Doktor Gülsüm UYSAL, son yazısını Hashimato rahatsızlığına ayırdı.
İşte Hashimato hastalığı ile ilgili tüm bilgiler:
Hashimato tiroiditi de denilen bu hastalık, tiroid bezinin otoimmün bir hastalığı olarak tanımlanabilir. Yani kişinin kendi savunma sistemi tiroid bezine saldırır ve bezin hormon üretmesine mahzur olarak hipotiroidi dediğimiz tabloya neden olur. Tiroid hormonunun istikrarının bozulduğu bu durumlarda kalp dahil birçok hayati organ olumsuz etkilenir, birçok sistem yavaşlar.
Orta yaş bayanlarda daha çok görülmekle birlikte her yaş ve cinsiyette görülebilen Hashimato hastalığı, hipotiroidinin en sık nedenidir.
HİPOTİROİDİ BELİRTİLERİ NELERDİR?
•Yorgunluk ve halsizlik,
•Çabuk üşüme,
•Kabızlık,
•Solgun cilt,
•Yüzde şişlik,
•Tırnaklarda kırılma,
•Saç dökülmesi,
•Dilde büyüme,
•Kilo artışı,
•Kaslarda ağrı ya da tutukluk,
•Uzun süren ya da çok âdet kanaması,
•Depresyon,
•Unutkanlık.
Yaşam kalitesini çok düşüren durumlara neden olabilen Hashimato tiroiditi, yavaş ilerleyen bir hastalıktır ve teşhis konulduğunda kronik tiroid hasarı oluşmuş olabilir. Bu durumda hasta ömür uzunluğu ilaç tedavisi almak zorunda kalır.
KİMLER HASHİMATO RİSKİ ALTINDA?
Orta yaş bayanların daha çok risk altında olduğu söylenebilir. Bunun yanı sıra, aile de Hashimato hikayesi kıymetlidir. Yaş, cinsiyet, radyasyona maruz kalma, kalıtımsal özelliklerin yanı sıra şahısta diğer bir otoimmün hastalığın olması da riski artırmaktadır.
Tüm dünyada görülme sıklığı 1000 bireyde 0,3-1,5 ortasındadır, erken tarama testleri ve uygun bir tedavi ile bu oranlar düşürülebilir.
HASHİMATO TEŞHİS VE TEDAVİSİ:
Genelde hastalar yorgunluk, saç dökülmesi, depresyon ve kabızlık üzere belirtilerle doktora başvururlar. Bu cins klinik belirtileri olan hastalarda birinci olarak TSH (tiroid stimulan hormon) kıymetlerine bakmak gereklidir. TSH düzeyi tiroid bezi gereğince T3 ve T4 hormonu salgılayamadığı için onu uyarabilmek için yüksek seviyelerde bulunur.
Hashimato hastalığı otoimmün bir hastalık olduğu için kanda antikor bedellerine de bakmak gerekir. Anti TPO nun bakıldığı antikor testleri değerlidir ve klinik tabloyla birlikte teşhis konularak tedaviye başlanır.
Tedavide asıl hedef TSH hormon seviyelerinin olağan düzeyde tutmaktır. Bu nedenle dışarıdan tiroid hormonu desteği için T4 verilir. Verilen hormon seviyesinin kâfi olup olmadığı TSH ölçümleri ile takip edilerek, ilaç dozları ayarlanır.
Hashimato ve öteki hipotiroidi tabloları tedavi edilmezse bilhassa kalpte büyüme ve kalp yetmezliğine neden olabilir. Depresyon ve ömür gücü düşüklüğü nedeniyle hastalarda bir çok ruhsal rahatsızlık ortaya çıkabilir. Faal bir tedavi başlanan hastalarda ruhsal durumun süratle düzeldiği tespit edilmiştir. Ayrıyeten hamilelerde ve yeni doğanlarda tiroid hormonu taraması çeşitli gelişim bozukluklarını önlemek için kesinlikle yapılmalıdır.
Uzun müddet tedavi edilmeyen durumlarda guatr denilen tiroid bezinin çok büyüdüğü tablo oluşur.
HASHİMATO TİROİDİTİ KANSER YAPAR MI?
Geç teşhis konulan durumlarda, uzun mühlet düşük hormon düzeyine maruz kalan tiroid bezinde çeşitli hasarlar oluşur. Çok az de olsa Hashimato hastalığı, tiroid lenfoması denilen bir tiroid kanserine neden olabilir. Tiroid lenfoma erken teşhisle başarılı bir biçimde tedavi edilebilir.
HASHİMATO TİROİDİTİNE KARŞI ÖZEL BİR DİYET VAR MIDIR?
Birçok bilgi kirliliği olmakla birlikte Hashimato hastalığına karşı aktifliği kanıtlanmış bir diyet programı bulunmamaktadır. Otoimmün bir hastalık olması nedeniyle paketli ve çok katkılı besinlerden uzak durulması gerektiği açıktır. Olabildiğince doğal beslenme, birçok hastalıkta olduğu üzere Hashimato tiroiditinde de kıymetlidir. Selenyum preperatlarının çokça ismi geçmektedir, lakin aktifliği konusunda gereğince çalışma yoktur.
Kilo denetiminin zorlaştığı Hashimato hastalığında diyete ve yeme alışkanlıklarına çok dikkat etmek gerekir. Ayrıyeten hekiminizin verdiği tiroid ilacını aktifliğinin sağlanması için aç karnına içmeyi unutmayınız.
Gülsüm UYSAL