Halluks Valgus, ayak başparmağımızdaki form bozukluğunu tarifleyen Latince bir tıp terimidir. “Hallux”, ayak başparmağı demektir. “Valgus” ise deformitenin bedenimizden uzaklaşan istikamette olduğunu anlatmaya yarayan anatomik bir tabirdir. Olağanda ayak aksına paralel, düz durması gereken ayak başparmağımız, Halluks Valgus’ta ikinci parmağa, öteki bir deyişle ayak dış tarafına yanlışsız istikamet değiştirir ve döner. Bu durumda, ayak başparmağımızın biraz üstünde bir şişlik oluşur.
Kimlerde oluşur?
Ayakkabı giymeyen toplumlarda bu deformiteye çok daha az rastlanmaktadır. Moda ayakkabı giyenlerde ise sıklıkla rastlanmaktadır. Ucu sivri, yüksek topuklu ayakkabılar, kovboy çizmeleri esas sorumlu tutulanlardır. Bayanlarda daha sık görülmesi, topuklu ayakkabıları sıklıkla tercih etmelerine bağlandığı üzere, bağlarındaki yapısal gevşekliğe de bağlanmaktadır. Ayrıyeten, her hastalıkta olduğu üzere, bunda da genetik yatkınlık kelam bahsidir. Ailesinde Halluks Valgus olanlarda bu durumun görülme mümkünlüğü, olmayanlara nazaran çok daha yüksektir.
Nedenleri nelerdir?
Ayaklarımızda görülen birçok sorunun kaynağı çok yahut uygunsuz basınç ve sürtünmedir. Ayağımızın ön tarafı, etrafı ince yumuşak doku ile çevrilmiş sert ince kemiklerden oluşur. Bedenimizin tüm yükünü hayatımız boyunca her gün çeken bu zavallı uzuvlarımızı bizler, yetmiyormuş üzere bir de sert ayakkabılar içine sokarak cilt ve yumuşak dokuları, sert kemik ile sert ayakkabı ortasında sıkıştırmış oluruz. Topuklu ayakkabı giydiğimizde beden yükümüzün %70-90’ı, başparmak ile onun çabucak üstündeki ince uzun tarak kemiğimiz (1. metatars) ortasındaki ekleme (MP eklem) biner. Bunyon denilen şişlik de tam burada oluşur. Kemikler üzerindeki en ufacık bir çıkıntı yahut şişlik durumu daha da kötüleştirerek kısır döngü yaratır. Bedenimiz bu duruma ciltte nasırlar ve cilt altı dokusunda kalınlaşmalar meydana getirerek reaksiyon verir. “Bursit” dediğimiz ağrılı enflamasyonlar (mikrobik olmayan iltihaplı durum, yangı) olur, şişlikle birlikte kızarıklık meydana gelir. Ağrıyı gidermenin yolu basıncı gidermektir. Bu da ya dışarıdan ayakkabımızı modifiye ederek yahut içerden cerrahi olarak çıkıntı ve deformiteyi düzelterek yapılır.
Belirtileri nelerdir?
Halluks Valgus’un belirtileri çoklukla bunyon odaklıdır. MP eklem üzeri ağrılı ve deformitenin derecesine nazaran şiştir. Aralıklarla kızarıklık da oluşabilir. Deformitenin derecesi arttıkça estetik sorun haline gelmeye başlar. Vaktinde tedbir alınmaz yahut tedavi edilmez ise başparmak ikinci parmağın altına kayabilir ve başparmağın üzerine çıkan ikinci parmağın sırtında daima ayakkabı basısına bağlı önemli nasırlar oluşabilir. Biyomekaniği büsbütün değişen ayak tabanında da nasırlar görülebilir.
Halluks Valgus nasıl tedavi edilir?
Başlangıç periyodunda uygulanan ayakkabı modifikasyonu en faal muhafaza sistemidir. Geniş taraklı, yumuşak derili, 2cm’yi aşmayan topuklu ayakkabılarla deformitenin ilerlemesi çok büyük ölçüde engellenebilir.Basit fizyoterapi egzersizleri , bunyon yastıkçıkları, gece atelleri, tabanlıklar, parmak ortası makaraları üzere ortezler deformiteyi asla düzeltemezler. Tüm konservatif metotlar denenmesine rağmen ağrı geçmiyorsa tedavi seçeneği cerrahi olmalıdır.
