Üst sindirim sistemi endoskopisi uzun ve esnek bir tüpün ucunda küçük bir kamerayla üst sindirim sisteminizi görsel olarak incelemek için kullanılan bir süreçtir. Sindirim sistemi hastalıklarında uzman doktor tarafından yemek borusu, mide ve ince bağırsağın başlangıcını (duodenum) etkileyen durumları teşhis etmek ve bazen tedavi etmek için bir endoskopi kullanır.
Üst endoskopi için tıbbi terim, özofagogastroduodenoskopidir. Yemek borusu, mide ve ince bağırsağın (duodenum) başlangıcı dahil, sindirim sisteminizin üst kısmını etkileyen durumları teşhis etmek ve bazen tedavi etmek için endoskopi kullanılır.
Hekiminizin, mide bulantısı, kusma, karın ağrısı, yutma zorluğu ve mide-bağırsak kanaması üzere sindirim sistemi belirtileri ve semptomlarına hangi hastalığın neden olduğunu belirlemesine yardımcı olabilir.
Hekiminiz, anemi, kanama, enfeksiyon, ishal yahut sindirim sisteminin kanserleri üzere hastalıkları ve durumları tespit etmek için doku örnekleri (biyopsi) toplamak hedefiyle endoskopi kullanabilir.
Hekiminiz, sindirim sisteminizdeki dar bir yemek borusunu genişletmek, polipleri çıkarmak yahut yabancı bir cismi çıkarmak üzere meseleleri gidermek için endoskoptan özel aletler geçirebilir.
Bir endoskopi bazen ultrason üzere diğer süreçlerle de birleştirilir. Yemek borunuzun yahut midenizin duvarının özel manzaralarını oluşturmak için endoskopa bir ultrason probu bağlanabilir. Endoskopik ultrason ayrıyeten hekiminizin pankreasınız üzere ulaşılması güç organların imgelerini oluşturmasına yardımcı olabilir.
Endoskopların birçok, tabiplerin Barrett özofagusu üzere kanser öncesi hastalıkları daha düzgün tespit etmelerine yardımcı olmak için özel ışık kullanan dar bantlı görüntüleme ismi verilen teknolojiye sahiptir.
Nadir görülen komplikasyonlar şunlardır:
Kanama: Sürecin test edilmesi (biyopsi) için bir doku modülünün çıkarılmasını yahut bir sindirim sistemi sorununu tedavi etmeyi gerektirmesi durumunda, bir endoskopi sonrası kanama komplikasyon riskiniz artar. Ender durumlarda, bu türlü bir kanama kan transfüzyonu gerektirebilir.
Enfeksiyon: Endoskopilerin birden fazla muayene ve biyopsiden ibarettir ve enfeksiyon riski düşüktür. Endoskopinizin bir modülü olarak ek süreçler yapıldığında enfeksiyon riski artar. Enfeksiyonların birden fazla kolaydır ve antibiyotiklerle tedavi edilebilir. Enfeksiyon riskiniz yüksekse hekiminiz sürecinizden evvel size hami antibiyotikler verebilir.
Gastrointestinal sistemin delinmesi: Yemek borunuzdaki yahut üst sindirim sisteminizin öbür bir kısmındaki bir yırtık hastaneye yatış ve bazen onarmak için ameliyat gerektirebilir. Bu komplikasyon riski çok düşüktür, lakin yemek borunuzu genişletmek için dilatasyon üzere ek süreçler yapılması halinde artar.
Sedasyon tepkisi:Üst endoskopinizden evvel, muhtemelen prosedürü tolere edebilmeniz için size sedasyon verilecektir. Sedasyon tipi değişir ve alerjik tepkiler mümkündür ancak azdır. Önemli tepki riskini azaltmak için süreç sırasında yakından izleneceksiniz.
Hekiminizin süreçten evvel kimi ilaçların kesilmesi üzere endoskopiye hazırlanma talimatlarını dikkatlice takip ederek komplikasyon riskinizi azaltabilirsiniz.
Bir komplikasyonu gösterebilecek işaret ve semptomlar:
-Ateş
-Göğüs ağrısı
-Nefes darlığı
-Kanlı, siyah yahut çok koyu renkli gayta
-Yutma zorluğu
-Şiddetli yahut inatçı karın ağrısı
-Kusma, bilhassa kusma kanlıysa yahut kahve telvesi üzere görünüyorsa
Bu belirti yahut semptomlardan rastgele birini yaşarsanız derhal hekiminizi arayın yahut acil servise gidin.
