AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Soçi‘de yaptığı görüşmenin akabinde uçakta gazetecilerin sorularını yanıtladı.
Görüşmeye ait değerlendirmelerde bulunan Erdoğan, tahıl mutabakatı konusunda kısa müddette sonuca varacaklarına inandığını söyledi. Bu bahiste Moskova’nın iki isteği olduğunu söyleyen Erdoğan, bunlardan birinin Rusların tarım bankasının Ziraat Bankası’nın SWIFT sistemine bağlanması, ikincisinin de taşımada kullanılan gemilerin sigortalanması olduğunu belirtti.
Suriye ile olağanlaşma sürecine ait soruya cevap veren AKP’li Cumhurbaşkanı, “Esed bizim olağanlaşma ile ilgili Türkiye-Rusya-İran-Suriye formatında atılan adımları maalesef uzaktan, tribünden seyrediyor. Yani işin içerisinde bir türlü yer almıyor. Biz ise Suriye’nin bu işin içerinde yer alacağını ümit ederek bu çalışmalara kapımızı açtık, “Biz buna varız” dedik. Fakat hâlâ Suriye tarafında olumlu bir tutum yok. Temenni ederiz ki sürecin devamında onlar da masada yerini alır” sözlerini kullandı.
AKP’li Cumhurbaşkanı, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun “Kitleler Sayın Erdoğan’a oy veriyorsa o kitlenin sorgulanması gerek. Toplumsal sıkıntımız vardır” sözlerinin sorulması üzerine de “Burada hakikaten akli bir badire var. Sen kalkıyorsun 11, 12 mağlubiyet alıyorsun ve hezimetten sonra hâlâ faturayı millete kesiyorsun” tabirlerini kullandı. Erdoğan, Kılıçdaroğlu’na ağır sözlerini “Terör örgütlerine tek bir kelam söylemeyen, kendisine oy isteyen teröristlerden rahatsızlık duymayan Kılıçdaroğlu, herkesten de kendisi üzere terörist sevici olmasını bekliyor” diyerek devam ettirdi
Erdoğan, İYİ Parti Genel Lideri Meral Akşener’in “Her parti seçime kendisi girsin” davetini da “Hanımefendinin bu yaklaşımı pazarlıkta el yükseltme çabasından öteki bir şey değil” diyerek yorumladı.
İşte Erdoğan’ın sorulara karşılıkları:
Suriye ile olağanlaşma adımları kapsamında bakanlar ve bürokratlar seviyesinde görüşmeler gerçekleşmişti. Rusya’nın da olağanlaşmaya dayanak verdiğine dair açıklamalar da yapılmıştı. Sayın Putin ile bu bahis gündeme geldi mi? Olağanlaşma adımlarının hızlanması kelam konusu mudur?
Öncelikle şunu tabir edeyim; Esed bizim olağanlaşma ile ilgili Türkiye-Rusya-İran-Suriye formatında atılan adımları maalesef uzaktan, tribünden seyrediyor. Yani işin içerisinde bir türlü yer almıyor. Biz ise Suriye’nin bu işin içerinde yer alacağını ümit ederek bu çalışmalara kapımızı açtık, “Biz buna varız” dedik. Lakin hala Suriye tarafında olumlu bir tutum yok. Temenni ederiz ki sürecin devamında onlar da masada yerini alır.
Terörle gayret, siyasi süreç, sığınmacıların inançlı, istekli ve onurlu dönüşleri kapsamlı biçimde dörtlü dışişleri bakanları toplantısında ele alınıyor. Bu başlıklarda ilerleme kaydedilirse Suriye rejimiyle de bağların olağanlaşması mümkündür. Suriye rejimi ile yürütülen Dörtlü Sürecin başından itibaren önkoşulsuz olması gerektiğini söyledik. Biz bu sürecin evreli bir biçimde, belirttiğim üzere önkoşulsuz olarak ileriye taşınması gerektiğini düşündük.
