Hamas, Cumartesi sabahı İsrail’e yönelik son yılların en büyük saldırısını gerçekleştirdi. Yetkililer Gazze’den İsrail’e 5000 roketin fırlatıldığını duyurdu.
Hamas militanları bu esnada Gazze’den İsrail’e geçti. Hamas’ın çok sayıda asker ve sivili rehin aldığı açıklandı.
İsrail ordusu “savaş durumu” ilan etti. Gazze’ye misilleme hava atakları başlatıldı.
İsrail Başbakanı Binmyamin Netanyahu “Savaştayız ve biz kazanacağız” dedi.
Netanyahu, Hamas hücumlarıyla İsrail’in “uzun ve zorlu” bir savaşa girdiğini söyledi.
Hamas’ın hücumlarına İsrail’in hazırlıksız yakalandığı ve istihbaratının bunu nasıl öngöremediği tartışılıyor.
İsrail toprakları ve Gazze’deki akınlarda her iki taraftan en az 300’er kişi öldü, 2000’den fazla kişi de yaralandı.
Hamas’ın Gazze’den attığı roketlerin bir kısmı İsrail’in Demir Kubbe hava savunma sistemi tarafından engellense de değerli bir kısmı da gayesini vurup büyük yıkıma yol açtı.
Demir Kubbe nedir?
Demir Kubbe, İsrail’in geliştirdiği ve 10 yıldan uzun vakittir kullandığı hava savunma sisteminin ismi.
Bu sistem, İsrailli savunma şirketi Rafael ile İsrail devletine ilişkin Hava ve Uzay Sanayileri kurumu tarafından ortak geliştirildi. Sistemin üretimi İsrail’in kuzeyindeki tesiste yapılıyor.
İsrail basınında yer alan haberlerde, üretiminin birinci etapta büsbütün ülkenin kendi kaynaklarından karşılanması planlanıyordu. Fakat seri üretime geçilmesinin akabinde ABD’den alınan finansal dayanak karşılığında sistem bileşenlerinin yarısı ABD’de üretilmeye başlandı.
ABD’nin İsrail’in füze savunma sistemleri programına yıllık 500 milyon dolar dayanak vermesi öngörülüyordu.
İsrail, Demir Kubbe sistemini 2011 yılında kullanmaya başladı. Bu, İsrail’in farklı menzillerdeki füze hücumlarına karşı geliştirdiği üç hava savunma sisteminden birincisini oluşturuyor.
Demir Kubbe, roket, füze ve havan toplu üzere kısa menzilli ataklara karşı kullanılıyor.
Rafael, internet sitesinde Demir Kubbe’yi “etkinliği muharebe ortamında kanıtlanmış dünyanın tek çok hedefli sistemi” olarak tanımlıyor.
İsrail’in başka hava savunma sistemleri de uçak, insansız hava aracı ve uzun menzilli füzeler üzere orta ve uzun menzilli tehditlere karşı geliştirdiği Davut’un Sapanı, atmosferin en üst katmanlarına kadar ulaşan Ok 2 ve atmosfer dışına çıkabilen Ok 3 olarak sıralanıyor.
Sistem nasıl çalışıyor?
Demir Kubbe, hem gece hem gündüz hem de her türlü hava şartında çalışacak formda tasarlandı.
Demir Kubbe kapsamında tehdidi algılayan radar sistemi yer alıyor. Bu radarlar, gelen roketin ne ölçüde bir tehdit oluşturduğunu tespit ediyor.
Atılan roketin yerleşim yerlerine ya da kıymetli altyapı tesislerine yönelmesi halinde ise bunu imha etmek üzere füze gönderiliyor.
Bu füzeler, taşınabilir üniteler ya da sabit noktalardan ateşlenebiliyor ve bunlar aracılığıyla gelen roket havada imha ediliyor.
Rafael, sistemin yüzde 90 muvaffakiyet oranına sahip olduğunu söylüyor.
Ancak daha evvelki çatışmalarda da görüldü ki, Hamas’ın birçok “ev yapımı” birkaç yüz dolar pahasındaki roketleri bu kıymetli sistemi delerek hasara ve can kaybına yol açıyor.
Demir Kubbe’de kullanılan savunma füzeleri 20 bin ila 100 bin dolara mal oluyor.
Hamas’ın ucuz roketlerle, gelişmiş savunma sistemini yorduğu ve peşinden gelen roketlerin füze kalkanını bu sayede aşabildiği belirtiliyor.
İsrail tarafında korku yaratan bir öteki nokta da atılan roketlerin Kudüs ve Tel Aviv’in dış mahallelerine ulaşabiliyor olması.
Demir Kubbe, İsrail için ne kadar değerli?
Demir Kubbe, İsrail’in bilhassa Gazze’den Hamas ve İslami Cihad tarafından atılan roketlerin can ve mal kaybına yol açmasını engelleme uğraşlarında değerli rol oynuyor.
Dönem periyot çatışmaların şiddetlendiği bu bölgede, bilhassa İsrail’in güneyinde olağan hayatın devam etmesi ve güvenliğin sağlanmasında kritik ehemmiyet taşıdığı belirtiliyor.
Bu sistemi savunanlar, Demir Kubbe sayesinde İsrail’in kendisine yönelik tehdidi azalttığını ve bilhassa 2010’larda tansiyonun yükseldiği periyotlarda bu sayede kara harekatına gerek kalmadığını söz ediyor.
Ancak, İsrail’in Gazze’den gelen tehditler karşısında bu sisteme fazla güvendiği ve öbür güvenlik artırıcı tedbirlere gereğince kaynak ayırmadığını düşünenler de var.
Bunların başında da roket saldırısı anlarında erken ikaz sisteminin gereğince aktif çalışmaması ve kâfi sayıda sığınak olmaması geliyor.
