Hepimiz hayatında birçok sefer diğerlerinin baskısını üzerinde hissetmiştir. Bir şeyi söylemeden, yapmadan evvel öteki insanların yaptığımız davranış sonucu hakkımızda ne düşüneceklerini ya da ne söyleyeceklerini düşünmüşüzdür ya da düşündürtülmüş ve uyarılmışızdır.
Başkaları hayatımızda destekleyici, motive edici fayda sağlayıcı olmaktan öte, eleştirici, engelleyici bir etken olarak yer almamalı. Bir tanıdık görür mü diye etrafa huzursuz bakışlar atmak, komşular gördü mü duydu mu diye telaşlanmak altında neler barındırır?
Yanlış bir şeyi kimse görmeden duymadan yapmak o şeyi gerçek kılmaz. Şayet yanlış bir şey şuurlu olarak yapılıyorsa da kimse görmesin duymasın diye çabalamak yerine evet yaptım diyebilme yüreğini göstermek, duyan duysun gören görsün halinde düşünmek gerekir. Yaptığımız her davranış bizi kesinlikle ki bağlayıcıdır, gerçek ve iyiyi yaptıktan sonra bir diğerinin ne dediği kıymetli değildir.
Bunun yanında her şeye yorum yapan ve sizi bile kuşkuya düşüren, kendi hayatıyla ilgilenmeyip, diğerlerininkine müdahale etmeye çalışan kalabalık bir insan kümesi da maalesef mevcut. Bu şahıslar yüzünden istemediği şeyler yapmak zorunda kalan (evlenmek, zayıflamak uğruna ziyanlı yollara başvurmak vb), yanlış bir şey yapmasa da saklı kapaklı yapmak zorunda bırakılan, çok güç vakitler geçiren kişi sayısı ne yazık ki az değil. Örneğin şu cümlelere misal cümleleri çok kişi duymuştur: “Yaşın kaç oldu daha evlenmiyor musun, konutta kaldı diyecekler.”, “Tabii git lakin dikkat et biri görmesin.”, “Sınavı kazanmalısın, bana laf getirme millet başaramadı demesin.”, “Aa çok kilo almışsın olmaz bu türlü.” “Eşyaları değiştirmeliyiz artık, komşular geldiğinde meskeni bu türlü görmesinler.”, “Elalemin ağzı torba değil ki büzesin”, Bunu duyarlarsa rezil oluruz, insan içine çıkamayız.”, “Eyvah artık ardımızdan konuşup duracaklar.”, ve daha bir sürü bunlara benzeyen cümleler. Örnek: Maddi durumu kâfi olmadığı halde borçlanarak son model telefon, otomobil, kıymetli kıyafetler almak, diğerlerinin kendisi hakkında âlâ düşünmesi sebebiyledir. Örnekleri yelpazesi çok geniştir: Saç/giyim üslubundan, meslek seçimine kadar her alanda sayısız örnek verilebilir, çabucak her gün örneklere maruz kalınmaktadır (yaşayarak ya da şahit olarak).
Peki öteki insanların ne dedikleri/diyecekleri, ardımızdan ne konuştukları, ne düşündükleri neden bu kadar değerli? Bir öteki kıymetli soru da: Neden beşerler yalnızca kendi hayatlarıyla, kendileriyle, kendi problemleriyle ilgilenmiyorlar da daima bir gözetleme, diğerleri hakkında konuşma gereksinimi duyuyorlar. Üstüne üstlük görevleri olmayan şeylere karışan bireylere reaksiyon gösterilince ya da üstüne görev olmadığı belirtilince, bunu hakaret olarak algılıyor ve bu reaksiyona çok şaşırıyorlar. Aslında olağan olarak “Sana ne?” sorusuna karşılık veremiyorlar. Hepimiz kesinlikle bu türlü bireylere denk gelmişizdir. Ruhsal olarak bizi olumsuz etkileyen, huzurumuzu bozan şahısları dikkate almamalı ve kendimizden hayatımızdan uzak tutmalıyız.
Maalesef çok büyük oranda, muvaffakiyetler, âlâ yapılanlar takdir edilmez de yapılan kusurlar abartılır, adeta eleştirilecek bir şey yok mu diye araştırılır.
İronik kısmı, diğerleri hakkında yorumlar yapan, eleştiren, odak noktası oburlarının yaptıkları olan şahısların birçok eleştirdikleri şeyleri kendileri de yaparlar, birçok vakit kendi yanılgılarının farkında değillerdir, kınadıkları şeyler bir gün başlarına gelir, arkadaş komşu yaptığında makus olan şeyi tanınan, prestijli vb. birisi yaptığında yeniden de o kişiyi alkışlarlar, desteklerler, överler.
Doğru olan nedir? Diğerlerinin hayatlarıyla o kadar haşır neşir olmak yerine herkes kendi hayatıyla ve yaptıklarıyla ilgilenmelidir. Hayatta o kadar çok sorun varken, diğerinin saçıyla, giysisiyle, evliliğiyle, okuluyla ilgilenmek son derece gereksiz ve yanlıştır.
Tabii ki her toplumun normları var ve bu normların hayatı düzenlemedeki ehemmiyeti çok büyük. Elbette normlara nazaran hareket etmeyenler toplumdaki tertibin devamı açısından kısıtlanmalı ve yaptırımlara maruz kalmalı. Lakin kanuna, vicdana, ahlaka ters olmadığı sürece yapılan şeyler için diğerleri yorum vb. yapmamalı, yapan şahıslardan de çekinilmemeli, ciddiye alınmamalı, huzur, tertip bozmalarına, ziyan vermelerine müsaade verilmemeli. Ciddiye alınmayan şahıslar önünde sonunda bu hallerinden vazgeçecektir.
Hata yapan şahısları yapan bir tavırla yönlendirmek, kabul edilebilir kusurları kabul edip şahısları kazanmaya çalışmak en hakikat yoldur.
Her insan düşünme, iyiyi seçme ve hakikat kararı verme yeteneğine sahip olmalıdır. Oburlarının baskısıyla değil, içinden gelerek, isteyerek yapılmalıdır.
Aksi taktirde yaşadığımız hayat kendi hayatımız olmaktan çıkar.