Meme kanseri ile ilgili bilgiler veren Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Berfu Demir, bebek sahibi olmak isteyen kanserli hastalar için kıymetli bilgiler verdi.
1. Bayanlarda en sık görülen kanser çeşidi nedir?
Meme kanseri bayanlarda en sık karşılaşılan kanser cinsidir.
2. Göğüs kanseri genetik geçişli bir hastalık mıdır?
Genetik geçişli yani ailevi yatkınlığa bağlı gelişen göğüs kanseri tipi göğüs kanserleri içinde yüzde 5-10’nu oluşturur. Bu tip göğüs kanserinde olağandışı genetik yapı (meme kanserine yatkınlık oluşturan) ebeveynlerden çocuğa geçer. Genetik geçişli göğüs kanserleri daha erken yaşta görülen göğüs kanserleridir (40 yaş altında).
3. Göğüs kanseri için risk faktörleri nelerdir?
Meme kanseri için risk faktörleri içinde üreme devrinin uzunluğu (12 yaşından evvel regl kanamalarının başlaması ve 55 yaşından sonra menopoza girmek), sıhhatsiz beden yapısı ve beslenme alışkanlıkları (kilolu olmak, sigara ve alkol alışkanlığı, nizamlı idman yapılmaması, işlenmiş besinler yüklü, taze zerzevat ve meyveden yoksul beslenme alışkanlığı) bulunmaktadır.
4. Doğum yapmak göğüs kanseri riskini azaltır mı?
Meme dokusundaki hücreler doğum yapan ve emziren bayanda olgun yapıya ulaşmaktadır. Olgun olmayan göğüs hücreleri üreme çağındaki bayanının yumurtalıklarından salgılanan östrojen ve progesteron hormonuna ne kadar uzun müddet maruz kalırlarsa ileri periyotta kanser hücresine dönüşme riskleri artmaktadır. Bu nedenle 30 yaşından evvel doğum yapan ve 1 yıldan uzun mühlet emziren annelerde göğüs kanseri riski daha azdır. Doğum yapan ve emziren bayanlarda aylık kanama döngüsünün de kesilmesi göğüs kanseri riskini azaltmaktadır.
5. Göğüs kanseri tedavisi bayanın üreme potansiyelini azaltır mı?
Meme kanserinde cerrahinin bayanın üreme işlevleri üzerinde olumsuz tesiri yoktur. Ancak kanser dokusunun küçültülmesi, tümörün tekrarlamaması ve yayılmasının önlenmesi emeliyle verilen kemoterapi uygulaması yumurtalık dokusunda kalıcı hasara yol açabilmektedir.
6. Kanserli hastalarda üreme işlevleri için esirgeyici yaklaşımlar nelerdir?
Yumurta hücrelerinin yahut geliştirilen embriyoların dondurularak saklanması kanser tedavisi sonrasında kür sağlanan bayanların çocuk sahibi olmasına imkan sağlamaktadır. Yumurta dokusunun dondurulması daha genç, çocuk yaş kümesinde tedavi seçeneği olabilmektedir. Bu uygulama için yumurtalıkların kemoterapi yada radyoterapi (ışın tedavisi) tedavileri öncesinde ilaçlarla uyarılarak geliştirilmesi gerekmektedir. Regl devrinden bağımsız olarak başlanan tedavi yaklaşımlarıyla, hastanın kanser tedavisi geciktirilmeden yaklaşık 2-3 haftalık süreçte işlem tamamlanabilmektedir.
7. Yumurta dondurulma sürecinde yaş sonu var mıdır?
Üreme çağındaki bayanlarda bu süreç uygulanmaktadır. Ülkü yaş aralığı 38 yaşından genç bayanlardır. Bayan yaşının 40’ın üzerinde olduğu durumda toplanacak yumurta sayısı ve kalitesi azalacağından, toplanacak yumurtalardan sağlıklı gebelik elde edebilme talihi azalmaktadır.
8. Dondurulmuş yumurtalar ne kadar saklanabilir?
Günümüzde süratli dondurma süreci kullanılmaktadır. 10 yıl ve üzerinde ziyan görmeden saklanabilmektedir.
9. Yumurta dondurma süreci sırasında kullanılan ilaçlar göğüs kanserini olumsuz tesirler mi?
Meme kanseri hormonlardan etkilenebilen bir kanserdir. Bu nedenle bu süreç sırasında kullanılacak metot ve ilaçlar hormonlarda bariz yükselme olmadan yapılmaktadır. Yumurta toplama sürecini takiben kullanılan ek ilaçlarla hormon düzeyi sıfırlanmaktadır.
10. Dondurma süreci yaptıran bayanlar ne vakit çocuk için tedaviye başlayabilirler?
Çocuk sahibi olabilmek için yapılacak tedavi, kanser tedavisinin tamamlanması ve takip sürecinde kür sağlandığının tedaviyi yapan hekiminiz tarafından bildirilmesini takiben başlatılabilmektedir.