Bunun gerçekleşmesi için de Suriye rejiminin alandaki gerçeklere uygun bir halde hareket etmesi, sürece ziyan verebilecek yaklaşımlardan kaçınması çok kıymetli. Malumunuz, bizim bu süreçten temel beklentimiz terörle çabada somut adımlar atılması. Bunun yanı sıra, istekli ve inançlı geri dönüşler için gerekli şartların oluşturulması ve BM himayesindeki siyasi sürecin canlandırılmasıdır. Bahsettiğim bu alanlarda gelişme sağlanması sürecin ileriye taşınmasına yardımcı olacaktır. Lakin, evvelce de belirttiğim üzere hudutlarımızı ve vatandaşlarımızı tehdit eden terör ögeleri bertaraf edilmeden, nüfus hareketliliği riskleri ortadan kaldırılmadan, bizim güvenliğimizi ön planda tutan yaklaşımımızın değişmesi kelam konusu değildir. Türkiye, komşularının toprak bütünlüğünden yanadır. Suriye’deki iç savaşın başından beri de bu ülkenin toprak bütünlüğüne en büyük tehdidin bu ülkede konuşlu terör örgütleri olduğunu söylüyoruz. Ülkemizi tehdit eden terör örgütleriyle çabamız de son terörist etkisiz hale gelinceye kadar sürecektir. Suriye’nin kuzeyini, Türkiye’yi tehdit eden terör örgütlerinden temizlemek için o bölgedeyiz.
Tahıl Koridoru nedeniyle dünyanın gözü sizin bu görüşmenizdeydi. Birleşmiş Milletlerin önerisi nedir?
Rusya’nın iki tane özel isteği var. Birisi Rusların tarım bankasının, Ziraat Bankasının SWIFT sistemine bağlanması. Şu anda yaptırımlardan ötürü Rus bankaları SWIFT sisteminden çıkmış durumda. Biliyorsunuz bu ülke, senede 120-130 milyon ton tahıl ihracatı yapıyor. Sayın Putin’de basın toplantısında söyledi, 62 yıldır satıyorlar. Satışın devamı için iki şeyin hayata geçmesi lazım. Birincisi satış sonucu parayı alması gerekiyor, ikincisi de taşımada kullanılan gemilerin sigortalanması gerekiyor. Gemilerin Avrupa yahut öbür limanlara mal taşıyabilmesi için sigorta edilmesi koşul. Yaptırımlardan ötürü İngiliz merkezli sigorta şirketi, gemilerin sigortasını yapmıyor. Rus bankalarının SWIFT sisteminden çıkartılması nedeniyle de para transferi olmuyor, bunun ikisinin mümkün olmasını Ruslar koşul koşuyorlar. Artık Birleşmiş Milletler biraz geriden başlayan bir konumla Türkiye’nin de daima katkısıyla süreci bir noktaya getirdi. En son 28 Ağustos’ta BM Genel Sekreteri Gutteres, gönderdiği mektupta, Rusların istediği üzere direkt SWIFT değil ancak SWIFT sürecinden kaynaklanacak bir aracılık sistemi teklif etti. Sigorta sorunu için de çalışmaları olduğunu söylediler.
Sayın Putin’in Soçi’ye hareketinden önce Amerika Dışişleri Bakanlığı bir açıklama yaptı. “ABD ve Birleşmiş Milletler, hayat kurtaran tahıl teşebbüsüne aracılık çalışmaları nedeniyle Türkiye’ye minnettardır” diye bir açıklaması var. Lakin gerek SWIFT olayı gerekse sigorta konusunda, Batı, Rusya’ya çok değişik bir bakış sergiliyor. Değişik bakış sergileyişi sebebiyle de şu anda Sayın Putin “bana karşı bunlar edimlerini yerine getirmiyor, getirmediği için de ben bu mevzuda bunlarla müşterek bir çalışmanın içine girmem” diyor. Bir de tahılın yüzde 44’ü Avrupa’ya gidiyor. Afrika’ya ise yüzde 14’ü gidiyor. Sayın Putin, “Avrupa zaten bana düşman. Avrupa verdiği sözleri yerine getirmeden bende bu husus da adım atmayacağım” diyor. Ancak şimdilik 1 milyon ton tahılı 6 ülkeye göndermeyi düşündüğünü söyledi. “Katar ile bir arada bunu bir görüşelim” dedi.
