Annenin kan kümesinin Rh (-), babanın kan kümesinin Rh (+) olması durumunda kan uyuşmazlığı durumu kelam konusu olmaktadır. Şayet bebeğin kan kümesi Rh (+) ise annenin kanına, bebeğe ilişkin kan hücreleri karışması durumunda anne bedeninde Rh antijenlerine karşı savunma hücreleri oluşur. Bu gebelikteki bebek bir ziyan görmez fakat bir sonraki gebelikte bebek şayet Rh (+) olur ise anne kanındaki bu birinci gebelikte oluşmuş anti Rh antikorlar bebeğe geçer ve bebeğin kan hücrelerinin parçalanmasına ve bebekte kansızlığa neden olur.
Kan uyuşmazlığı iğnesi nedir?
Düşük, küretaj, dış gebelik, plasentanın (bebeğin eşi) erken ayrılması, anne karnına gelen darbe ve travmalar, amniosentez, CVS, kordosentez üzere teşebbüsler, anne ve bebek kanının karışmasına sebep olabilir. Bu geçiş sonrası Anti-Rh antikoru oluşumunu engellemek için kesinlikle 72 saat içinde anti-D globulin iğnesi yapılmalıdır. Bu iğne annede antikorların oluşmasını engelleyerek bir sonraki gebeliğin bu antikorlar tarafından etkilenmesini mahzurlar. Birebir biçimde olağan doğum ve sezeryan sonrası bebeğin kan kümesi denetim edilerek şayet bebek kan kümesi Rh+ ise yeniden 72 saat içinde kan uyuşmazlığı iğnesi yapılmalıdır.
Kan uyuşmazlığı olan hamilenin Anti-D iğnesi yapılmaması sonrası etkilenmesi durumunda o anki gebelikte değil bir sonraki gebelikte önemli sorunlarla karşılaşılma ihtimali vardır. Anneden geçen anti-Rh antikorlar bebeğin kan hücrelerinin parçalanmasına ve çökelmesine neden olur. Bu durumda bebekte önemli seviyede kansızlık görülür. Buna bağlı olarak ultrasonda bebekte hidrops fetalis ismi verilen durum tespit edilir. Bebekteki anemi sonucu kalp yetmezliği ve beden boşluklarında biriken sıvı hidrops tablosunun nedenidir. Hastalığın şiddetine ve yok edilen kan hücrelerinin ölçüsüne bağlı olarak bebekte anne karnında vefat dahi görülebilir.
Kan uyuşmazlığı olan çiftlerin yapması gerekenler nelerdir
Evlilik öncesi yapılan kan kümesi tayini ile çiftler kan uyuşmazlığı konusunda bilgilendirilmektedir. Kan uyuşmazlığı saptanan çiftlerin çabucak hemen hepsinin günümüzde kan uyuşmazlığı iğneleri ve nizamlı takipler, tetkikler sayesinde anomalili bebek sahibi olmaları önlenebilmektedir.
