Dördüncü duvar kavramı birinci başta tiyatro oyunları ile ortaya çıkmıştır ve vakitle sinema dalında de kullanılır hâle gelmiştir. Bu kavramın ortaya çıkış mantığına nazaran tiyatroda sahne, iki yanında ve gerisinde olmak üzere toplamda üç “somut” duvar ile çevrilidir. Pekala, Dördüncü duvarı yıkmak nedir? Sinemada ve tiyatroda dördüncü duvarı yıkmak ne demek?
DÖRDÜNCÜ DUVARI YIKMAK NE DEMEK?
“Dördüncü duvarı yıkmak,” karakterlerin yahut oyuncuların, izleyiciye direkt hitap ettiği yahut izleyicinin sanatsal dünyaya dahil edildiği manasına gelir. Bu, bir karakterin kameraya bakarak izleyiciye konuştuğu yahut bir sahnede direkt izleyici ile etkileşimde bulunduğu manasına gelebilir.
SİNEMA VE TİYATRODA DÖRDÜNCÜ DUVARI YIKMAK NE OLUYOR?
Dördüncü duvarın yıkılması, tiyatro ve sinema tarihinde çeşitli biçimlerde kullanılmıştır. Örneğin, kimi güldürü sinemaları yahut televizyon dizileri, karakterlerin izleyiciye direkt bakarak espriler yaptığı “kamera içi” sahneler içerebilir. Kimi oyunlar, karakterlerin izleyiciyi oyunun bir kesimi yapmasına imkan tanır.
DÖRDÜNCÜ DUVARIN TESİRLERİ NELERDİR?
Dördüncü duvarın yıkılması, izleyici ile karakterler ortasındaki duvarı kaldırarak daha derin bir empati ve bağ kurulmasına imkan tanır. İzleyici, öyküye daha fazla dahil olur ve karakterlerin duygusal tecrübelerine daha yakından şahit olur. Bu, bilhassa dramatik anlatılarda yahut şahsî tecrübeleri anlatan yapıtlarda güçlü bir tesir yaratabilir.
DÖRDÜNCÜ DUVARIN YIKILDIĞI SİNEMALAR NELER?
The Great Train Robbery (1903)
Les Quatre Cents Coups (1959)
Pierrot Le Fou (1965)
Psycho (1960)
Persona (1966)
Annie Hall (1977)
Goodfellas (1990)
Funny Games (1997)
Fight Club (1999)
