İlkbahar ve yaz aylarında yol kenarlarında sıklıkla gördüğümüz ebegümeci, zaten yetişir. Asya’dan Afrika ve Avrupa’ya uzanan Malvaceae yani Ebegümecigiller familyasına ilişkin 1500 tıp ebegümeci bulunur. Büyük-küçük yapraklı çeşitleri bulunurken mor, beyaz, pembe, vb. üzere pek çok renkte çiçeği olan ebegümeci vardır. Daha çok çay olarak tüketilen hibiskus da bir ebegümeci cinsidir.
Ebegümecinin yaprakları, çiçekleri ve köklerinden yararlanılır. Yaprakları hem çiğ hem de pişmiş olarak tüketilebilir. Ebegümeci yaprakları çiğ olarak salatalarda, pişmiş olarak yemeklerde ve çorbalarda kullanılır. Pişirildiğinde bamyadaki üzere bir mukus ortaya çıkar. BU nedenle koyu kıvam vermek için çorbalarda, bazen de yumurta ikamesi olarak tercih edilir.
“Ebegümecinin yararları nelerdir?” sorusuna ebegümecide bulunan vitamin ve mineraller saymaya başlanabilir. Kalsiyum, magnezyum, potasyum, çinko, demir, selenyum, sodyum, iyot, B vitaminleri, A vitamini ve C vitamini içerir. Ebegümeci, yaraların güzelleşmesini hızlandırmaktan bedeni enfeksiyondan muhafazaya kadar pek çok yarar sağlar. Ebegümecinin yararları şöyle sıralanabilir:
İLTİHAP GİDERİCİ
Yaralanmalarda ağrı kesici tesiri olduğu düşünülen ebegümecinin yapraklarındaki kimyasallar güçlü vitamin içeriğiyle yaralarda süratli düzgünleşme sağlayabilir. Yara bölgesinde rahatlama yaratabilir. Bu nedenle ebegümeci, topikal baş ağrısı ilaçlarında ve yüz maskelerinde de kullanılır. Ebegümeci, yeniden yaralar bölgelerini bakterilerin etkilemesini önleyerek bağışıklık sisteminin korunması için yardımcı olur. Güneş yanıkları, böcek ısırıkları, kızarıklıklar konusunda da ebegümeci iltihaplanma ve şişmelerin önüne geçebilir.
SOLUNUM YOLLARINI RAHATLATIYOR
Solunum zahmeti ve göğüs sıkışmalarında üzere durumlarda da ebegümeci, rahatlatıcı olabilir. Balgam söktürücü özelliği sayesinde teneffüs yollarının temizlenmesine dayanak olurken iltihap önleyici rolüyle boğaz şişmesi yatıştırabilir. Astım, bronşit, öksürük ve boğaz enfeksiyonlarında klâsik olarak ebegümeci kullanılır.
GENÇ BİR CİLT İÇİN GEREKLİ
Cilt yaşlanması pek çok kişiyi rahatsız edebilir. Bu sebeple de belli bir yaştan sonra aynaya daha çok bakmaya başlayabilirsiniz. Bu noktada ebegümeci içeren krem, jel üzere eserler cildin genç ve daha canlı görünmesini sağlayabilir. Ebegümecinin bu gücü, cilt hücrelerine ziyan veren ve kırışıklıkların ortaya çıkmasına neden olan özgür radikallerle gayret eden bileşenlerden gelir. Ayrıyeten içeriğindeki A vitamini de cilde parlaklık ve genç bir görünüm verir. Saç kırılmalarına karşı da ebegümecinin yararlarından yararlanılabilir.
BAĞIRSAKLARI ÇALIŞTIRIYOR
Ebegümecinin kurutulmuş çiçek ve yaprakları çay olarak tüketilir. Ebegümeci çayının yararları en çok bağırsaklar üzerinde görülür. Ebegümeci, sindirim sistemini düzenleyebilecek, hareketsiz bağırsakları çalıştırabilecek hafif bir müshil tesiri yaratabilir. Zira bağırsak duvarlarının gevşemesine ve besinlerin daha uygun emilmesine imkan sağlar. Ayrıyeten mide asidini azaltmaya da takviye olur. Ebegümeci çayı içebilirsiniz. Fakat ebegümecinin yaprakları ile ıspanak kavurması üzere yemek yapılabilir.
RAHATLATICI
Ebegümeci tıpkı vakitte esansiyel yağ içerir. Bu rahatlatıcı olabilir. Ebegümeci çayı ile uykuya daha kolay dalabilirsiniz. Zihin ve vücudun dinlenmesi için yardımcı olabilir. Bu tesiri sebebiyle birtakım tasa, gerilim ilaçlarında kullanılır. Hatta kimi diş tabipleri ebegümeci içeren anestezi ilaçlarından faydalanabilir.
AĞIZ SIHHATİ İÇİN KORUYUCU
Ebegümeci yapraklarından yemek yapmak için bir nedeniniz daha olabilir. Bu yapraklar diş etlerini enfeksiyonlardan koruyan anti-bakteriyel ve anti-inflamatuar bileşenler içerir. Ebegümecinin içerdiği polifenoller, özgür radikallerle savaşma gücüne sahiptir ve bu sayede bakteri plaklarının oluşmasını önlemeye yardımcı olur. Ebegümecinin çayı ile gargara yapabilirsiniz.
KANSER RİSKİNE KARŞI
Yeşil yapraklı sebzeler kanserden korunmada tüketilmesi gereken besinlerin ortasında sayılır. Ebegümeci de koyu yeşil yapraklı bir bitki olarak çokça klorofil içerir. Klorofilin pek çok kanser çeşidinde tesirli olduğu araştırmalarla saptanmıştır. Lakin en çok prostat kanseri üzerinde tesirli olduğu düşünülür. Araştırmalara nazaran, ebegümecindeki beta-sitosterol hususu prostat bezindeki tümörleri tedbire yeteneğine sahiptir. Prostat kanseri riski taşıyan bireyler için ebegümeci koruyu bir tesir gösterebilir.