ENDOSKOPİ ÖNCESİ HAZIRLIK
Hekiminiz size endoskopiye hazırlanmak için özel talimatlar verecektir.
Midenin süreç öncesi boş olduğundan emin olmak için endoskopinizden evvel sekiz saate kadar içmeyi ve yemeyi bırakmanız gerekir.
Hekiminize endoskopinizden evvel aldığınız tüm ilaçlar ve destekler hakkında bilgi verin. Kimi kan sulandırıcı ilaçlar kullanıyorsanız, hekiminiz endoskopinizden evvelki günlerde almayı bırakmanızı önerebilir. Kan sulandırıcılar, endoskopi sırasında belli süreçler yapılırsa kanama riskinizi artırabilir.
Diyabet, kalp hastalığı yahut yüksek tansiyon üzere kronik durumlarınız varsa, hekiminiz size ilaçlarınızla ilgili özel talimatlar verecektir.
Üst endoskopi yapılan şahıslara , onları rahatlatmak ve süreç sırasında daha sakin hale getirmek için ilaçlar verilebilir.
İŞLEM HAZIRLIĞI:
Üst endoskopi sürecinizden sedyeye yatmanız istenecektir.kıyafetlerinizi çıkarmanıza gerek yoktur. Üst kısmınıza yalnızca bir kullanımlık önlük giydirilir. Süreç sırasında rahat etmeniz ve güvenlik için size özel açılan burun kanülü ile oksijen verilir. Parmak ucunuza kan oksijenizasyonu ve kalp atışlarınızın izlendiği bir monitör bağlanır.
Eliniz üzerinden yahut kolunuzdan bir damar yolu açılır. Damar yoluyla verilen bu ilaçlar, endoskopi sırasında rahatlamanıza yardımcı olur.
Doktorunuz ayrıyeten uzun, esnek tüp (endoskop) yerleştirilmesi öncesi boğazınızı uyuşturmak gayesiyle ağzınızda anestezik sprey uygulayabilir. Ağzınızı açık tutmak için plastik bir ağız koruyucusu takmanız istenebilir.
İŞLEM:
Endoskop nefes almanızı engellemez .İşlem anestezist endoskopist ve endoskopi hemşiresinden oluşan en az 3 kişilik bir takımla gerçekleştirilir.
Endoskop yemek borunuzdan aşağıya yanlışsız geçerken ucunda küçük bir kamera olan aygıt imgeyi görüntü monitöre iletir. Hekiminiz üst sindirim sisteminde anormallikler aramak için bu monitörü izler. Sindirim sisteminde anormallikler bulunursa, hekiminiz daha sonra muayene için imajları kaydedebilir. Fotoğraf çekebilir. Sindirim sistemi güzel görüntülemek için aygıt içeriye bir ölçü hava verir. Bu, endoskopun serbestçe hareket etmesini sağlar ve tabibin daha kolay sindirim sistemi kıvrımları incelemesine müsaade verir. Verilen hava ve basınç nedeniyle süreç sonrası bir şişkinlik hissedebilirsiniz. Bu durum 15-30 dk içinde geçecektir.
Doktorunuz bir doku örneği toplamak yahut bir polip çıkarmak için endoskoptan özel cerrahi aletler geçirecektir. Hekiminiz süreç bitirdiğinde, endoskopu ağzınızdan yavaşça geri çeker. Bir endoskopi yapılan sürece bağlı olarak 15 ila 30 dakika sürer.
İşlemden sonra anestezi tesiri geçene kadar ayağa kaldırılmayacaksınız.
Endoskopiden sonra hafif derecede rahatsız edici belirti ve semptomlar yaşayabilirsiniz:
*Şişkinlik ve gaz
*Kramp
*Boğaz ağrısı gibi…
Tüm bunlar vakitle geçecektir.
Sonuçlar
Endoskopinizin sonuçlarını tespit edilen patolojiye bağlı olarak değişkenlik gösterir. Örneğin, bir ülser tespit edildiyse, sürecinizden çabucak sonra bunu öğrenebilirsiniz. Şayet bir doku örneği (biyopsi) alınırsa , test laboratuvarından sonuç almak için birkaç gün beklemeniz gerekebilir.
Tekrar gerekir mi?
Konulan tanıya ve hastanın yapılan tedaviye cevabına nazaran belirli aralıklarla endoskopi süreci tekrarlanır. Birçok kez endoskopi yaptırmanın hastaya bir ziyanı yoktur.
