımlar yahut bilimsel davranışçı yaklaşımlar görülebiliyor.”
“HER TIKLAMADA KORKULAR ARTIYOR”
“Çağımızın tanınan bağlantı araçlarından biri internetin yararları olduğu kadar ziyanlarını da görüyoruz” diyen Akman, “Hastalık aslında en başta doktora gitme hevesinden evvel kendisini bilgisayar başında gösteriyor. Hasta birinci evvel bütün sitelerde bedeninde bulduğu bulguları araştırıyor ve kendisine bir hastalık üretmeye ve öncesinde de teşhis koymaya çalışıyor. Bir siteye bakıyor bu var, öbür bir siteye bakıyor bu var. Bütün teşhisleri araştırıyor ve kendisine ‘Evet ben hastayım’ teşhisi koyuyor. Bundan sonra da zati randevular başlıyor. Branş branş gezmeye başlıyor, vakit zaman tabiplerle tartışabiliyor. Zira kendisi inanıyor ancak etrafındaki şahıslar onun hasta olduğuna inanmıyor. Hastalık seyri bu halde gelişiyor. İnternette yaptığı tıklamalar arttıkça hastanın da telaş düzeyi artıyor ve hastalığının ilerlemiş olduğunu söyleyebiliyoruz. Akabinde da esasen doktor randevuları başlıyor. Hasta branş branş geziyor, vakit zaman da doktor ile tartışmalara girebiliyor” dedi.