Rus gazının Türkiye üzerinden Avrupa’ya aktarılmasıyla ilgili çalışmalar ne kademede?
Sayın Putin ile görüşmemizde güç kesimini farklı başlıklarla ele alıyoruz. Güç eserlerinin ülkemiz üzerinden Avrupa’ya ve dünyaya ulaştırılması için farklı projeleri hayata geçireceğiz. Türkiye’de kurulacak doğalgaz merkezi ile hem güç nakil hem de fiyatlandırma hususlarında ilerleme sağlanacaktır. Ülkemizi güç üssü yapacağız demiştik, bunun için gerekli altyapı ve fiziki imkânları sağlıyoruz. Son yıllardaki yatırımlarımızla ülkemizi bölge coğrafyası için değerli bir doğalgaz üssü haline getireceğiz. Türkiye’yi evvel bölgesinin sonra da global gücün merkezi haline getirme maksadımıza adım adım yaklaşıyoruz. Güç diplomasisinde elde ettiğimiz başarılarla Doğu Akdeniz’de Türkiye olmadan bir adım atılamayacağını kanıtladık. Artık de doğalgaz alanındaki mutabakatlarla ülkemizi güç üssü haline getiriyoruz. Kazan-kazan temeline dayalı olarak yürüttüğümüz Türkiye-Rusya güç bağlantısını ülkelerimiz menfaatlerine sürdürmekte kararlıyız.
Bu mevzuyla ilgili Türkiye olarak değişik bir plan sunuyoruz. İstanbul’daki Finans Merkezimiz üzere, Londra’da, Hamburg’da belirli işler için kurulmuş merkezler örneğinde olduğu üzere doğalgazla ilgili de bir merkez kurma planımız var. Rusya ile bu planımızı görüşeceğiz. Trakya’daki çizgilerin ötesinde ülkemizi bu türlü bir merkez haline getirelim istiyoruz. Bu merkezi de yalnızca doğalgaza hitap eden değil, güce, madenciliğe hitap eden bir merkez olarak planlıyoruz. Geniş çaplı amaçları olan bir merkez oluşturalım istiyoruz. Güç, doğalgaz, madencilik üzere bahislerde kim ne yapmak istiyorsa bu merkeze gelsin istiyoruz. Ataşehir’de Finans Merkezimizin bir bloğunda bu merkezi kurabiliriz. Bu işi finansın, paranın merkezinde örgütleyebiliriz.
CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu seçim mağlubiyetinin sebebini vatandaşlara bağladı. Kılıçdaroğlu, “Kitleler Sayın Erdoğan’a oy veriyorsa o kitlenin sorgulanması gerek. Toplumsal problemimiz vardır.” dedi. CHP başkanının bu kelamlarını nasıl değerlendirirsiniz? Muhalefet neden özeleştiri yapmayı tercih etmiyor?
Bu sorunun muhatabı aslında Kılıçdaroğlu’nun kendisidir. Bu açıklamaları anlamak mümkün değil. Burada nitekim akli bir düşünce var. Sen kalkıyorsun 11, 12 hezimet alıyorsun ve mağlubiyetten sonra hala faturayı millete kesiyorsun. Parlamentoda ne yazıyor? ‘Egemenlik kayıtsız kuralsız milletindir’ diyor. Egemenlik kayıtsız koşulsuz milletin olduğuna nazaran millet seni istemiyor, sana “git” diyor. “Sen bu işten anlamazsın” diyor. Ancak sen hala kalkıyorsun. “Altılı Masa” diyorsun, “Gerekirse on altılı masa” diyorsun. Sen kaç tane masa kurarsan kur, senden bir şey olmaz. Sen işi bitirmişsin. Şu anda sandalyeyi nasıl korurum ona bakıyorsun. Senin belediye liderin geliyor, otobüsün üzerinden sana bir tane koltuk armağan ediyor, atıyor onu aşağıya. Sen hala o koltuğa tutunmaya çalışıyorsun. Bir kez demokrasi gayretini ve demokrasiyi de anlamış değil.
