1Hem lezzetli hem de tam bir sıhhat deposu olan dut, günde bir avuç tüketildiğinde günlük demir muhtaçlığının yüzde 30’unu, günlük lif gereksiniminin ise yüzde 20’sini karşılıyor. İçeriğindeki C, A ve K vitaminleri, beta karoten, alfa karoten, lif, magnezyum, kalsiyum, potasyum ve yüksek antioksidanlar sayesinde kanserden kalp hastalığına, kansızlıktan enfeksiyona kadar sayısız hastalığa uygun geliyor.
2Demir içeriği öteki meyvelere oranla epeyce yüksek olan dut, ağrıları dindiriyor, yaşlanma tesirlerine meydan okuyor. Beslenme Danışmanı Dyt. Vildan Çelik, dutun yararları ve tüketiminde dikkat edilecek noktalar hakkında bilgi verdi.
3* Dut, hem çözünür hem de çözünmez lif için ülkü bir kaynaktır. Çözünür lif, kan şekerini denetim etmeye ve ziyanlı kolesterol düzeylerini azaltmaya yardımcı olurken, çözünmeyen lif sağlıklı bir sindirim sistemi için gereklidir.
4* 1 porsiyon dutta günlük lif gereksiniminin yüzde 20’si bulunmaktadır. * Dut antosiyaninden güçlü düzgün bir antioksidan kaynağıdır. Antosiyanin anti-inflamatuar tesiri ile ağrıyı azaltıcı ve iyileştiricidir.
5* İçeriğindeki resveratrol ile anti-aging kaynağıdır. Yapılan çalışmalar, resveratrolün kan basıncını düşürdüğünü ve kalp hastalığı riskini azaltabildiğini göstermektedir.* Antioksidandan bu kadar güçlü bir meyve tıpkı vakitte özgür radikallerle savaşan kansere ve yaşlanmaya karşı gözetici tesire de sahiptir.
6* Dut meyvesi çok yüksek oranda C vitamini kaynağıdır. C vitamini bağışıklık sistemini kuvvetlendirmek ve hasarlı dokuları onarmak için çok kıymetlidir.* Özelikle kuru dut demir için günlük bedelin yüzde 30’unu içerir ve bu sayede kansızlık yaşayanlar için mükemmel bir kaynaktır.
7* Demir içeriği sayesinde, bedenin oksijenden güçlü kan hücrelerini taşımaya yardımcı olarak yorgunlukla da savaşmaktadır. * Yeniden içeriğindeki kalsiyum; kemik ve diş sıhhati için yararlıdır.
8Dut seçerken bunlara dikkat edin: Beyaz dut; kırmızı ve karaduttan meyve olarak farklıdır. Yaprakları, tomurcuğu ve hatta lezzetleri de farklılık göstermektedir. Dut meyvesinin 20 ‘ye yakın tipi vardır ve en bilinenleri, kırmızı ve beyaz duttur. Besin bedeli açısından misal olmakla birlikte içeriklerindeki aktif unsurlar farklılık gösterebilmektedir. Bilhassa beyaz dutun kanda yüksek mikrop oranının düşürülmesine yardımcı olduğu bilinmektedir. Kırmızı dutun ise yorgunluğa uygun gelen özelliği öne çıkmaktadır. Dut seçerken ezilmiş ve çürümüş olanlar tercih edilmemelidir. Kesinlikle lezzetine bakıp, çok yumuşamamış dutlar seçilmelidir.
9Dondurucuda saklayabilir, kurutarak kışın da tüketebilirsiniz: Dut, çok narin bir meyve olduğu için ezilmesini engellemek maksadıyla sert bir saklama kabında koruma edilmelidir. Taze dut meyvesi yıkanmadan, buzdolabında 1-2 gün bekleyebilmektedir. Daha uzun periyodik saklamak için derin dondurucu tercih edilmelidir. Çözünmesi için yemeden 4-5 saat evvel dondurucudan çıkarmak gerekmektedir. Dut meyvesi daha uzun ömürlü olması emeliyle kurutarak, kuru dut haliyle serin bir yerde yahut tercihen buzdolabında 1 yıla kadar koruma edilebilmektedir. Fazla ısı ve güneş ışığından uzak tutmak ömrünü uzatacaktır. Dutu yıkarken de akan musluk altında ezilmeyecek halde bir kabın içinde yıkamakta yarar vardır.
10Diyabet ve böbrek hastaları için porsiyon sınırlaması olmalı: Dut meyvesi C, A ve K vitamini, beta karoten, alfa karoten, lif, magnezyum, kalsiyum, potasyum ve yüksek antioksidan içeriğine sahiptir.Aynı vakitte öbür meyvelere oranla demir içeriği daha yüksektir. Taze dutun 1 porsiyonu ortalama yarım su bardağı, kuru dutun 1 porsiyonu ise 1 çorba kaşığı kadardır.
11Herhangi bir hastalık ve kilo sorunu olmayanlar günde 1 su bardağı taze dut yahut 1 avuç kuru dut tüketebilir. Dut meyvesinin glisemik indeksi yüksektir. Yani kan şekerini süratli yükseltici tesiri vardır. Bu nedenle bilhassa şeker hastalarının denetimli tüketmesi gerekmektedir. Yanında kuruyemiş ya da süt eserleri ile birlikte de tüketilmesi yararlıdır. Ölçüsü fazla kaçırıldığında bilhassa karın bölgesinde yağlanma sorunu yaratabilmektedir. Böbrek hastaları da bilhassa kuru dutu potasyum içeriğinden dolayı denetimli tüketmelidir.
12Bunaltıcı sıcaklara serinletici tarifler: Taze yahut kuru dut müslilerde tercih edilebilmektedir. Tıpkı vakitte meyve haliyle ya da dut reçeli olarak yoğurda karıştırıp tatlı gereksinimi karşılanabilmektedir. Karadut suyu da tatlı gereksinimini kesecek doğal, şifa deposu bir içecektir. Smoothie tanımlarında de tatlandırma emeliyle kullanılabilmektedir.