Türk kahvesi 2013 yılında UNESCO tarafından kültür mirasları ortasında kabul edildi. 40 yıllık hatrı bulunan Türk kahvesi her yıl 5 Aralık’ta ‘Dünya Türk Kahvesi Günü’ olarak kutlanıyor. Peki, Dünya Türk Kahvesi Günü nedir? Dünya Türk Kahvesi Günü ne vakit kutlanır? Türk kahvesi hakkında bilinmesi gerekenler…
DÜNYA TÜRK KAHVESİ GÜNÜ NEDİR, NEDEN KUTLANIR?
Dünya Türk Kahvesi Günü, her yıl 5 Aralık’ta kutlanır. Bu özel gün, Türk kahvesinin kültürel kıymetini ve tarihini vurgulamak, geleneklerini yaşatmak emeliyle düzenlenir. Türk kahvesi, Türk kültüründe değerli bir yere sahiptir ve bu gün, bu özel içeceği tanıtmak ve kutlamak için dünyanın dört bir yanındaki insanları bir ortaya getirmeyi amaçlamaktadır.
TÜRK KAHVESİNİN TARİHÇESİ
Türk kahvesi, kökeni Osmanlı İmparatorluğu’na dayanan ve Türk kültüründe kıymetli bir yere sahip olan bir kahve çeşididir. Türk kahvesinin tarihçesi hayli eski devirlere dayanmaktadır. İşte Türk kahvesinin kısa tarihçesi:
Osmanlı İmparatorluğu Devri (15. yüzyıl): Türk kahvesinin tarihi, Osmanlı İmparatorluğu’nun karar sürdüğü periyoda kadar gitmektedir. 15. yüzyılın sonlarına hakikat Osmanlı İmparatorluğu’nda kahve yetiştirilmeye ve içilmeye başlanmıştır.
Kahvehaneler ve Kültürel Yayılma (16. yüzyıl): 16. yüzyılın başlarında İstanbul’da kahvehaneler açılmış, burada kahve içmek ve sohbet etmek tanınan bir kültür haline gelmiştir. Kahve, Osmanlı İmparatorluğu’nda yalnızca bir içecek değil, birebir vakitte toplumsal bir etkileşim aracı olarak da benimsenmiştir.
İstanbul’dan Dünyaya Yayılma (17. yüzyıl): Osmanlı İmparatorluğu’nun genişlemesiyle birlikte, kahve İstanbul’dan çeşitli bölgelere ve sonrasında da dünyaya yayılmıştır. Kahve, Orta Doğu ve Kuzey Afrika’da tanınan hale gelmiştir.
Geleneksel Kahve Kültürü: Türk kahvesi, özel bir hazırlık formülü olan cezve (ibrik) kullanımıyla bilinir. İnce öğütülmüş kahve, su ve şeker (isteğe bağlı) ile birlikte cezvede kaynatılarak demlenir. İçimi çoklukla güçlü, ağır ve aromatiktir.
UNESCO Kültürel Miras İlanı (2013): Türk kahvesi, 2013 yılında UNESCO tarafından Somut Olmayan Kültürel Miras olarak kabul edilmiştir. Bu, Türk kahvesinin kültürel ve tarihi kıymetini vurgulayan bir adımdır. Bugün Türk kahvesi, Türk mutfağının değerli bir modülü olarak dünya çapında tanınmaktadır ve klasik hazırlık sistemi ile öne çıkmaktadır.
Türk kahvesi üretimi, özel bir hazırlık tekniği ve gereç kullanımını içerir. İşte klâsik Türk kahvesi imalinin adımları:
Malzemeler:
Türk kahvesi fincanı ölçüsü (bir fincan çoklukla 70-80 ml civarındadır)
Türk kahvesi (ince öğütülmüş, dilek edilen miktarda)
Su (bir fincan kahve için bir fincan su kullanılır)
Şeker (isteğe bağlı)
Yapılış:
Cezve Hazırlığı: Bir cezve yahut ibrik kullanarak kahveyi yapmaya başlayın. İbrik, çoklukla bakır yahut pirinçten yapılır ve uzun bir sapı vardır.
Su Eklemek: Cezvenin içine ölçtüğünüz kadar su ekleyin. Bir fincan su çoklukla bir fincan kahve için kâfi olacaktır.
Kahve Eklemek: Her fincan kahve için bir fincan ölçüsünde kahveyi ekleyin. Kahve, ince öğütülmüş olmalıdır.
Şeker Eklemek (Opsiyonel): Şeker eklemek istiyorsanız, şeker ölçüsünü kahve ölçüsüne nazaran ayarlayın. Türk kahvesi ekseriyetle şekerli içilir, lakin bu büsbütün ferdî tercihlere bağlıdır.
Karıştırmak: Kahve ve suyu uygunca karıştırın. Şeker kullanıyorsanız, şeker de düzgünce eriyene kadar karıştırın.
Demlemeye Bırakmak: Karışımı ocak üzerine yerleştirin ve orta ateşte kaynamaya bırakın. Lakin kaynama noktasına geldiğinde çabucak karıştırarak ocaktan alın. (Kaynadığı anda köpüklenip taşabilir, bu nedenle dikkatli olun.)
Servis: Türk kahvesi fincanlarına paylaştırarak sıcak bir halde servis edin. Fincanın içine kahvenin telvesini bırakarak yahut bırakmadan servis yapabilirsiniz, bu da ferdî tercihlere bağlıdır.
Türk kahvesi, demliğin içinde kahvenin çökmesine müsaade verildiği için içerken telvesiyle birlikte içilir. Ayrıyeten, klâsik bir Türk kahvesi servisi ekseriyetle su yahut lokum ile birlikte yapılır.