Günün temposunu ayak uydurmak için yeterli bir uyku değerli olduğu üzere, sağlıklı bir uyku da kaliteli ömür için hayli değerli. Ortopedi Kısmından Doç. Dr. Neslihan Aksu, sağlıklı hayat için en uygun uyku durumlarına dikkat çekiyor.
SIRTÜSTÜ YATIŞ İLE REFLÜYÜ ENGELLEYİN
Ayrıca beyin damar tıkanıklığı olanlar sırtüstü konumu tercih etmelidir.
Uyku apne sendromu, horlaması olanlar ve obez hastalar için sırtüstü yatmak tehlikelidir! Ani teneffüs durmasına neden olabildiği üzere sarkan yumuşak damağın nefes yolunu tıkayarak teneffüsün ve uykunun kalitesinin düşmesine sebep olur.
EN SAĞLIKLI YATIŞ KONUMU: SOL TARAF ÜZERİNE YAN YATIŞ
En sağlıklı uyku durumudur. Bedenin kalbe giden ana toplardamarı baksı altında kalmayacağı için, bedenden kalbe kan dönüşü kolay olur. Yüksek tansiyonlu hastalar için uygun bir konumdur. Bu konum ayrıyeten daha az horlamayı sağlar, reflüyü de azaltır. Reflünüz varsa bu konum en uygun yatma konumudur. Horlayanlar, uyku apne sendromu olanlar için de uygun bir konumdur.
Gebelerin sol taraf üzerinde yatmaları önerilir zira bu durumda kan akışı daha yeterlidir. Cenin konumunda hafif bacaklar karna yanlışsız çekilip iki bacak ortasına yastık, ayrıyeten baş boyun altına da orta yükseklikte bir yastık konulması uygundur. Bunu yaparken bedeninizi fazladan kıvrılması için zorlamayın. Kronik kalp rahatsızlığı bulunanlar için önerilmez. Kronik kalp hastalıklarında sol yana yatmak kalp atışını hızlandırabilir ve bunun olumsuz tesirleri olabilir.
SAĞ TARAF ÜZERİNE YAN YATIŞ DENEDİNİZ Mİ?
Reflüsü olanlar için sağ tarafa dönüp uyumak uygun değildir. Kalp rahatsızlığı bulunan biri için sol yerine sağ tarafa yatılmasını önerebilir. Sonuç olarak gebe değilseniz yahut kalp rahatsızlığınız yoksa kendinizi rahat hissettiğiniz tarafa yatabilirsiniz. Ayrıyeten uyurken aldığınız durumu tüm uyku mühleti boyunca koruyacağınızın bir garantisi de yoktur.
YÜZÜSTÜ YATIK HORLAMAYI KESİYOR
Horlayan için bu durum uygun olabilir. Horluyorsanız, bel ve boyun ağrısından muztarip değilseniz, yüzüstü yatmak sizin için yararlı olabilir. Bu durumda uyumanın berbat tarafı boyun ve bel ağrısına neden olma ihtimalidir. Omurgada kireçlenmesi olanlar için tavsiye edilmez. Eklemlere baskı uygulayarak ve hudutların geçtiği kanalları daraltarak sonların sıkışmasına; ağrı, uyuşma ve karıncalanma oluşmasına yol açar.
Yüzüstü konumda da başınız saatlerce bir tarafa dönük kalır ve boynunuzda ağrı hissetmeniz kaçınılmaz olur. Yüzüstü yatanlar kollarını açarak yastığın altına sokmayı tercih ederler. Meğer saatlerce bu durumda uyumak omuzda sıkışma sendromuna ve omuz ağrılarına neden olabilir. Omuz sıkıntıları olanlar, kollarında hudut sıkışması olanlar için bu konum uygun değildir. Bebeklerin bu durumda uyuması asla önerilmez. Bu durumda uyumanın ani bebek vefatlarıyla bağı gösterilmiştir.
YATAKTAN KALKARKEN NEYE DİKKAT EDİLMELİ?
Uyanınca yataktan süratli bir formda kalmayın. Yataktan ani kalkışınız belinizin tutulmasına neden olabilir. Zira tüm gece istirahat devrinde olan kaslar uykuda gevşer, ansızın harekete tepki gösteremez bu durumda omurgada ve eklemlerle önemli ağrılara, zedelenmelere neden olur.
Uyandıktan sonra yatak içerisinde beş dakika gerinerek, kaslarınızı ve eklemlerinizi esnetin. Böylelikle gevşeyen kaslarınızı yavaşça harekete geçirmiş olursunuz.
Yataktan kalkarken, evvel blok olarak yana dönün ve bacaklarınızı yatak kenarından aşağıya sarkıtın, sonra kollarınızın yardımıyla bedeninizi yatak kenarında, dik bir pozisyona getirin.
Bir süre yatak kenarında oturarak tansiyonunuzun dengelenmesine müsaade verin sona ayağa kalkın. Bedeninizin içine gömüleceği değil, ortopedik yataklar tecih edin. Bedeniniz yatağa değil yatak bedeninize adapte olmalıdır.
Doğuştan bel ve boyun bölgemizde eğriliklerimiz vardır. Çok sert yahut çok yumuşak yataklar doğal eğriliklerimizin artmasına ya da azalmasına neden olur.
YATIŞ BOZUKLUKLARI BEL VE SIRT AĞRISINA YOL AÇAR
Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Op. Dr. Muzaffer Kahraman, yatış bozukluklarına bağlı olarak bel ve sırt ağrılarında oluşan ağrıların nedenlerini ve alınmasını gereken önlemleri anlattı.
Önceleri sert mukavva, tahta üzerine serilen battaniye, yorgan ile yapılan sert yataklar, yerini artık “ortopedik yataklar” denilen bedenin formunu alıp omurgayı her durumda destekleyen yataklara bıraksa da uyurken dikkat etmemiz gereken şeyler var.
Özellikle belinde rahatsızlığı olan hastalar genelde sırtustü yatmalı, dizlerinin altına küçük bir yastık koyarak dizleri kıvrık duruma getirecek biçimde bacakları kalçalara yaklaştırmalı ve ince bir yastık tercih etmelidir. Bu konum, syatik denilen ve bel ağrılarında başrol oynayan bu sonun gevşemesine imkan vermektedir.
Yan yatmak isteyenler ise yeniden bacakları hafif karna yanlışsız çekerek bacakları gevşetmeli ve bacak ortasına konacak bir yastık ile bu yatış konumunu desteklemelidir. Yataktan kalkarken öncelikle yan yatar konuma geçilip ayaklar yataktan sarkıtılılıp, beden yataktan kollar ile dayanak alınarak doğrultulmalıdır.
“GEBELER SOLA DÖNÜP UYUMALI”
Gebeler, yüzüstü yatmaktan kaçınmalı, sağ yandan çok sol yana yatmaya tercih etmelidirler ki; bacakların toplayıcı ana damarının üzerine baskı yapıp ödem oluşumuna neden olmasınlar. Bu konumun korunması için sol yana yatar iken sırt bölgesine yastık dayanağı konması uygun olacaktır.