CHP Genel Lideri’nin demokrasi anlayışına bir kere daha üzülerek şahit oluyoruz. Ulusal iradeye saygısız bir kişilik olarak yaptığı açıklamalar nedeniyle CHP’ye gönül veren vatandaşlarımı incitiyor. Daha partisinde demokrasiyi işletmeyen bir şahsın, millet iradesine hürmet duymasını beklememek lazım. Terör örgütlerine tek bir kelam söylemeyen, kendisine oy isteyen teröristlerden rahatsızlık duymayan Kılıçdaroğlu, herkesten de kendisi üzere terörist sevici olmasını bekliyor. Kılıçdaroğlu’ndan seçim başarısı bekleyen vatandaşlarım da bunun artık bir hayal olduğunu anlamışlardır. Zira başarısızlık karşısında hali sorgulanması gerekenin politikler değil, vatandaş olduğuna inanan bir genel liderleri var. Genel lider sıfatıyla girdiği her seçim hezimetine farklı mazeretler bulan, kendinden diğer herkesi hatalı ilan eden Kılıçdaroğlu, bu açıklamalarıyla siyaseti bilmediğini bir defa daha kanıtladı. Fakat millet iradesine hürmet duymayan, demokrasiyi içselleştirmemiş, varlığını vesayet odaklarına endekslemiş bir muhalefeti de ne ülkemiz ne de vatandaşlarımız hak etmiyor. Değişimden kelam edenler öncelikle millete zirveden bakan tavırlarını terk etmeli ve milletin beklediği asıl değişimi gerçekleştirmelidir.
İYİ Parti Genel Lideri Meral Akşener lokal seçimlere ittifak halinde değil tek başlarına gireceklerini söyledi, başka partileri de bu duruma davet etti. Akşener, CHP- İYİ Parti birlikteliğinin bittiği tarafında iletiler verdi ancak İstanbul ve Ankara için kapıyı açık bıraktı, iş birliği yapılabilir dedi. Akşener’in yaptığı çağrıyı ve millet ittifakının dağılmasını nasıl yorumlarsınız?
Bizim Cumhur İttifakı olarak oturmuş bir yapımız var. Bu oturmuş yapıyla biz yolumuza devam ediyoruz. Gayemiz Türkiye genelinde 81 vilayetin 81’inde de en ülkü adaylarımızı inşallah bulup, bunlarla birlikte yola devam etmek. Her şeyden evvel İstanbul, Ankara üzere büyükşehirlerimizi, zelzele darbesi yemiş olan 11 vilayetimizi, hepsini masaya yatırıp buralarda hoş bir çıkış sağlamak ve bu çıkışla bir arada de 31 Mart seçimlerinde amaçlarımıza ulaşmayı Cumhur İttifakı olarak belirledik. Yolumuza da bu halde devam edeceğiz.
81 vilayette MHP ile işbirliğinden kelam edebilir miyiz? Mahallî seçimlere Cumhur İttifakı olarak mı gireceksiniz?
81 vilayeti masaya yatırıp nerede, nasıl, kimle kazanırız, bunların hepsini konuşacağız. Görevlendirdiğimiz arkadaşlarımız bunları beraberce görüşecekler, sonuncu kararları da biz vereceğiz ve o formda yola devam edeceğiz. Cumhur İttifakı’nda bizim bir problemimiz yok. Kimsenin kuşkusu olmasın Cumhur İttifakı olarak bizler milletin çizdiği istikamette ilerlemeye devam ediyoruz ve devam edeceğiz. Devlet Bey ile son görüşmemizde de bu işleri en hoş halde ele aldık. Devlet Bey’in de hitabıyla ‘koçbaşlarını belirleyip’ yola o denli devam edelim. Cumhur İttifakını en âlâ temsil edecek, prensiplerimizi yerelde yaşatacak adaylarla milletimizin karşısına çıkacağız. Kentlerimizi CHP’nin çöp, çamur, çukur siyasetinden kurtaracak en gerçek adayları belirleyeceğiz. İnanıyorum ki Türkiye’nin idaresini CHP ve şürekâsına teslim etmeyen vatandaşım, kentlerinin yönetimini de işin ehline yani Cumhur İttifakına teslim edecektir.
